صـــرف و نــحــو ســوره مــبـارڪہ انـشـقــاق

[دژدان]

تـجزیـہ و تـرڪیـب(صـرف و نـحـو) سـوره مـبارڪـہ انـشــقاق

[دژدان]

وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ وَرَاءَ ظَهْرِهِ(10)

تجزیه صرفی⬇️

*أَمَّا: حرف شرط

*مَنْ: اسم موصول

*أُوتِيَ: فعل ماضی مجهول, مفرد مذکر غایب, (ء ت ی), ثلاثی مزید_باب افعال, متعدی

*كِتَابَ: اسم جامد, غیرمصدر, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

*هُ: ضمیر متصل, اسم, مذکر, مفرد

*وَرَاءَ: اسم جامد, غیرمصدر, مفرد, ثلاثی مجرد

*ظَهْرِ: اسم جامد, غیرمصدر, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

ترکیب نحوی⬇️

_وَ: واو عطف

_أَمَّا: حرف شرط و تفصیل

_مَنْ: مبتدا و محلا مرفوع

_أُوتِيَ: فعل ماضی و نائب فاعل ضمیر مستتر هو

_كِتَابَهُ: مفعول دوم و لفظا منصوب+ مضاف الیه و محلا مجرور

_وَرَاءَ: منصوب به نزع خافض

_ظَهْرِهِ: مضاف الیه و لفظا مجرور+ مضاف الیه و محلا مجرور

[دژدان]

فَسَوْفَ يَدْعُو ثُبُورًا(11)

تجزیه صرفی⬇️

*سَوْفَ: حرف استقبال

*يَدْعُو: فعل مضارع, مفرد مذکر غایب, (د ع و), ثلاثی مجرد, متعدی, معلوم

*ثُبُورًا: اسم, مصدر, ثلاثی مجرد, مفرد, مذکر

ترکیب نحوی⬇️

_فَ: حرف ربط

_سَوْفَ يَدْعُو: فعل مستقبل و فاعل ضمیر مستتر هو

_سَوْفَ يَدْعُو: جمله فعلیه در محل رفع خبر مَن(آیه قبل)

_ثُبُورًا: مفعول و لفظا منصوب

[دژدان]

وَيَصْلَىٰ سَعِيرًا(12)

تجزیه صرفی⬇️

*يَصْلَىٰ: فعل مضارع, مفرد مذکر غایب, (ص ل و), ثلاثی مجرد, معلوم, متعدی

*سَعِيرًا: اسم, مفرد, مذکر, صفت مشبهه, ثلاثی مجرد

ترکیب نحوی⬇️

_وَ: واو عطف

_يَصْلَىٰ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر هو

_سَعِيرًا: مفعول و لفظا منصوب

[دژدان]

وَيَصْلَىٰ سَعِيرًا(12)

تجزیه صرفی⬇️

*يَصْلَىٰ: فعل مضارع, مفرد مذکر غایب, (ص ل و), ثلاثی مجرد, معلوم, متعدی

*سَعِيرًا: اسم, مفرد, مذکر, صفت مشبهه, ثلاثی مجرد

ترکیب نحوی⬇️

_وَ: واو عطف

_يَصْلَىٰ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر هو

_سَعِيرًا: مفعول و لفظا منصوب

[دژدان]

إِنَّهُ كَانَ فِي أَهْلِهِ مَسْرُورًا(13)

تجزیه صرفی⬇️

*إِنَّ: حرف مشبهه

*هُ: ضمیر متصل, اسم, مذکر, مفرد

*كَانَ: فعل ماضی ناقص, مفرد مذکر غایب, (ک و ن), ثلاثی مجرد

*فِي: حرف جر

*أَهْلِ: اسم جامد, غیرمصدر, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

*مَسْرُورًا: اسم مفعول, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

ترکیب نحوی⬇️

_إِنَّهُ: حرف مشبهه و اسم

_كَانَ: فعل ماضی ناقص و ضمیر مستتر هو اسم کانَ

_فِي أَهْلِ: جارومجرور متعلق به مَسْرُورًا

_هِ: مضاف الیه و محلا مجرور

_مَسْرُورًا: حال و لفظا منصوب⬅️خبر کانَ

[دژدان]

إِنَّهُ ظَنَّ أَن لَّن يَحُورَ(14)

تجزیه صرفی⬇️

*إِنَّ: حرف مشبهه بالفعل

*ظَنَّ: فعل ماضی, مفرد مذکر غایب, (ظ ن ن), ثلاثی مجرد, معلوم

*أَن: حرف مخففه از مثقله

*لَّن: حرف نصب

*يَحُورَ: فعل مضارع, مفرد مذکر غایب, (ح و ر), ثلاثی مجرد, لازم, معلوم

ترکیب نحوی⬇️

_إِنَّهُ: حرف مشبهه و اسم

_ظَنَّ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو⬅️جمله در محل رفع خبر إِنَّ

_أَن: حرف مخففه و ضمیر شان محذوف اسم أَن

_لَّن يَحُورَ: فعل مضارع منصوب و فاعل ضمیر مستتر هو⬅️خبر أَن مخففه

[دژدان]

بَلَىٰ إِنَّ رَبَّهُ كَانَ بِهِ بَصِيرًا(15)

تجزیه صرفی⬇️

*بَلَىٰ: حرف جواب

*إِنَّ: حرف مشبهه بالفعل

*رَبَّ: اسم, جامد, غیرمصدر, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

*كَانَ: فعل ماضی ناقص, مفرد مذکر غایب, (ک و ن), ثلاثی مجرد

*بَصِيرًا: اسم, صفت مشبهه, ثلاثی مجرد, مفرد, مذکر

ترکیب نحوی⬇️

_بَلَىٰ: حرف جواب

_إِنَّ: حرف مشبهه بالفعل

_رَبَّ: اسم إِنَّ و لفظا منصوب

_هُ: مضاف الیه و محلا مجرور

_كَانَ: فعل ماضی ناقص و ضمیر مستتر هو اسم

_بِهِ: جارومجرور متعلق به بَصِيرًا

_بَصِيرًا: خبر کانَ

_كَانَ بِهِ بَصِيرًا: جمله اسمیه در محل رفع خبر إِنَّ

[دژدان]

فَلَا أُقْسِمُ بِالشَّفَقِ(16)

تجزیه صرفی⬇️

*لَا: حرف زائد

*أُقْسِمُ: فعل مضارع, متکلم وحده, (ق س م), ثلاثی مزید_باب افعال, معلوم, لازم

*ال: حرف تعریف

*شَّفَقِ: اسم, جامد, غیرمصدر, مفرد, مونث

ترکیب نحوی⬇️

_فَ: حرف استیناف

_لَا: حرف زائد

_أُقْسِمُ: فعل مضارع و فاعل ضمیر مستتر انا

_بِالشَّفَقِ: جارومجرور متعلق به لَا أُقْسِمُ

[دژدان]

وَاللَّيْلِ وَمَا وَسَقَ(17)

تجزیه صرفی⬇️

*ال: حرف تعریف

*لَّيْلِ: اسم, جامد, غیرمصدر, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

*مَا: اسم موصول, مشترک

*وَسَقَ: فعل ماضی, مفرد مذکر غایب, (و س ق), ثلاثی مجرد, معلوم, متعدی

ترکیب نحوی⬇️

_وَ: واو عطف

_اللَّيْلِ: معطوف به شَّفَقِ

_وَ: واو عطف

_مَا: معطوف به اللَّيْلِ

_وَسَقَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

[دژدان]

وَالْقَمَرِ إِذَا اتَّسَقَ(18)

تجزیه صرفی⬇️

*الْ: حرف تعریف

*قَمَرِ: اسم, جامد, غیرمصدر, مفرد, مذکر, ثلاثی مجرد

*إِذَا: اسم, ظرف

*اتَّسَقَ: فعل ماضی مفرد مذکر غایب (و س ق), ثلاثی مزید_باب افتعال, لازم, معلوم

ترکیب نحوی⬇️

_وَ: واو عطف

_الْقَمَرِ: معطوف

_إِذَا: ظرف زمان

_اتَّسَقَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو