چهل حديث، سيره سجادى

[گل مريم]

نام كتاب: چهل حديث، سيره سجادى
نام نويسنده: محمود شريفى


شناخت اجمالى امام سجاد (عليه السلام)


حضرت سجاد (عليه السلام) در 5 شعبان سال 38 (و يا 15 جمادى الاول سال 36) هجرى در ايام حكومت حضرت امير (عليه السلام) در مدينه متولد شد و در 12 يا 25 محرم 94 يا 95 هجرى در ايام حكومت وليد بن عبدالملك رحلت يافت (و يا بدست وليد مسموم و به شهادت رسيد) و مرقد منورش در قبرستان بقيع در كنار عموى بزرگوارش امام حسن مجتبى (عليه السلام) است.
پدر بزرگوارش حضرت سيدالشهداء امام حسين و مادرش طبق مشهور شهربانو يا شاه زنان (دختر يزگرد) بود.
مدت عمرش 57 سال بود كه دو سال در كنار جدش و 20 سال بهمراه عمو و پدر بزرگوارش و 35 سال نيز مدت امامت خود آن بزرگوار طول كشيد.
مهمترين شاخصه زندگانى ايشان زنده نگه داشتن عاشورا و تكميل آن حماسه بزرگ با گفتار و رفتار خود بود كه در كنار رسالت ديگرش، آموزش عبوديت و بندگى حق و تربيت جامعه اى متعهد و مؤمن و مصون در مقابل هجوم فرهنگ ترجمه و غرور علمى، هر دو وظيفه را به كمال رساند.

[گل مريم]

8: نماز با بوى خوش

كانت لعلى بن الحسين (عليه السلام) قاروة مشك فى مسجده، فاذا دخل الى الصلاة اءخذ منه و تمسح به.

امام چهارم (عليه السلام) يك شيشه مشكى در عبادتگاه خود داشت كه وقتى مى خواست وارد نماز شود از آن بر مى داشت و استفاده مى كرد.

بحار الانوار، ج 46، ص 58.

[گل مريم]

9: نمازهاى امام سجاد

عن اءبى جعفر محمد بن على الباقر (عليه السلام) قال:
كان على بن الحسين (عليه السلام) يصلى فى اليوم و الليلة اءلف ركعة كما كان يفعل اءمير المؤمنين (عليه السلام).

امام باقر (عليه السلام) فرمود:
امام على بن الحسين (عليه السلام) شبانه روز هزار ركعت نماز مى خواند همانطور كه اميرمؤمنان هم چنين مى كرد.


بحار الانوار، ج 46، ص 61.

[گل مريم]

10: كيفيت نماز امام

عن اءبى عبدالله (عليه السلام) قال:
كان على بن الحسين (عليه السلام) يلبس الصوف و اءغلظ ثيابه اذا قام الى الصلاة، و كان (عليه السلام) اذا صلى يبرز الى موضع خشن فيصلى فيه و يسجد على الارض.

امام صادق (عليه السلام) فرمود:
امام سجاد (عليه السلام) هنگام نماز لباس پشمى خشن مى پوشيد و در مكان زبر و سخت به نماز مى ايستاد و بر زمين سجده مى كرد.

بحار الانوار، ج 46، ص 108.

[گل مريم]

11: سيره امام در نماز شب

روى المجلسى:
انه (عليه السلام) كان لا يحب ان يعينه على طهوره اءحد و كان يستقى الماء لطهوره و يخمره قبل اءن ينام، فاذا قام من الليل بداء بالسواك، ثم توضاءثم ياءخذ فى صلاته، و كان يقضى ما فاته من صلاة نافلة النهار فى الليل، و يقول:
يا بنى ليس هذا عليكم بواجب، ولكن احب لمن عود منكم نفسه عادة من الخير اءن يدوم عليها و كان لا يدع صلاة الليل فى السفر و الحضر.

علامه مجلسى نقل كرده است:

امام سجاد (عليه السلام) اينچنين بود:

دوست نداشت در وضو گرفتن كسى او را كمك كند، خودش براى وضويش آب تهيه مى كرد و قبل از اينكه بخوابد رويش را مى پوشاند. شب هنگام كه براى نماز شب از خواب بر مى خواست نخست مسواك مى زد و بعد وضو مى گرفت و شروع به نماز مى كرد.
امام (عليه السلام) نافله هاى روزانه را كه نخوانده بود شب قضاء مى كرد و مى فرمود:
فرزندان من اين قضاء كردن بر شما واجب نيست ولى من دوست دارم كسى كه بر كار خيرى عادت كرده به آن ادامه دهد و خودش نماز شب را در خانه و سفر ترك نمى كرد.


بحار الانوار، ج 46، ص 98.

[گل مريم]

12: نماز امام

قال الباقر (عليه السلام):
كان على بن الحسين (عليه السلام) يصلى فى اليوم و الليلة الف ركعة و كانت الريح تميله بمنزلة السنبلة، و كانت له خمسماءة نخلة، فكان يصلى عند كل نخلة ركعتين، و كان اذا قام فى صلاته غشى لونه لون آخر، و كان قيامه فى صلاته قيام العبد الذليل بين يدى الملك الجليل، كان اءعضائه ترتعد من خشية الله و كان يصلى صلاة مودع يرى اءنه لا يصلى بعدها اءبدا.

امام باقر (عليه السلام):

امام چهارم (عليه السلام) شبانه روز هزار ركعت نماز مى خواند و باد همانند سنبلى او را حركت مى داد و او داراى پانصد نخل بود، كه كنار هر كدام دو ركعت نماز مى خواند، و هنگامى كه به نمازش مى ايستاد رنگ برنگ مى شد و ايستادنش در نماز همانند ايستادن بنده در مقابل پادشاه بزرگ بود، بدن او از خوف خدا مى لرزيد، و همانند كسى كه با نماز وداع مى كند و فكر مى كند آخرين نماز اوست و ديگر هيچ وقت نماز نخواهد خواند نماز مى گزارد.


بحار الانوار، ج 46، ص 79.

[گل مريم]

13: امام و قضاى اعمال مستحب

عن اءبى عبدالله قال:
ان على بن الحسين (عليه السلام) كان اذا فاته شى ء من الليل قضاه بالنهار و ان فاته شى ء من اليوم قضاه من الغد اءو فى الجمعة اءو فى الشهر، و كان اذا اجتمعت عليه الاشياء قضاها فى شعبان حتى يكمل له عمل السنة كلها كاملة.


امام صادق (عليه السلام) فرمود:

امام على بن الحسين (عليه السلام) هنگامى كه نمازهاى مستحب شبانه از او فوت مى شد آنرا روز قضا مى كرد و اگر از نمازهاى مستحبى روز فوت مى شد فرداى آنروز يا جمعه آينده يا ماه بعد آنرا قضا مى كرد و اگر نمازهاى مستحبى فوت شده جمع مى شد در ماه شعبان قضا مى كرد تا اينكه تمام نمازهاى مستحبى سال كامل شود.

وسائل الشيعة، ج 3، ص 201.

[گل مريم]

14: نماز شب امام

كان على بن الحسين سيد العابدين (عليه السلام) يقول:
العفو العفو ثلاثماة مرة فى الوتر فى السحر.

نقل شده است كه:
امام سجاد (عليه السلام) در نماز وتر هنگام سحر سيصد مرتبه العفو، العفو مى گفت.



وسائل الشيعة، ج 4، ص 910.

[گل مريم]

15: امام در شبهاى رمضان

عن اءبى حمزة الثمالى قال:
كان على بن الحسين (عليه السلام) سيد العابدين يصلى عامة الليل فى شهر رمضان فاذا كان فى السحر دعا بهذا الدعاء:
الهى لا تؤ دبنى بعقوبتك... الخ.

ابو حمزه ثمالى مى گويد:
امام چهارم (عليه السلام) در ماه مبارك رمضان تمام شب را نماز مى خواند و هنگامى كه سحر مى شد اين دعا را مى خواند:

الهى لا تؤ دبنى بعقوبتك... ^{(همان دعاى معروف ابوحمزه ثمالى است.)}تا آخر
يعنى: خدايا مرا با عذاب خودت ادب مكن....



وسائل الشيعة، ج 5، ص 174.

[گل مريم]

16: امام سجاد (عليه السلام) در ماه رمضان

عن اءبى عبدالله (عليه السلام) قال:
كان على بن الحسين (عليه السلام) اذا كان شهر رمضان لم يتكلم الا بالدعا و التسبيح و الاستغفار و التكبير فاذا اءفطر قال:
اللهم ان شئت اءن تفعل فعلت.

امام صادق (عليه السلام) فرمود:
امام سجاد (عليه السلام) در ماه مبارك رمضان جز به دعا و تسبيح و استغفار و تكبير لب نمى گشود و سخن نمى گفت، هنگامى كه افطار مى كرد مى فرمود:
معبودا! هر كارى را خواسته باشى انجام دهى انجام خواهى داد.

كافى، ج 4، ص 88، ح 8.

[گل مريم]

17: امام سجاد (عليه السلام) و روزه

عن اءبى عبدالله (عليه السلام) قال:
كان على بن الحسين (عليه السلام) يصل ما بين شعبان و رمضان و يقول:
صوم شهرين متتابعين توبة من الله.

امام صادق (عليه السلام) فرمود:
امام سجاد (عليه السلام) روزه ماه شعبان و رمضان را بهمديگر مى چسباند، و مى فرمود: روزه دو ماه پشت سر هم موجب پذيرش توبه از طرف خداست .


كافى، ج 4، ص 92، ح 3.