چرخ لنگر در قرآن

[عتیق]

به نام خدا

قرآن كریم كتاب عجیبى است كه تمام جوانب زندگى انسان ها در آن ملاحظه شده و نكته اى كه گذشت زمان بتواند بر آن چیره شود و آن را به دست فراموشى بسپارد در آن وجود ندارد; زیرا صاحب این كتاب آفریدگار انسان هاست. در این كتاب آسمانى براى كوه ها اصطلاحى به كار رفته كه باید آن را معجزه اى بزرگ شمرد، همان گونه كه سایر آیات نیز معجزه است و تمام آنها نیز بزرگند. در قرآن كوه ها را لنگرهایى براى زمین نام مى برد كه موجب مى شوند زمین ساكنان خود را نلرزاند. اینك سه آیه در این مورد:


1. آیه 15 سوره نحل: «در زمین لنگرها(از كوه ها) افكند تا شما را نلرزاند و جوى ها و راه ها، شاید هدایت یابید».
2. آیه 30 سوره انبیا: «در زمین لنگرها ایجاد كردیم كه شما را نلرزاند و در آن دره ها و راه ها كردیم، شاید آنان هدایت یابند».
3. آیه 9 تا 10سوره لقمان: «آسمان ها را بدون ستونى قابل رؤیت بیافرید. در زمین لنگرها از كوه ها انداخت كه شما را نلرزاند و در آن از همه گونه جانوران پراكنده كرد و از آسمان آبى نازل كردیم و در آن همه گونه گیاه خوب برویاندیم».¹
1 . نكته قابل توجه این كه در قرآن از كوه ها به «رواسى» تعبیر شده است و در لغت مى خوانیم:«راست السفینة» أی «وقفت على الأنجر» و «انجر» در اصل همان لنگر است همان طور كه در لغت مى خوانیم «الانجر:مرساة السفینة».

حال بررسى كنیم كه لنگر چه خواصى دارد و چگونه از لرزاندن زمین جلوگیرى مى كند. كره زمین كه ما ساكنین آن به شمار مى رویم داراى دو حركت است: یك حركت انتقالى به دور خورشید كه از موضوع بحث ما خارج است و دیگرى حركت وضعى یا حركت دورانى زمین به دور خود كه شب و روز را به وجود مى آورد و براى تشریح این حركت بایستى قبلاً با چند اصطلاح فیزیكى آشنا شد: