درس سیزدهم تکمیلی(سوره بقره آیه 37 و 38)

[هندیانی]

سلام بر قرآن دوستان عزیز

امیدوارم حالتون خوب باشه و سلامت. قبول باشه عبادتهاتون

إن شاءالله، امروز دو آیه از سوره بقره را مینویسیم همراه با سؤالهایی در مورد این دو آیه.
اگر لطف کنید ترجمه آیات رو همراه با پاسخ سؤال ها در تاپیک بگذارید. ممنون میشم.



اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

فَتَلَقَّىٰ آدَمُ مِن رَّ‌بِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَیْهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّ‌حِیمُ ﴿٣٧﴾

نگرشى بر واژه ‏ها

«تلقّى» به ‏معناى «گرفت» و «دريافت داشت» آمده، و مصدر آن «تلقّى» به‏ معناى «دريافتن» و «گرفتن» است.
«كلمات» جمع «كلمه» و ريشه آن «كلم» به‏ معناى زخم است؛ و همانگونه كه زخم اثرى است نشانگر وارد آورنده زخم، كلمه يا كلام نيز اثرى است كه بر معنا و مفهوم مورد نظر گوينده آن دلالت مى‏ كند.
«التّوّاب» صيغه مبالغه و به‏ معناى «بسيار توبه ‏پذير» است. واژه‏ هاى «توبه» و «انابه»، يك معنا دارند. اصل «توبه» به‏ مفهوم اصرارنداشتن برگناه و پشيمانى بر افراط كاري ها و تندروي ها و بازگشت از اشتباهات گذشته است. (مجمع البیان)

نقش كَلِمَاتٍ و علت اعراب آن؟
ریشه (ت وب) با بعضی از حروف جر چه معنایی دارد؟

ترکیب جمله ی إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّ‌حِیمُ چیست؟



و آیه دوم:

قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِیعًا ۖ فَإِمَّا یَأْتِیَنَّكُم مِّنِّی هُدًى فَمَن تَبِعَ هُدَایَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿٣٨﴾


نگرشى بر واژه ‏ها
«هبوط»گاه در فرودآمدن از مكان بكار مى ‏رود و گاه از مقام و موقعيت.
«يأتينّكم» از «اِتيان» است به‏ معناى: «براى شما خواهد آمد».
«اصحاب» جمع «صاحب» به‏ معناى رفيق، يار و همنشين است. اصل اين واژه، «صحبت» به‏ معناى «نزديكى و همراهى» است. و صاحب انسان به كسى گفته مى‏ شود كه مدّتى همراه او بوده باشد؛ و اگر زمانى كوتاه به‏ همراه او باشد، به او صاحب و صحابى نمى ‏گويند. (مجمع البیان)


در مورد إِمَّا چه میدانید و فعل یَأْتِیَنَّكُم را تجزیه کنید.

نقش هُدًى و علت آن؟

تجزیه هُدَایَ چیست؟

لا در لَا خَوْفٌ چیست؟

موفق باشید

[عزیزانی]

استاد من ضمیر شانیه نمیشناسم اساتید گفتند من هم حفظ کردم فقط میدونم وقتی در مورد خداست مرجع ضمیر انوقت شانیه میشه

[عزیزانی]

ترجمه آیه38

گفتیم فرود آیید از آن(بهشت) همگی.پس اگر آمد البته البته شما را از جانب من هدایتی پس هر کس هدایت کرد مرا .پس نیست هیچ ترسی بر ایشان ونه ایشان اندوهگین میشوند


هدای : هدی +ی متکلم هدی: مصدر +ی ضمیرمتکلم وحده

+

[هندیانی]

استاد من ضمیر شانیه نمیشناسم اساتید گفتند من هم حفظ کردم فقط میدونم وقتی در مورد خداست مرجع ضمیر انوقت شانیه میشه

اشکالی نداره ضمیر شأن رو براتون توضیح میدم ولی اینجا ه ضمیر شأن نیست.
چون مرجع ضمیرش مشخص هست (خدا)

ببینید ضمیر همیشه یه جانشینی دارد که جای اون می نشیند و ضمیر غایب باید به اسم قبل از ضمیر که مرجع نامیده میشه، برگردد.
مرجع ضمیر سه جور هست لفظا، معنا و حکماً
مورد سوم آن مورد بحثمونه که در مورد آن توضیح میدم

حکماً یعنی باید بعد از ضمیر جمله ای بیاید که مرجع را تفسیر کنه در این صورت اگر ضمیر مؤنث باشه به آن قصه میگویند مثل هاء در آیه 46 سوره حج؛ در ترجمه می گوییم قصه چنین است.

فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ‌: پس همانا قصه چنین است کور نمیشود چشمها

در این آیه ها که ضمیر قصه هست بوسیله جمله بعدش معنا شده است. یعنی پس همانا قصه چنین است که چشم ها کور نیست.
و اگر مذکر باشه به آن ضمیر شأن می گویند مثل آیه 1 در سوره ی اخلاص و در ترجمه می گوییم: شأن چنین است


قُلْ هُوَ اللَّـهُ أَحَدٌ ﴿١﴾ بگو (ای محمد صلی الله علیه و آله و سلم) شأن چنین است، خداوند یگانه است.


موارد استفاده ضمیر شأن:

1) در مورد خدای متعال
2) در مورد احکام الهی
3) امر مهم و قطعی

البته ممکن است ضمیر شأن بعضی ها گرفته باشند ولی تا اونجایی که اطلاع دارم در این آیه از ضمیر شأن استفاده نشده است.
در آیه قل هو الله احد هم بین علماء در ضمیر شأن اختلاف وجود دارد بعضی ها ضمیر شأن نگرفته اند.

مثال برای ضمیر شأن را میتوانید به درس هفدهم مقدماتی آیه 15 مراجعه کنید. و همینطور درس سوم متوسطه آیه 11

ترجمه آیه38

گفتیم فرود آیید از آن(بهشت) همگی.پس اگر آمد البته البته شما را از جانب من هدایتی، پس هر کس هدایت کرد مرا .پس نیست هیچ ترسی بر ایشان ونه ایشان اندوهگین میشوند


هدای : هدی +ی متکلم هدی: مصدر +ی ضمیرمتکلم وحده

درسته ولی إن شرطی هست ولی شرطی معنا نشده اینجا

[عزیزانی]

از زحمات شما وحوصله شما ممنون اجرکم عندالله

[هندیانی]

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

فَتَلَقَّىٰ آدَمُ مِن رَّ‌بِّهِ كَلِمَاتٍ فَتَابَ عَلَیْهِ ۚ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّ‌حِیمُ ﴿٣٧﴾

پس فرا گــرفت آدم از پــروردگارش سخنانی را، پس (خدا) پذیرفت بر او(توبه را)، همانا (قطعا) او، همان بسیار توبه پذیر و مهربان است.

مسافر عزیز درست فرمودید
کلماتٍ جمع مؤنث سالم هست و (ات) جمع مؤنث هیچگاه فتح نمیگیرد و در مواقع جرّی مکسور میشود.

(ت و ب) + إلی = رو کرد، توجه کرد؛ فعل عبد هست یعنی بنده رو به سوی خدا کرد و طلب پشیمانی و توبه
(ت و ب) + علی = پذیرفتف قبول کرد؛ فعل رب هست. یعنی خدا توبه بنده اش را پذیرفت و پشیمانی او را قبول کرد.
و

إنَّ: از حروف مشبهه بالفعل
ه : اسم إنَّ
هو التواب الرحیم: خبر إنَّ و جمله اسمیه
هو: مبتدا و ضمیر فصل
التواب: خبر اول
الرحیم: خبر دوم


و در ترجمه بین دو خبر از حرف واو استفاده میکنیم.

یعنی بسیار توبه پذیر و مهربان

[هندیانی]

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم

قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِیعًا ۖ فَإِمَّا یَأْتِیَنَّكُم مِّنِّی هُدًى فَمَن تَبِعَ هُدَایَ فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ ﴿٣٨﴾ گفتیم فرود آیید از آن همگی، پس اگر بیاید البته البته شما را از جانب من هدایتی، پس هر کس پیروی کند هدایت مرا، پس نیست ترسی بر ایشان و نیست ایـــشان را در حالی که غمگین شوند.


إمّا از دو کلمه إنْ و ما تشکیل شده که إنْ حرف شرط جازم و ما زاید است.

یأتیَنَّ هم فعل مضارع مبنی بر فتح در محل جزم فعل شرط هست. چرا مبنی بر فتحه؟ چون + نون تأکید ثقیله شده.

نون تأکید ثقیله نون تشدید داریست که بر سرفعل های مضارع و مشتقات آن میاید و برای تأکید بیشتر فعل هست. که در کلاس های مترجمی البته البته معنا میشود و یا محققا قطعا و حتما ...

