درس بیست و نهم تکمیلی(بررسی آیات 80 تا 83 سوره بقره)

[هندیانی]

سلام قرآن دوستان عزیز
حالتون که خوبه خداروشکر
امروز ان شاءالله به بررسی آیات 80 تا 84 سوره ی بقره می پردازیم:



وَقَالُوا لَن تَمَسَّنَا النَّارُ‌ إِلَّا أَيَّامًا مَّعْدُودَةً ۚ قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِندَ اللَّـهِ عَهْدًا فَلَن يُخْلِفَ اللَّـهُ عَهْدَهُ ۖ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّـهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿٨٠﴾ بَلَىٰ مَن كَسَبَ سَيِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِيئَتُهُ فَأُولَـٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ‌ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿٨١﴾ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَـٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿٨٢﴾ وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَ‌ائِيلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّـهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْ‌بَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِ‌ضُونَ ﴿٨٣﴾

[هندیانی]

بَلَىٰ مَن كَسَبَ سَيِّئَةً وَأَحَاطَتْ بِهِ خَطِيئَتُهُ فَأُولَـٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ‌ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿٨١﴾

بله- هرکس کسب کند بدی را و
احاطه کند او را گناهش
پس آنان اهل آتشند
آنها در آن جاودانند.

جملات اسمیه:
من کسب سیئه :من مبتدا-کسب خبر از نوع جمله فعلیه

اولائک اصحاب النار:اولائک مبتدا - اصحاب جمله اسمیه
اصحاب النار:جمله اسمیه اصحاب مبتدا النار مضاف الیه؟؟؟؟؟؟

متوجه نشدم احتمالا ذهنتون خسته است که اشتباه کردید.
اولئک اصحاب النار خودش جمله اسمیه هست. یعنی اولئک مبتدا و اصحاب خبر


هم فیها خالدون: هم مبتدا- خالدون خبر مفرد -فیها :جار ومجرور متعلق به خالدون

خالدون من جدا جمله اسمیه بگیرم؟؟/

نه خالدون خبر هم هست برای چی جدا گرفته شود.

جملات فعلیه:
کسب :فعل ماضی مبنی بر فتح- فاعل هو مستتر-سیئه مفعول منصوب
احاطت:فعل ماضی مبنی بر فتح -خطیئه فاعل اسم ظاهر -ه مضاف الیه

ممنونم مسافر عزیز
خیلی خوبه افرین

[عزیزانی]

وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَ‌ائِيلَ لَا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّـهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْ‌بَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِّنكُمْ وَأَنتُم مُّعْرِ‌ضُونَ ﴿٨٣﴾


در این آیه حروف، مصدرها، جمع ها(اسم هایی که جمع بسته شده اند) و نوع فعل ها را بنویسید؟

حروف: و-لا -الّا-و-ب-و-و-و- ال (القربی) جنس افراد-و- ال(الیتامی) تعریف جنس استغراق-ال(المساکین) الف لام استغراق افراد-ل-و-ال حرف تعریف عهد زهنی-
و-ال عهد زهنی-الّا- من-و-



مصدر ها:
میثاق مصدر میمی -احسان مصدر باب افعال- قربی بر وزن فعلا -حسن بر وزن فعل ثلاثی مجرد- صلاه ثلاثی مجرد-زکاه


جمع ها:
یتاما جمع یتیم -مساکین جمع مسکن-ناس اسم جمع


افعال:
اخذنا:ماضی - متکلم مع الغیر-ثلاثی مجرد
لا تعبدون:مضارع نفی-جمع مذکر غایب-مجرد
قولو:امر حاضر -جمع مذکر مخاطب - (ق و ل )معتل اجوف واوی-
اقیموا:امر حاضر- جمع مذ کر مخاطب- (ق و م) معتل اجوف واوی
آتوا:فعل امر حاضر -جمع مذکر مخاطب(ءت ی) مهموز الفاء-باب افعال
تولیتم:ماضی -جمع مذکر مخاطب-(و ل ی)لفیف مفروق-باب تفعل

[هندیانی]

تفسیر ایه 83 از مجمع البیان

منظور از پيمان چيست؟

برخى گفته ‏اند؛ منظور، دلايل روشن و برهانهاى انسانسازى است كه ازجانب خرد و وجدان و فطرت و نيز اديان توحيدى، براى درستى و شايستگى كارهاى پسنديده و وانهادن كارهاى زشت و ظالمانه اقامه مى‏ شود.

عدّه‏ اى نيز گفته‏ اند: منظور، پيمانهايى است كه پيامبران از امّتها مى‏ گيرند؛ و اين كار با گفتار روشن صورت مى‏ پذيرد.
با اين بيان، معناى آيه شريفه اين خواهد بود كه: [بياد آوريد] هنگامى را كه به بنى‏ اسرائيل سخت سفارش كرديم كه: جز خداى يكتا را نپرستيد: «لا تعبدون الّااللَّه» و به پدر و مادر و نزديكان و يتيمان و بينوايان نيكى كنيد:

«و بالوالدين احساناً». و اين همان چيزى است كه به همه امّتها ازجمله پيروان قرآن سخت سفارش شده است. و مى‏دانيم كه نيكى و نيكوكارى به پدر و مادر و نزديكان و يتيمان و بينوايان، ميدان وسيعى دارد؛ و از رفتار نيك گرفته تا فرمانبردارى و گوش به سخنان آنان سپردن، مهر و محبّت نثارشان ساختن و دعاى خير براى آنان كردن، همه را دربر مى‏ گيرد. و درمورد نزديكان (و ذى القربى) نيز، از صله رحم و پيوند قلبى با آنان و كمك معنوى و مادّى گرفته تا ارشاد و هدايت آنان، همه را شامل مى‏ شود.

