هدف از فرستادن پيامبران و امامان‏

ما وقتى كه قرآن و روايات را بررسى مى‏كنيم مى‏بينيم هدف از بسيج پيامبران، و فرستادن كتابهاى آسمانى از طرف خدا، در يك كلمه براى تكامل انسانها در همه ‏ى ابعادش (كه هدف از آفرينش آنها است) مى‏باشد، نهايت اينكه اين هدف در پنج موضوع زير بيان شده (و به عبارت ديگر تكامل در تمام ابعادش در پرتو اين پنج موضوع بدست مى‏آيد).

الف: هدف پيامبران و امامان، بالا بردن سطح معلومات و انديشه ‏هاى بشر و دانش و بينش آنها بوده است، چنانكه در روايتى امام موسى بن جعفر (عليه السلام) به هشام بن حكم فرمود:
يا هشام ما بعث الله انبيائه و رسله عباده الا ليعقلوا عن الله، فاحسنهم استجابه احسنهم معرفة و اعلمهم بامر الله احسنهم عقلاً.
اى هشام! خداوند پيامبران و رسولانش را بسوى بندگانش نفرستاد جز براى اينكه آنها درباره ‏ى خدا (و عظمت قدرت خدا) بينديشند، نيكوترين آنها در استجابت فرمان خدا آنانند كه عقل و فكرشان نيكوتر است‏(اصول كافى، ج 1 ص 16 (كتاب و العقل و الجهل حديث 12).
).

ب: هدف پيامبران (و سپس اوصياء آنها) آزاد كردن مردم از چنگال طاغوتيان و خرافات و بت‏پرستى و هرگونه شرك و آلودگى و استعمار و استثمار، بوده است،

چنانچه در قرآن آيه 157 سوره اعراف مى‏خوانيم:
الذين يتبعون الرسول النبى الامى الذى يجدونه مكتوباً عندهم فى التوراة و الانجيل يأمرهم بالمعروف و ينهيهم عن المنكر و يحل لهم الطيبات و يحرم عليهم الخبائث و يضع عنهم اصرهم و الاغلال التى كانت عليهم...
آنها (رحمت شدگان) كسانى هستند كه از فرستاده ‏ى خدا پيامبر امى (درس نخوانده) پيروى مى‏كنند، كسى كه صفاتش را در تورات و انجيل كه نزدشان است مى‏يابند، آنها را امر به معروف و نهى از منكر مى‏كند، پاكيزه‏ها را براى آنها حلال مى‏شمرد، ناپاكيها را تحريم مى‏كند، و بارهاى سنگين و زنجيرهائى كه بر آنها بود (مانند تحت سيطره ‏ى ظالمان بودن، غرق در خرافات و بت ‏پرستى بودن را) از آنها بر مى‏دارد.

قرآن در داستان موسى (عليه السلام)، آزادى صحيح را در شمار نعمتهاى بزرگى كه بر بنى ‏اسرائيل ارزانى داشته آورده و در آيه 49 سوره ‏ى بقره مى‏فرمايد:
و اذ نجيناكم من آل فرعون يسومونكم سوء العذاب يذبحون ابنائكم و يستحيون نسائكم و فى ذلكم بلاء من ربكم عظيم.
به خاطر بياور زمان (موسى) را كه شما (بنى‏اسرائيل) را از چنگال فرعونيان، آزاد ساختيم، كه همواره شما را شكنجه مى‏دادند، پسران شما را مى‏كشتند، و زنهاى شما را (براى كنيزى) نگه مى‏داشتند، و در اين، آزمايش سختى از طرف پروردگار براى شما بود.