و صرف آن به این شکل هست:

یَأْتِیَنَّ
یَأْتِیَانِّ
یَأْتِیُنَّ
تَأْتِیَنَّ
تأْتِیَانِّ
یَأْتِینانِّ
تَأْتِیَنَّ
تَأْتِیَانِّ
تَأْتِیُنَّ
تَأْتِیِنَّ
تَأْتِیَانِّ
تَأْتِیَنانِّ
أأْتِیَنَّ
نَأْتِیَنَّ

و

هُدًى
نقش فاعله و مرفوع و علامت رفع آن هم ضمه مقدره بر الف هست.
روش ساخت ان به این شکل هست:

هُدًى هُدَیُنْ (ضمه بر یاء ثقیله و حذف میشود) هُدَیْنْ (دو حرف ساکن حرف عله حذف میشه)هُدًى (پایه تنوین روی ی اومده به علت این که نشون بده ریشه (ه د ی) هست)

هُدَایَ
هُدا اسم هست و منصوب ؛ مفعول به
ی ضمیر متصل جری و مضاف الیه

طریقه ساختش هم به این صورت هست
هُدی(الف مقصوره) + ی متکلم چون دو یا کنار هم هست هُدا(الف ممدوده) هُدایَ

و اما لا در اینجا لای مهمله هست و البته بعضی ها هم لای شبیه به لیس گرفته اند و خوفٌ هم اسمش و علیهم خبر آن

تقاوت بین لام مهمله و لام زاید

لام مهمله با لای زایده متفاوت است.
تفاوت در این است که لاء مهمله عمل ندارد یعنی روی کلمه ی بعد خود عمل نمیکند. و لاء زایده نه عمل میکند و نه معنا دارد و فایده اش تأکید نفی است.

[هندیانی]

ممنون مسافر عزیز و همچنین مشکات گرامی که در کلاس حضور داشتید
البته لاله ی مرداب عزیز هم حضور داشتند البته به صورت مخفی

خب دوستان خسته نباشید و امیدوارم همیشه پر از انرژی باشید و سر حال.

امشب آخرین فرصت برای چیدن ستاره های بخشش و گذشت است
زیرا خداوند کریم دروازه های اجابت خویش را بار دیگر می گشاید؛ با امید به اینکه یک سال را بیمه شویم و از وسوسه های شیطانی در امان باشیم.

امشب شب قدر هست و شبی که مهر و امضا بر سرنوشت ما بدست آقای صبور و مهربانمون حضرت مهدی علیه السلام تأیید میشه. دعا کنیم که مهربونی و لطف بی اندازه اشان شامل حالمون بشه.

و مهمترین خواسته ی ما و همه ی شیعیان جهان ظهور حضرتش هست که یادمونه نره اولین دعامون در این شب عزیز باشه و در ادامه بهترین اعمال در این شب های باعظمت بخصوص شب بیست و سوم درخواست آمرزش و دعا برای حوائج دنیا و آخرت برای خود، پدر و مادر، برادران مؤمن و خواهران مؤمنه،دوستان، آنان که زنده اند و آنان که از دنیا رفته اند.
و کاربران خوب و قرانی شهر نورانی قرآن.

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِیمِ

إِلَهِي عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْخَفَاءُ وَ انْكَشَفَ الْغِطَاءُ وَ انْقَطَعَ الرَّجَاءُ وَ ضَاقَتِ الْأَرْضُ وَ مُنِعَتِ السَّمَاءُ وَ أَنْتَ الْمُسْتَعَانُ وَ إِلَيْكَ الْمُشْتَكَى وَ عَلَيْكَ الْمُعَوَّلُ فِي الشِّدَّةِ وَ الرَّخَاءِ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
أُولِي الْأَمْرِ الَّذِينَ فَرَضْتَ عَلَيْنَا طَاعَتَهُمْ وَ عَرَّفْتَنَا بِذَلِكَ مَنْزِلَتَهُمْ فَفَرِّجْ عَنَّا بِحَقِّهِمْ فَرَجا عَاجِلا قَرِيبا كَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ يَا مُحَمَّدُ يَا عَلِيُّ يَا عَلِيُّ يَا مُحَمَّدُ
اكْفِيَانِي فَإِنَّكُمَا كَافِيَانِ وَ انْصُرَانِي فَإِنَّكُمَا نَاصِرَانِ
يَا مَوْلانَا يَا صَاحِبَ الزَّمَانِ الْغَوْثَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ أَدْرِكْنِي أَدْرِكْنِي أَدْرِكْنِي السَّاعَةَ السَّاعَةَ السَّاعَةَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ الْعَجَلَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ



التماس دعا