همچنين درخصوص كودكان پدر ازدست ‏داده (واليتامى‏) ممكن است مقصود، رعايت حقوق آنان در همه ابعاد و نثار مهر و محبّت به آنان باشد.

درمورد بينوايان (والمساكين) نيز اين سفارش شامل پرداخت حقوق واجب مالى و حقوق غيرواجب و اخلاقى مى‏ شود.

امّا خوش‏ سخن گفتن با مردم (وقولوا للنّاس حُسْنَاً):

درمورد خوش‏ سخن گفتن با مردم، ديدگاهها متفاوت است:

1. از پنجمين امام نور(ع) نقل كرده ‏اند كه فرمود: منظور اين است كه بهترين واژه‏ ها و سخنانى را كه دوست داريد به شما بگويند، به مردم بگوييد؛ زيرا خدا بنده‏ اى را كه ناروا مى‏ گويد، نفرين مى‏ كند، سخنان ناراحت كننده به مردم مى‏ زند، از ناسزاگويى پروا ندارد، و يكدندگى و ستيزه را در پرسش شيوه خود مى‏ سازد، دشمن مى‏ دارد؛ و بنده‏ اى را دوست مى‏ دارد كه بردبار و پاكدامن و پارسا باشد:
قال : «قولوا للنّاس احسن ماتحبّون ان يقال لكم، فانّ‏ اللَّه ببعض ‏اللّعان، السّباب، الطّعان على ‏المؤمنين، الفاحش، السّائل‏ الملحف، و يحبّ‏ الحليم‏ العفيف...».

2. از ابن عبّاس آورده ‏اند كه منظور از «گفتار نيك»، خوش ‏سخنى و رفتار شايسته و خداپسندانه است.

3. گروهى گفته اند: منظور، دعوت به ارزشها و هشدار از ضدّارزشها است.

4. و پاره‏ اى ديگر گفته‏ اند: منظور، همان گفتار نيك است.

درمورد اين جمله از آيه شريفه - «وقولوا للنّاس حُسْنَاً» - بحث ديگرى نيز مطرح شده؛ و آن اينكه آيا اين دستور جهان شمول است و به گفتار نيك با همه انسانها فرمان مى‏ دهد يا تنها با مردم باايمان بايد اينگونه بود؟
در اين خصوص، نظرهايى چند ارائه شده است:

1. حضرت باقر (ع) مى‏ فرمايد: «هو عام فى ‏المؤمن والكافر.» (اين يك دستور همگانى و جهان شمول است و گفتار نيك را با تمامى انسانها سفارش مى‏ كند، همدين يا همنوع).

2. امّا برخى پنداشته ‏اند كه اين دستور خدا با آمدن فرمان جهاد نسخ شده است؛ و براى اين گفته خود، اين آيه شريفه را شاهد مى‏ آورند كه:
«يا ايُّهَاالنَّبِىُّ جاهِدِالْكُفّارَ وَالْمُنافِقينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ...»(تحریم/9 و توبه/73)
هان اى پيامبر! با كافران و منافقان پيكار كن و برآنان سخت گير...

و نيز اين سخن پيامبر(ص) را كه:
قاتلوهم حتّى يقولوا «لا اله الّااللَّه» او يقروا بالجزية.
با آنان كارزار كنيد تا يا ايمان آورند و يا تن به پرداخت جزيه و زندگى مسالمت‏ آميز سپارند.
با اين بيان، به‏ نظر برخى، «قولوا للنّاس حسناً» نسخ شده است.

امّا همانگونه كه از پنجمين امام نور (ع) روايت شد، اين دستور جهان شمول است؛ و به اعتقاد بيشتر مفسّران نسخ نشده است و هرگز بين آنها ناهماهنگى وجود ندارد؛ چرا كه مى‏ توان با كافران حق‏ ستيز و شرارت‏ پيشه كارزار كرد و در همانحال سخن خوش و نيكو هم گفت و به بيان قرآن، با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگار فراخواند:
«اُدْعُ اِلى‏ سَبيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِالْحَسَنةِ...� �(نحل/125)

و حتّى به خود آنان و بتهاى رنگارنگشان نيز ناروا و زشت نگفت؛ بلكه با بهترين سبك و شايسته‏ ترين سخنان آنان را راه نمود.
«وَلاتَسُبُّواالَّذينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ‏ اللَّهِ...»(انعام/108)

با اين توضيح، ميان دو دسته آيات ناسازگارى نيست، و مى‏ توان هم با شرارت‏ پيشگان كارزار كرد و هم در همانحال با ديگران و حتّى خود آنان به نيكوترين لحن و بهترين منطق و شايسته ‏ترين سبك سخن گفت و دلسوزى و ارشاد كرد.

[هندیانی]

بله ممنونم مسافر عزیز از تذکر بجاتون..
کلاس هم تمامه
إن شاءالله عمری باقی بود تمرین های شما را خواهم دید.
و تشکر میکنم بابت همراهی با کلاس.
التماس دعا برای ظهور امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف