عوامل جزم فعل مضارع(درس 21 کتاب نحو روان با حدیث و قرآن)

[هندیانی]

سلام دوستان عزیز موضوع هایی رو که در این درس میبینید عبارتند از:


عواملِ جزم فعل مضارع

عوامل جزم يك فعل/لام طلب

«لاء طلب»

3 و 4 - لَمْ - لَمّا

عوامل جزم دو فعل

«مَتى‏» و «اَيّانَ» «اَيْنَ، اَنّى‏، حَيْثُما»

چهار تذكر

سؤال و تمرین

[هندیانی]

9 - معانى ادات شرطى كه دو فعل را جزم مى‏ كنند، بيان كنيد.
ان و اذما:برای تعلیق جواب شرط است(استاد من این قسمت معنی تعلیق را نفهمیدم؟یعنی تعلق داشتن به جواب شرط؟)
من:برای معنا ی عاقل وضع گردیده وسپس معنای شرط در آن تضمین شده
ما ومهما:برای غیر عاقل وضع گردیده وسپس معنای شرط در آن تضمین شده
متی-ایان:برای زمان وضع گردیده ومعنای شرط درآنها تضمین شده
این-انی-حیثما:برای مکان وضع شده ومعنای شرط در آنها تضمین شده
ایّ:به تبع مضاف الیه است(استاد بیزحمت این را هم توضیح میدید ) پس ممکن به معنای من- ما- این- متی باشد.

سلام بر شما مسافر عزیز

بله تعلیق جواب شرط یعنی تعلق داشتن جواب شرط به فعل شرط

اگر به مثال ها دقت کنید بهتر متوجه میشوید.

در این جمله «اِنْ تَعُودُوا نَعُدْ»
اگر بازگردید باز میگردیم
یعنی باز گشتن ما به بازگشتن شما وابسته است و تعلق دارد.


در مورد سؤال دوم نیز ای در هر حالتی که باشد شرط، استفهام و یا موصول حتما باید با اضافه همراه باشد.
وقتی می گویم کدام به تنهایی معنا ندارد ولی با اضافه ی درخت (کدام درخت )معنا پیدا میکند
در شرط نیز همینطور است که حتما باید با ای اضافه ای همراه باشد که گفته شده ای به تبع اضافه
که چهار معنا داره که برایتان توضیح میدهم.

پس ممكن است به معناى «مَنْ، ما، مَتى‏ و اَيْنَ» باشد. به ترتيب مثل «اَيُّهُمْ يَقُمْ اَقُمْ مَعَهُ»(29)، «اَىُّ الدَّوابِّ تَرْكَبْ اَرْكَبْ»(30)، «اَىُّ يَوْمٍ تَصُمْ اَصُمْ»(31)، «اَىُّ مَكانٍ تَجْلِسْ اَجْلِسْ»(32).

29. هر كدام بايستند من با او مى‏ ايستم.
30. هر اسبى را تو سوار شوى من سوار مى ‏شوم.
31. هر روزى را تو روزه بگيرى من روزه مى‏ گيرم.
32. هرجا تو بنشينى من مى‏ نشينم.

در جمله ی «اَيُّهُمْ يَقُمْ اَقُمْ مَعَهُ» در این جا معنای ای بخاطر اضافه ای(هم) که همراهش هست به معنی من میباشد یعنی هر کدامشان که بایستند من هم می ایستم.

در جمله ی «اَىُّ الدَّوابِّ تَرْكَبْ اَرْكَبْ» نیز چون اضافه ی ای (دواب) هست یعنی هر کدام اسب ها رو سوار بشی من هم سوار میشم. چون صحبت از نوع اسب هست معنای ما میدهد.

در جمله ی «اَىُّ يَوْمٍ تَصُمْ اَصُمْ» اینجا نیز اضافه ی ای صحبت از زمان دارد که معنای متی می دهد.

در جمله ی «اَىُّ مَكانٍ تَجْلِسْ اَجْلِسْ» و اضافه ی ای که مکان هست، معنای این می دهد. هر کجا بشینی، می نشینم.

[هندیانی]

ممنون از ارسال پاسخ ها
خیلی عالی بود. فقط چند نکته رو به اطلاعتون می رسونم

الف: «وَلايَحْزُنْكَ الَّذينَ يُسارِعُونَ فِى الْكُفْرِ»(41).
لایحزنک :لا ی طلب عالی از ناهی
یحزن فعل مجزوم به لای طلب ///علامت جزم سکون (حذف علامت رفع در مضارع)/// محزون نکند تورا

لا یحزنک چون فعل نهی غایب است. پس معنای نهی باید شود. نباید محزون کند تورا.

ه: «مَنْ يَعْمَلْ سُوءً يُجْزَبِهِ»(45).

من:اسم شرط جازم دوفعل شرط وجزا//هرکس

یعمل: فعل شرط مجزوم //علامت جزم سکون///هرکس انجام دهد

یجز:جزای شرط مجزوممضارع مجهول //علامت جزم حذف حرف عله ی///جزا می بیند

طبق فرمایش شما یجز فعل مجهوله ولی مجهولی معنا نشده.

پاداش داده می شود صحیح است.

ز: «اَيّاً ماتَدْعُوا فَلَهُ الاَسْماءُ الْحُسْنى‏»(47).

ایّ:اسم شرط جازم //هر گدام
تدعوا:فعل شرط /مجزوم //علامت جزم حذف نون ///هرکدام را بخوانید//

ف:جواب شرط //پس

ف حرف رابطه برای شرط هست و جواب شرط لَهُ الاَسْماءُ الْحُسْنى هست.

السلام علیک یا ابا عبدالله الحسین علیه السلام