ناپسند

[گل مريم]

سخن چينی

يكی از آفات زبان كه از رذايل اخلاقی به شمار می رود و انسان را از راه خدا دور می سازد نمّامی و سخن چينی است .

قرآن مجيد در نكوهش سخن چينی می فرمايد :

وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ.

وای بر هر عيب جوی سخن چين .

همزه 1



در مورد ديگر می فرمايد :

هَمّازٍ مَشّاءٍ بِنَميمٍ .

از كسانی كه بسيار عيب جو و سخن چين هستند پيروی مكن .

قلم 11

[گل مريم]

» سخن چين در صحرای محشر

هر چند بخشـی از اين حديث كه از نظرتان می گذرد مورد بحث ما نيست ولی به دليل اهميتی كه دارد تمام آن را ياد آور می شويم :

از براء بن عازب نقل شـده است كه معاذ بن جبل در منزل أبو ايوب انصاری نزديك رسولخدا صلّی اللّه عليه و آله و سلم نشسته بود . معاذ عرض كرد :

فِي الْحَدِيثِ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ كَانَ مُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ جَالِساً قَرِيباً مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله عليه و آله فِي مَنْزِلِ أَبِي أَيُّوبَ الْأَنْصَارِيِّ فَقَالَ مُعَاذٌ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَيْتَ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَی يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً الْآيَاتِ فَقَالَ يَا مُعَاذُ سَأَلْتَ عَنْ عَظِيمٍ مِنَ الْأَمْرِ ثُمَّ أَرْسَلَ عَيْنَيْهِ ثُمَّ قَالَ تُحْشَرُ عَشَرَةُ أَصْنَافٍ مِنْ أُمَّتِي أَشْتَاتاً قَدْ مَيَّزَهُمُ اللَّهُ تَعَالَی مِنَ الْمُسْلِمِينَ وَبَدَّلَ صُوَرَهُمْ فَبَعْضُهُمْ عَلَی صُورَةِ الْقِرَدَةِ وَبَعْضُهُمْ عَلَی صُورَةِ الْخَنَازِيرِ وَبَعْضُهُمْ مُنَكَّسُونَ أَرْجُلُهُمْ مِنْ فَوْقُ وَوُجُوهُهُمْ مِنْ تَحْتُ ثُمَّ يُسْحَبُونَ عَلَيْهَا وَبَعْضُهُمْ عُمْيٌ يَتَرَدَّدُونَ وَبَعْضُهُمْ بُكْمٌ لَا يَعْقِلُونَ وَبَعْضُهُمْ يَمْضَغُونَ أَلْسِنَتَهُمْ يَسِيلُ الْقَيْحُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ لُعَاباً يَتَقَذَّرُهُمْ أَهْلُ الْجَمْعِ وَبَعْضُهُمْ مُقَطَّعَةٌ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ وَبَعْضُهُمْ مُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ وَبَعْضُهُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِيَفِ وَبَعْضُهُمْ يَلْبَسُونَ جِبَاباً سَابِغَةً مِنْ قَطِرَانٍ لَازِقَةٍ بِجُلُودِهِمْ فَأَمَّا الَّذِينَ عَلَی صُورَةِ الْقِرَدَةِ فَالْقَتَّاتُ مِنَ النَّاسِ وَأَمَّا الَّذِينَ عَلَی صُورَةِ الْخَنَازِيرِ فَأَهْلُ السُّحْتِ وَأَمَّا الْمُنَكَّسُونَ عَلَی رُءُوسِهِمْ فَأَكَلَةُ الرِّبَا وَالْعُمْيُ الْجَائِرُونَ فِي الْحُكْمِ وَالصُّمُّ الْبُكْمُ الْمُعْجَبُونَ بِأَعْمَالِهِمْ وَالَّذِينَ يَمْضَغُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ فَالْعُلَمَاءُ وَالْقُضَاةُ الَّذِينَ خَالَفَتْ أَعْمَالُهُمْ أَقْوَالَهُمْ وَالْمُقَطَّعَةُ أَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ الَّذِينَ يُؤْذُونَ الْجِيرَانَ وَالْمُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ فَالسُّعَاةُ بِالنَّاسِ إِلَی السُّلْطَانِ وَالَّذِينَ هُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِيَف فَالَّذِين يَتَمَتَّعُونَ بِالشَّهَوَاتِ وَاللَّذَّاتِ وَيَمْنَعُونَ حَقَّ اللَّهِ فِي أَمْوَالِهِمْ وَالَّذِينَ يَلْبَسُونَ الْجِبَابَ فَأَهْلُ التَّجَبُّرِ وَالْخُيَلَاء


يا رسول اللّه نظر شما در باره اين آيه كه می فرمايد : يَوْمَ يُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأتُونَ افْواجا (نبأ : 18) چيست ؟

فرمود : ای معاذ مطلب بزرگی را پرسيدی . سپس اشك از چشمان آن حضرت جاری شد و فرمود :

ده صنف از امّت من پراكنده محشور می شوند و خداوند آنان را از ديگر مسلمانان جدا كرده و چهره هايشان را مسخ نموده است .

بعضی از آنان به صورت ميمون ، بعضی به صورت خوك ، بعضی واژگون كه پاهايشان بالا و رويشان به طرف پايين است و به همين وضع كشيده می شوند ، بعضی كورهای سرگردانند ، بعضی كر و گنگ اند كه هيچ چيز را درك نمی كنند ، بعضی زبانهای خود را می جوند و چركی از دهانشـان سرازير می شـود كه اهل محشر از آن متنفّر می شوند ، بعضی دست و پا بريده اند ، بعضی بر شاخه هايی از آتش آويخته اند ، بعضی بوی گندشان از مردار بدتر است ، و برخی به جبّه هايی [ لباسهايی ] از مس يا روغن گداخته پوشانده می شوند كه از فرط داغی به بدنهاشان می چسبد .

آنگاه رسولخدا صلّی اللّه عليه و آله و سلم فرمود :

آنان كه به صورت ميمون محشور می شـوند سخن چينانند ، آنان كه به صورت خوك وارد می شوند كارشان حرام و رشوه خواری است ، آنها كه واژگون هستند ربا خوارانند ، آنها كه كور وارد می شوند كسانی هستند كه در حكومت و قضاوت ستم می كنند ، كسانی كه كر و گنگ محشور می شوند افرادی هستند خودپسند كه شيفته كارهای خويش اند ، كسانی كه زبان خود را می جوند علما و قاضيانی هستند كه كردارشان مخالف گفتارشان است ، دست و پا بريدگان آنهايند كه همسايگان خود را اذيت می كنند ، آويختگان به شاخه های آتش ‍ جاسوسان و سعايت كنندگان از مردم نزد پادشـاهانند ، آنها كه بوی گندشان از مردار بيشتر است فرو رفتگان در شـهوات و لذّات دنيا هستند و حقوقی را كه خدا در اموالشان قرار داده نمی پردازند ، آنان كه به جبّه ها و لباسهای گداخته پوشانيده می شوند متكبّران و سركشان هستند.

بحار الانوار ج7 ص89