میکروب معده نوعی باکتری است که باعث به وجود آمدن عفونت در معده میشود. طبق آماری که وجود دارد حدود ۷۵ درصد ایرانیان به این بیماری مبتلا هستند و در کودکان مبتلا به عفونت هلیکوباکتری شایع تر است. در بیشتر مبتلایان این بیماری علائمی ندارد و فقط ۲۰ درصد افراد از خود علائم نشان میدهند.


کلینیک مهنا
میکروب معده چیست ؟

میکروب معده یا هلیکوباکتری (Helicobacter pylori) باکتری هایی هستند باعث عفونت در معده یا اول قسمت روده کوچک (اثنی عشر)میشوند. هلیکو باکتری لایه مخاطی معده شما را تحریک میکند و باعث التهاب معده و در بعضی موارد باعث ایجاد زخم های دردناکی به نام زخم معده یا گاستریت در دستگاه گوارش میشود.
هلیکوباکتری به پوششی که از معده شما محافظت می کند آسیب میرساند . این باکتری ها نوعی آنزیم به نام اوره آز تولید میکنند که فضای معده شما را کمتر اسیدی میکند و به مرور زمان پوشش معده را ضعیف کرده و معده بیشتر در معرض آسیب دیدن توسط اسید و پپسین و مایعات گوارشی قوی قرار میگیرد. در نتیجه منجر به بروز زخم معده و بیماری های دیگر میشود
اکثر مردم متوجه ابتلا به این بیماری نمی شوند زیرا تا زمانی که شدید نباشد علائمی از خود بروز نمیدهد. میکروب معده بیشتر در کودکان رخ میدهد که دلیلش میتواند شرایط بلوغ و بهداشت نامناسب باشد. همچنین این بیماری در ۵۰ تا ۷۵ درصد از جمعیت جهان وجود دارد.
علت میکروب معده چیست؟

کارشناسان بهداشت و پزشکان نمیدانند که عفونت های هلیکو باکتری چگونه در بدن گسترش پیدا می کنند اما راه های زیادی برای انتقال این باکتری از فرد مبتلا به فرد دیگر وجود دارد که عبارتند از :

  • از طریق دهان مانند بزاق دهان یا بوسیدن
  • تماس با استفراغ یا مدفوع
  • خوردن غذایی که تمیز یا پخته نشده باشند مانند سبزیجات یا سوسیس
  • نوشیدن آب آلوده

علائم میکروب معده

همانطور که گفتیم اکثر مردم به این بیماری مبتلا هستند و سال ها این باکتری را در بدن خود دارند ولی علائمی نشان نمیدهند. در صورت بروز زخم معده یا گاستریت علائم کم کم به وجود می آیند و عبارتند از :

  • درد مبهم یا سوزش معده
  • کاهش وزن بدون دلیل
  • عدم احساس گرسنگی
  • تورم شکم یا نفخ
  • حالت تهوع
  • استفراغ (خونی)
  • سوِء هاضمه
  • مدفوع خونی یا تیره
  • داشتن ناراحتی معده

چه زمانی برای میکروب معده باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در زمانی که هر یک از نشانه ها و علائم بالا را تجربه کردید به پزشک خود مراجعه کنید. زیرا این علائم ناشی از ایجاد زخم های معده یا گاستریت است و باید در اولین فرصت معاینه و درمان شود تا از بروز عوارض های دیگر درمان شود. در صورت داشتن علائم زیر فورا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید :

  • درد شدید یا مداوم معده
  • مدفوع تیره خونی یا سیاه رنگ
  • استفراغ خونی یا سیاه
  • سرگیجه
  • مشکل در تنفس
  • پوست رنگ پریده و ضعف بدنی

کلینیک مهنا


تشخیص میکروب معده

تشخیص این بیماری زیاد سخت نیست نسبت به علائم و شرایطی که دارید پزشک شما را معاینه میکند . تمام سوابق پزشکی و داروها و رژیم غذایی شما را بررسی میکند و بعد از انجام معاینه های فیزیکی مانند بررسی شکم ، تورم یا حساسیت و درد در شکم اگر مشکوک به ابتلا به این بیماری باشد آزمایش دقیق تری برای اطمینان انجام میدهد. آزمایش های میکروب معده عبارتند از :

  • آزمایشات خون : در این آزمایش سلول های ضد عفونت و آنتی بادی را بررسی میکنند که نشان میدهد شما باکتری دارید.
  • آزمایش مدفوع : وجود هلیکوباکتری در نمونه مدفوع شما را بررسی میکنند.
  • تست تنفس اوره : در این تست بعد از نوشیدن محلول مخصوصی بازدم را در کیسه ای انجام می دهید تا میزان دی اکسید کربن آزاد شده در نفس شما قبل و بعد از نوشیدن محلول اندازه گیری شود. اگر بعد از نوشیدن محلول سطح دی اکسید کربن بالاتر باشد نشانه وجود هلیکوباکتر و میکروب معده است.
  • آندوسکوپی فوقانی(EGD) : یک لوله انعطاف پذیر به همراه دوربینی کوچک وارد معده میشود و نمونه بافتی از پوششی معده یا روده برای وجود و بررسی هلیکوباکتری برمیدارند.
  • تست های دستگاه گوارش فوقانی : در مرکز درمانی مایع گچی که حاوی ماده ای به نام باریم است و پزشک اشعه ایکس انجام میدهد . این ماده گلو و معده شما را پوشانده و وضوح تصویر را برجسته میکند.
  • اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) : این اشعه ایکس قدرتمند برای تشخیص بیماری های معده مانند زخم معده استفاده میشود.

درمان میکروب معده

اگر علائمی ندارید پس نیاز به درمان نیست ولی اگر دکتر تشخیص دهد که میکروب معده داری باید درمان هایی برای بهبود انجام دهید. درمان میکروب معده به علائم ، سن، شدت بیماری و سلامت عمومی شما بستگی دارد . بیشتر زخم های ناشی از میکروب معده بعد از چند هفته بهبود میبابند. بعد از اتمام دوره درمان پزشک برای اطمینان از بهبود کامل مجدد آزمایش های انجام میدهد. همچنین برای تسکین درد خود نباید از مسکن هایی مانند آسپرین ، ایبوپروفن و ناپروکسن را استفاده کنید زیرا میتواند باعث بروز خونریزی شود.


عوارض میکروب معده

اگر به این باکتری و عفونت مبتلا باشید و در اولین فرصت با مشاهده نشانه ها به پزشک مراجعه نکنید تا فرایند درمان را شروع کند این بیماری پیشرفته کرده و عوارض بیشتری را برای شما ایجاد میکند. عوارض میکروب معده به شرح زیر است :

  • زخم معده در دستگاه گوارش فوقانی
  • خونریزی شدید در معده
  • التهاب پوشش معده و عفونت
  • ایجاد سوراخ در دیواره معده
  • انسداد و جلوگیری از خروج غذا
  • سرطان معده

کلینیک مهنا