ترجمه و تفسیر آیه یک سوره بینة

[گل مريم]

لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ وَالْمُشْرِكِينَ مُنفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ

انفكاك: به معنى جدا شدن و دست برداشتن از چيزى آمده است.
اين واژه بيشتر در نفى آمده است، بسان «ما انفك» كه به معنى «جدا نشد» آمده است. واژه «منفكين» در آيه، ممكن است اسم فاعل و يا مفعول، از همين فعل باشد.
بيّنه: دليل روشن و آشكار، كه در پرتو روشنگرى آن حق از باطل جدا مى‏گردد.
اين واژه در اصل به معنى جداسازى دو پديده از يكديگر آمده، و بدان جهت كه دليل و برهان روشن و روشنگر، و نيز پيامبر و امام معصوم، و نيز گواه و شاهد با وجود و بيان خود ميان حق و باطل جدايى مى‏ افكنند، به آن‏ها «بيّنه» گفته مى‏ شود.

در سوره پيش خداى فرزانه روشنگرى فرمود كه كران تا كران آيات قرآن دليل و برهان روشن و روشنگر بر حقانيت اسلام و رسالت محمد(ص) است، اينك در بيان حال و روز شرك‏گرايان و كفرگرايان مى‏ فرمايد:
لَمْ يَكُنِ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ وَ الْمُشْرِكِينَ مُنْفَكِّينَ حَتَّى تَأْتِيَهُمُ الْبَيِّنَةُ

كفرگرايان اهل كتاب و شرك ‏گرايان عرب، بر اين ادعا بودند كه از راه خود دست بردار نخواهند بود، تا دليلى روشن و روشنگر براى آنان بيايد.

در آيه شريفه «كفرگرايان اهل كتاب» به يهود و نصارا اشاره دارد، و «شرك گرايان»، به «بت پرستان عرب» كه كتاب آسمانى نداشتند. واژه «تأتيهم» در قالب فعل مضارع است، امّا به معنى ماضى آمده است؛ بسان اين آيه كه مى‏ فرمايد: و اتبعوا ما تتلوا الشياطين...
و آنچه را شيطان صفت‏ها در حكومت خوانده بودند، پيروى كردند...

از «ابن عباس» آورده ‏اند كه: آنان از كفر و شرك خود دست بردار نبودند...
و به باور پاره ‏اى ديگر منظور اين است كه: آنان از كفر و شرك خويش دست بردار نخواهند بود، تا محمد(ص) بيايد و با دليل‏هاى روشن و روشنگر خود گمراهى آنان را برايشان آشكار سازد و آنان را به سوى اسلام دعوت كند.
و از ديدگاه برخى منظور اين است كه: آنان از دين و آيين خود جدا نمى‏ شدند تا دليل و برهان روشنى بر نادرستى راه و رسم آنان و درستى و حقانيت دعوت جديد بيايد و حقيقت را براى آنان آشكار سازد.

آن‏گاه در تفسير واژه «بيّنه» مى‏فرمايد:

رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ يَتْلُوا صُحُفاً مُطَهَّرَةً
پيام آورى از سوى خدا كه صحيفه‏هاى پاك و پاكيزه را بر آنان تلاوت نمايد.
منظور از «صحف» كتاب‏ها و نوشته‏ هاى آسمانى است؛ نوشته‏ ها و كتاب‏هايى كه پاك و پاكيزه ‏اند و جز فرشتگان در آسمان‏ها، كسى به آن‏ها دست نمى‏ زند. منظور از آن پيامبر و فرستاده نيز، محمد(ص) است كه خدا به وسيله او قرآن و سوره‏ هاى آن را فرستاد، و آن حضرت آيات آن را بر آنان تلاوت نمود، و به توحيد و تقوا و ايمان و اخلاص و راستى و عدالت دعوتشان فرمود.

مجمع البیان