مبانی و مبادی تدبر

[راهی هدایت]

مبانی ومبادي
بسم الله الرحمن الرحیم
هدف از کلاس :پایه گذاري براي یک فهم قرآنی، یک نوع خاص از فهم قرآن به اسم "تدبر". براي اینکه چنین چیزي پایه گذاري شود
نیاز به تلاش است وباید مجاهدانه وارد مسیر شویم.
اگر به آن چه که امروز در آن قرار داریم در رابطه با قرآن متوجه یک خلأیی هستیم که نمیشود به راحتی از کنارش گذشت حقیقتا قرآن
توانمندي هاي فراوانی دارد نقش هاي بسیار بزرگی میتواند ایفا کند در عرصه فردي واجتماعی زندگی بشري در زمینه هاي مختلف (این
باور ماست قرآن آنطور که ادعا میکند ویا درموردش ادعا شده اثر گذاري ندارد آن طور که باید در صحنه نیست ودست مخاطبان خود را در
عرصه هدایتگري نمیگیرد.)

[راهی هدایت]

طرح مسأله
در مقام فهم قرآن از طریق روایت یا فهم از طریق خود قرآن ،که در فهم برخی از آیات مهم و کلیدي و حساس استفاده می شود ؛در نگاه
اول مطابق با ادعاي شیعه نیست.براي مثال" انّما یرید الله لیذهب عنکُم الرِجس اَهلَ البیت و یطّهِرَکُم تَطهیرا " که قبل و بعدش بحث
زنان پیامبر است وشروع سیاق با این لفظ است ؛" یا ایها النّبی قُل لاَزواجک......" تصور بیننده در ابتدا این است که درون آیه
مشخص نشده که در مورد چه کسانی صحبت می کند،پس باید در این مورد به روایات موجود رجوع کرد. وقتی دیده می شود سیاق در
مورد ازواج پیامبر است ؛پس پاسخ داده می شود که جاي این آیه اینجا نیست و علت اینجا قرار گرفتن این آیه جلوگیري از تحریف بوده
است.
اشکال:خدا خودش تحریف انجام داده که که کسی قرآن راتحریف نکند ؟چون تغییر مکان این آیه باعث تغییر در فهم اکثریت مسلمین
شده است؟ هدف تحریف توسط دشمنان هم تغییر در فهم آیات است که خدا خود انجام داده است .
مثال دوم :" اَلیوم اَکملت لَکُم دینَکُم و اَتممت علَیکُم نعمتی و رضیت لَکُم الاسلام دینا"
در آیه ي " اَلیوم یأس الَذینَ کَفَروا منَ الَذینَ آمنوا....." شیعه معتقد است که این آیه در ورد ولایت علی (ع) است ،حال انکه در آیات قبل
آن بحث احکام گوشت است و آیات بعد هم احکام روابط با اهل کتاب است.در اینجا حق است انسان نگران شود به سبب اعتماد به خود
قرآن در فهم قرآن زیرا باید گاهی دست از توجه به همچین مصداق هایی برداریم ،در حالیکه در ایجا راه اشتباه است.

[راهی هدایت]

بررسی آیات
آیه اول (سوره احزاب)
فرض مبنایی بحث این است که براي فهم آیه ازهیچ منبعی جز قرآن استفاده نکنیم. اولین گام در فهم این است که آیه مستقل نیست به
بخشی از یک آیه است .انما در آن حصر دارد. اولین توقف، (کم) است .آوردن (کم) زمانی بجا است که یا مخاطب کلاً کاملا مذکر باشد یا
حداقل یک مذکر در جمع مخاطبین حضور داشته باشد، پس در این آیه خطاب انحصاري با زنان نیست؛ همچنین در آیات قبل و بعد تمام
خطابات مونث است (ممکن است مخاطب آیه پیامبرباشد و همسرانش)
٦
در کلمه اهل بیت دو تفاوت : 1- مفرد آمدن کلمه بیت ؛که در بقیه ي آیات جمع آمده است . 2- معرفه آمدن کلمه بیت است ؛که در بقیه
آیات نکره آمده است . پس آن خانه مشخص .
نکته اینکه این بیت نسبت به دیگرخانه ها ویژگی دارد در آیات ؛پس خود آیه نشان می دهد که با ایات قبل و بعدش متفاوت است.
در اینجا اراده چه طور اراده ایست ؟اراده یا تشریعی است یا تکوینی .در اراده تشریعی یعنی خدا اراده کرده مارا توسط اوامر و نواحی خود ما
را پاك نگه دارد.در اراده تکوینی یعنی خدا اراده کرده ما پاك بمانیم و بستر گناه را ضعیف کند . حال اگر ارده تشریعی است که منحصر در
مورد اهل بیت نیست. اگر اراده تکوینی است بر پاك ماندن این گروه پس سیاق ایه چه منظوري دارد که می فرماید اگر دنیا و زینت آن را
می خواهید بگیرید و بروید .و اگر اراده خدا تکوینی است چرا اینهمه زنان پیامبر را نهی کرده در دیگر آیات؟ حال آنکه سیاق عتاب و
سرزنش را می رساند ؛ پس مخاطب آیه گروه دیگري است.
اینجا جاي مراجعه به روایات است زیرا از فهم آیات در یافتیم مصداق آیه مربوط به افراد ذکر شده نیست چون ویژگی هاي آیه با افراد
منطبق نیست.
حال علت اینکه در قرآن زنان پیامبر را مورد عتاب و توبیخ قرار می دهد رفع شبهه از کسانی است که تکلیف زنان پیامبر را با خانو اده
ایشان یکی می دانند؛ پس با یک جمله معترضه درست وسط عتاب زنان پیامبر گروهی را جدا می کند (خانواده پیامبر )تا مردم همیشه
بدانند تکلیف این گروه ویژه از زنان پیامبر جداست.
آنچه ما در مورد قرآن معتقدیم این است که قرآن در رساندن مراد خودش ناکام و ناقص عمل نمی کند که محتاج چراغ دیگري باشد .در
تفسیر المیزان آمده قرآن خودش نور است که براي روشنگري نیازمند نور دیگري نیست.

[راهی هدایت]

آیه دوم
در برخی از روایات فقط این آیه را مرتبط با غدیر دانسته اند ؛حال آنکه در بررسی سوره متوجه می شویم که تمام سوره ما ئده در مورد
ولایت است ؛چون درمان یک توطئه را بیان می کند .
حقیقت دین اسلام مثلث شریعت وعترت و کتاب است .
توطئه اهل کتاب مخصوصا یهود براي زمان پس از پیامبرتوطئه انحراف است؛ در سالهاي آخر حیات رسول اکرم(صلی الله علیه و آله )، نیاز به
تعیین و تکلیف برمردم احساس میشد . و اهل کتاب میدانند که اگر پس از رسول اکرم کاربه دست کسی مانند خودشان بیفتد آنها ناکام-
تر می شوند ؛پس باید شرایط را براي پس از ایشان متشنج و مهیا کنند . حال در اینجا بهانه شریعت است .در سوره مائده احکام اهل کتاب
با احکام اسلام مقایسه شده است .اهل کتاب می گویند پیامبر یهود از دنیا رفت اما حکم همه چیز براي اهل کتاب باقی مانده است ؛پیامبر
مسلمانان هم از دنیا می رود و کتابش باقی می ماند .پس کتاب خدا نیازي به ناظر ندارد؛ به همین جهت اولین شعار پس از رسول اکرم
"حسبنا کَتاب الله "است .اهل کتاب می خواستند زمینه را براي پذیرش جایگزین پس از نبی از بین ببرند .در اینجا خداوند در میان بررسی
احکام مقایسه اي ریز این آیه را مطرح می کند وآن را واسطه اي قرار می دهد براي اجرا و تبیین احکام. در ابتداي این سیاق هم آمده که
یهود و نصارا را به دوستی نگیرید.
البته یهود به دلیل عمل نکردن مسلمانان به قرآن در ایجاد این انحراف موفق شد ؛به همین دلیل حضرت زهرا (س) می فرمایند : چرا
درقرآن تدبر نمی کنید؟ زیرا تدبر در این آیه در این برهه از زمان باعث جلوگیري از انحراف می شود .بزرگترین شاهد انحراف امت پس از
پیامبر همین کلام است ؛دلیل دیگر انحراف مسلمانان این است که تا اخرین آیات نازل شده بر پیامبرتأکید بر بحث منافقین و نفاق آنان
است؛ حال اینکه این منافقان پس از رسول اکرم چه شدند؟

[راهی هدایت]

در روایات آمده که بحث ولایت با بحث شریعت و احکام در این آیه مرتبط است .هدف بیان شده در این چند آیه این است که جزء جزء
احکام از بدنه ولایت خارج نیست. پس استواري بر احکام از نیازبه حضور ولی ممانعت نمی کند (توصیه به بررسی خطبه فدکیه ).حضرت
زهرا (س) به مردم می فرمایند: شما به خاطر آسایش طلبی و دنیا زدگی علی (ع) را کنار زدید؛ گویا خسته شده بودید از حاکمیت حق.
یهود در این توطئه موفق شد چون مسلمانان وظیفه خود را نسبت به قرآن انجام ندادند ؛ و زنجیره وظیفه در قبال قرآن ومعصومین ناقص
مانده است.
نتیجه
هدف از این جلسه رسیدن به این مطلب بود که در مقام فهم قرآن به خود قرآن می شود اعتماد کرد؛و از خود قرآن می شود خود قرآن را
فهمید .و در مقام تبیین و بیان مصادیق و جزییات راهی جز پرداختن به کلام اهل بیت نیست.

[عزیزانی]

سلام بزر گوار مطالب زیبای شما کاش با خط کمی درشت تر بود برام سخته خوندنش ولی خیلی طالب خوندنش هستم

[گل مريم]

مبانی ومبادي

بسم الله الرحمن الرحیم
هدف از کلاس :پایه گذاري براي یک فهم قرآنی، یک نوع خاص از فهم قرآن به اسم "تدبر". براي اینکه چنین چیزي پایه گذاري شود
نیاز به تلاش است وباید مجاهدانه وارد مسیر شویم.
اگر به آن چه که امروز در آن قرار داریم در رابطه با قرآن متوجه یک خلأیی هستیم که نمیشود به راحتی از کنارش گذشت حقیقتا قرآن
توانمندي هاي فراوانی دارد نقش هاي بسیار بزرگی میتواند ایفا کند در عرصه فردي واجتماعی زندگی بشري در زمینه هاي مختلف (این
باور ماست قرآن آنطور که ادعا میکند ویا درموردش ادعا شده اثر گذاري ندارد آن طور که باید در صحنه نیست ودست مخاطبان خود را در
عرصه هدایتگري نمیگیرد.)

[گل مريم]

طرح مسأله

در مقام فهم قرآن از طریق روایت یا فهم از طریق خود قرآن ،که در فهم برخی از آیات مهم و کلیدي و حساس استفاده می شود ؛در نگاه
اول مطابق با ادعاي شیعه نیست.براي مثال" انما یرید الله لیذهب عنکُم الرِجس اَهلَ البیتو یطّهِرَکُم تَطهیرا " که قبل و بعدش بحث
زنان پیامبر است وشروع سیاق با این لفظ است ؛" یا ایها النّبی قُل لاَزواجک......" تصور بیننده در ابتدا این است که درون آیه
مشخص نشده که در مورد چه کسانی صحبت می کند،پس باید در این مورد به روایات موجود رجوع کرد. وقتی دیده می شود سیاق در
مورد ازواج پیامبر است ؛پس پاسخ داده می شود که جاي این آیه اینجا نیست و علت اینجا قرار گرفتن این آیه جلوگیري از تحریف بوده
است.
اشکال:خدا خودش تحریف انجام داده که که کسی قرآن راتحریف نکند ؟چون تغییر مکان این آیه باعث تغییر در فهم اکثریت مسلمین
شده است؟ هدف تحریف توسط دشمنان هم تغییر در فهم آیات است که خدا خود انجام داده است .
مثال دوم :" اَلیوم اَکملت لَکُم دینَکُم و اَتممت علَیکُم نعمتی و رضیت لَکُم الاسلام دینا"
در آیه ي " اَلیوم یأس الَذینَ کَفَروا منَ الَذینَ آمنوا....." شیعه معتقد است که این آیه در ورد ولایت علی (ع) است ،حال انکه در آیات قبل
آن بحث احکام گوشت است و آیات بعد هم احکام روابط با اهل کتاب است.در اینجا حق است انسان نگران شود به سبب اعتماد به خود
قرآن در فهم قرآن زیرا باید گاهی دست از توجه به همچین مصداق هایی برداریم ،در حالیکه در ایجا راه اشتباه است.

در مقام فهم قرآن از طریق روایت یا فهم از طریق خود قرآن ،که در فهم برخی از آیات مهم و کلیدي و حساس استفاده می شود ؛در نگاه
اول مطابق با ادعاي شیعه نیست.براي مثال" انما یرید الله لیذهب عنکُم الرِجس اَهلَ البیتو یطّهِرَکُم تَطهیرا " که قبل و بعدش بحث
زنان پیامبر است وشروع سیاق با این لفظ است ؛" یا ایها النّبی قُل لاَزواجک......" تصور بیننده در ابتدا این است که درون آیه
مشخص نشده که در مورد چه کسانی صحبت می کند،پس باید در این مورد به روایات موجود رجوع کرد. وقتی دیده می شود سیاق در
مورد ازواج پیامبر است ؛پس پاسخ داده می شود که جاي این آیه اینجا نیست و علت اینجا قرار گرفتن این آیه جلوگیري از تحریف بوده
است.
اشکال:خدا خودش تحریف انجام داده که که کسی قرآن راتحریف نکند ؟چون تغییر مکان این آیه باعث تغییر در فهم اکثریت مسلمین
شده است؟ هدف تحریف توسط دشمنان هم تغییر در فهم آیات است که خدا خود انجام داده است .
مثال دوم :" اَلیوم اَکملت لَکُم دینَکُم و اَتممت علَیکُم نعمتی و رضیت لَکُم الاسلام دینا"
در آیه ي " اَلیوم یأس الَذینَ کَفَروا منَ الَذینَ آمنوا....." شیعه معتقد است که این آیه در ورد ولایت علی (ع) است ،حال انکه در آیات قبل
آن بحث احکام گوشت است و آیات بعد هم احکام روابط با اهل کتاب است.در اینجا حق است انسان نگران شود به سبب اعتماد به خود
قرآن در فهم قرآن زیرا باید گاهی دست از توجه به همچین مصداق هایی برداریم ،در حالیکه در ایجا راه اشتباه است.

[گل مريم]

بررسی آیات
آیه اول (سوره احزاب)
فرض مبنایی بحث این است که براي فهم آیه ازهیچ منبعی جز قرآن استفاده نکنیم. اولین گام در فهم این است که آیه مستقل نیست به
بخشی از یک آیه است .انما در آن حصر دارد. اولین توقف، (کم) است .آوردن (کم) زمانی بجا است که یا مخاطب کلاً کاملا مذکر باشد یا
حداقل یک مذکر در جمع مخاطبین حضور داشته باشد، پس در این آیه خطاب انحصاري با زنان نیست؛ همچنین در آیات قبل و بعد تمام
خطابات مونث است (ممکن است مخاطب آیه پیامبرباشد و همسرانش)
٦
در کلمه اهل بیت دو تفاوت : 1- مفرد آمدن کلمه بیت ؛که در بقیه ي آیات جمع آمده است . 2- معرفه آمدن کلمه بیت است ؛که در بقیه
آیات نکره آمده است . پس آن خانه مشخص .
نکته اینکه این بیت نسبت به دیگرخانه ها ویژگی دارد در آیات ؛پس خود آیه نشان می دهد که با ایات قبل و بعدش متفاوت است.
در اینجا اراده چه طور اراده ایست ؟اراده یا تشریعی است یا تکوینی .در اراده تشریعی یعنی خدا اراده کرده مارا توسط اوامر و نواحی خود ما
را پاك نگه دارد.در اراده تکوینی یعنی خدا اراده کرده ما پاك بمانیم و بستر گناه را ضعیف کند . حال اگر ارده تشریعی است که منحصر در
مورد اهل بیت نیست. اگر اراده تکوینی است بر پاك ماندن این گروه پس سیاق ایه چه منظوري دارد که می فرماید اگر دنیا و زینت آن را
می خواهید بگیرید و بروید .و اگر اراده خدا تکوینی است چرا اینهمه زنان پیامبر را نهی کرده در دیگر آیات؟ حال آنکه سیاق عتاب و
سرزنش را می رساند ؛ پس مخاطب آیه گروه دیگري است.
اینجا جاي مراجعه به روایات است زیرا از فهم آیات در یافتیم مصداق آیه مربوط به افراد ذکر شده نیست چون ویژگی هاي آیه با افراد
منطبق نیست.
حال علت اینکه در قرآن زنان پیامبر را مورد عتاب و توبیخ قرار می دهد رفع شبهه از کسانی است که تکلیف زنان پیامبر را با خانو اده
ایشان یکی می دانند؛ پس با یک جمله معترضه درست وسط عتاب زنان پیامبر گروهی را جدا می کند (خانواده پیامبر )تا مردم همیشه
بدانند تکلیف این گروه ویژه از زنان پیامبر جداست.
آنچه ما در مورد قرآن معتقدیم این است که قرآن در رساندن مراد خودش ناکام و ناقص عمل نمی کند که محتاج چراغ دیگري باشد .در
تفسیر المیزان آمده قرآن خودش نور است که براي روشنگري نیازمند نور دیگري نیست.

[گل مريم]

آیه دوم
در برخی از روایات فقط این آیه را مرتبط با غدیر دانسته اند ؛حال آنکه در بررسی سوره متوجه می شویم که تمام سوره ما ئده در مورد
ولایت است ؛چون درمان یک توطئه را بیان می کند .
حقیقت دین اسلام مثلث شریعت وعترت و کتاب است .
توطئه اهل کتاب مخصوصا یهود براي زمان پس از پیامبرتوطئه انحراف است؛ در سالهاي آخر حیات رسول اکرم(صلی الله علیه و آله )، نیاز به
تعیین و تکلیف برمردم احساس میشد . و اهل کتاب میدانند که اگر پس از رسول اکرم کاربه دست کسی مانند خودشان بیفتد آنها ناکام-
تر می شوند ؛پس باید شرایط را براي پس از ایشان متشنج و مهیا کنند . حال در اینجا بهانه شریعت است .در سوره مائده احکام اهل کتاب
با احکام اسلام مقایسه شده است .اهل کتاب می گویند پیامبر یهود از دنیا رفت اما حکم همه چیز براي اهل کتاب باقی مانده است ؛پیامبر
مسلمانان هم از دنیا می رود و کتابش باقی می ماند .پس کتاب خدا نیازي به ناظر ندارد؛ به همین جهت اولین شعار پس از رسول اکرم
"حسبنا کَتاب الله "است .اهل کتاب می خواستند زمینه را براي پذیرش جایگزین پس از نبی از بین ببرند .در اینجا خداوند در میان بررسی
احکام مقایسه اي ریز این آیه را مطرح می کند وآن را واسطه اي قرار می دهد براي اجرا و تبیین احکام. در ابتداي این سیاق هم آمده که
یهود و نصارا را به دوستی نگیرید.
البته یهود به دلیل عمل نکردن مسلمانان به قرآن در ایجاد این انحراف موفق شد ؛به همین دلیل حضرت زهرا (س) می فرمایند : چرا
درقرآن تدبر نمی کنید؟ زیرا تدبر در این آیه در این برهه از زمان باعث جلوگیري از انحراف می شود .بزرگترین شاهد انحراف امت پس از
پیامبر همین کلام است ؛دلیل دیگر انحراف مسلمانان این است که تا اخرین آیات نازل شده بر پیامبرتأکید بر بحث منافقین و نفاق آنان
است؛ حال اینکه این منافقان پس از رسول اکرم چه شدند؟

[گل مريم]

در روایات آمده که بحث ولایت با بحث شریعت و احکام در این آیه مرتبط است .هدف بیان شده در این چند آیه این است که جزء جزء
احکام از بدنه ولایت خارج نیست. پس استواري بر احکام از نیازبه حضور ولی ممانعت نمی کند (توصیه به بررسی خطبه فدکیه ).حضرت
زهرا (س) به مردم می فرمایند: شما به خاطر آسایش طلبی و دنیا زدگی علی (ع) را کنار زدید؛ گویا خسته شده بودید از حاکمیت حق.
یهود در این توطئه موفق شد چون مسلمانان وظیفه خود را نسبت به قرآن انجام ندادند ؛ و زنجیره وظیفه در قبال قرآن ومعصومین ناقص
مانده است.
نتیجه
هدف از این جلسه رسیدن به این مطلب بود که در مقام فهم قرآن به خود قرآن می شود اعتماد کرد؛و از خود قرآن می شود خود قرآن را
فهمید .و در مقام تبیین و بیان مصادیق و جزییات راهی جز پرداختن به کلام اهل بیت نیست.