قرآن ، تنها كتاب آسمانى در اختيار انسان

[فاطمه]

بسم الله الرحمن الرحیم

قرآن ، تنها كتاب آسمانى در اختيار انسان

اگر بخواهيم به همه آنچه درباره قرآن در نهج البلاغه آمده است بپردازيم بحث بسيار طولانى مى شود. امام على عليه السلام در بيش از بيست خطبه نهج البلاغه به معرفى قرآن و جايگاه آن پرداخته است و گاه بيش از نصف خطبه به تبيين جايگاه قرآن و نقش آن در زندگى مسلمانان و وظيفه آنان در قبال اين كتاب آسمانى اختصاص پيدا كرده است . ما در اين جا تنها به توضيح پاره اى از توصيف هاى نهج البلاغه درباره قرآن كريم بسنده مى كنيم .

امام عليه السلام در خطبه 133 مى فرمايد: و كتاب الله بين اظهركم ناطق لا يعيى لسانه ؛ قرآن در دسترس و جلوى روى شماست . بر خلاف كتب آسمانى اديان ديگر از قبيل كتاب حضرت موسى و حضرت عيسى عليه السلام ، قرآن در اختيار شماست . گفتنى است كه امم گذشته و به خصوص در بين يهود بنى اسرائيل كتاب مقدس در اختيار عموم مردم نبوده است ؛ بلكه تنها نسخه هاى محدودى از تورات در نزد علماى يهود موجود بوده و براى عموم امكان مراجعه به تورات وجود نداشته است .
درباره كتاب آسمانى حضرت عيسى عليه السلام وضع از اين هم نگران كننده تر بوده و هست ؛ زيرا آنچه امروز به نام انجيل در ميان مسيحيان شناخته مى شود كتابى نيست كه بر حضرت عيسى مسيح عليه السلام نازل شده ؛ بلكه مطالبى است كه به دست افرادى گردآورى و به نام اناجيل اربعه معروف شده است .

بنابراين امم پيشين از دسترسى به كتب آسمانى محروم ماندند. اما وضعيت در مورد قرآن متفاوت است . كيفيت نزول قرآن و قرائت و تعليم آن از جانب پيامبر صلى الله عليه و آله به گونه اى بود كه مردم مى توانستند آن را فرا بگيرند و آياتش را حفظ كنند و قرآن به طور كامل در دسترسشان باشد.
از ديگر ويژگى هاى مهم اين كتاب آسمانى آن است كه خداوند متعال بر امت اسلام منت نهاده و خود، حفظ قرآن كريم را از هر گونه تهديدى به عهده گرفته است . به علاوه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله به قدرى به فراگيرى مسلمانان و حفظ آيات الهى اهتمام داشتند كه در همان زمان رسول الله ، عده زيادى از مسلمانان حافظ قرآن بودند و نسخه هايى از آياتى كه جديدا نازل مى شد در اختيار داشتند و به تدريج آنها را حفظ مى كردند و به هر حال از طريق تكثير اين نسخه ها يا نقل سينه به سينه از حافظى به حافظ ديگر، قرآن در اختيار همگان قرار مى گرفت .

حضرت على عليه السلام مى فرمايد: كتاب الله بين اظهركم ؛ كتاب خدا در ميان شماست ، در دسترس شماست . ناطق لا يعيى لسانه . بجاست روى اين جمله تاكيد و تكيه شود. حضرت مى فرمايد: اين كتاب گوياست و زبانش به كندى نمى گرايد، از سخن گفتن خسته نمى شود و هرگز لكنت پيدا نمى كند، بنايى است كه پايه هايش فرو نمى ريزد و پيروزمندى است كه يارانش شكست نمى خورند.

نام كتاب : قرآن در آيينه نهج البلاغه
اثر : استاد محمد تقى مصباح يزدى