چهل حديث سيره كاظمى

[گل مريم]

نام كتاب: چهل حديث سيره كاظمى
نويسنده: محمود احمديان


مدخل: شناخت اجمالى امام هفتم (عليه السلام)

نام آن حضرت ((موسى)) و لقب مشهورش ((كاظم)) فرو برنده خشم مى باشد اصحابش به جهت تقيه گاهى از آن بزرگوار به ((عبد صالح)) و گاهى به ((فقيه)) و ((عالم)) تعبير مى كردند. وى در ميان مردم به باب الحوائج معروف است و توسل به آن حضرت براى شفاى امراض و بيماريها و رفع امراض ظاهرى و باطنى و دردهاى اعضاء خصوصا درد چشم مجرب است.

كينه اش ابوالحسن و ابو ابراهيم است پدرش پيشواى ششم حضرت امام صادق (عليه السلام) و مادرش بانويى با فضيلت ((حميدة مصفاة)) پاك شده از هر گونه پليدى و آلودگى است. وى در سال 128 ه‍ق در روز يكشنبه هفتم ماه صفر در محلى به نام ابواء ((يكى از روستاهاى اطراف مدينه)) چشم به جهان گشود و در بيست و پنجم ماه رجب سال 183 ه‍ق در سن 55 سالگى در شهر بغداد در زندان سندى بن شاهك به دستور هارون الرشيد با چند عدد خرماى مسموم به شهادت رسيد و در قسمت غربى قبرستان قريش بغداد به خاك سپرده شد.


منتهى الامال ج 2 ص 886

[گل مريم]

10: حلوا غذاى محبوب امام (عليه السلام):

احمد بن هارون بن موفق المدينى عن اءبيه قال:
بعث الى الماضى (عليه السلام) يوما فاءكلت عنده و اكثر من الحلواء، فقلت: ما اكثر هذه الحلواء فقال (عليه السلام):
انان و شيعتنا خلقنا من الحلاوة، فنحن نحب الحلواء.

احمد بن هارون فرزند موفق مدينى از پدرش نقل مى كند كه گفت:
روزى امام هفتم كسى را دنبال من فرستاد، او با او سر يك سفره حاضر شدم و با او غذا خوردم و ديدم امام (عليه السلام) زياد حلوا خورد عرض كردم چقدر از اين حلوا ميل مى فرمائيد،
امام (عليه السلام) فرمود:
ما و شيعيانمان از حلاوت و شيرينى آفريده شده ايم و ما شيرينى را دوست داريم.

كافى 6: 321 ح 1

[گل مريم]

فصل دوم: رفتار اجتماعى امام (عليه السلام)

11: بر خورد امام (عليه السلام) با بدان

قال ابن الاثير:
كان (موسى بن جعفر (عليه السلام)) يلقب باءلكاظم، لاءنه كان يحسن الى من يسيى ء اليه كان هذا عادته اءبدا.

ابن اثير مى گويد:
امام موسى بن جعفر (عليه السلام) بدان جهت كاظم (فرو برنده غضب) نام گرفت، كه همواره به كسانى كه به او بدى مى نمودند، نيكى مى نمود، اين سيره و عادت هميشگى وى بود.


كامل ابن اثير 6: 164

[گل مريم]

12: رسيدگى به نيازمندان


قال الاربلى:
و كان (موسى بن جعفر (عليه السلام)) اءوصل الناس لاهله و رحمه، و كان يتفقد فقراء المدينة فى الليل فيحمل اليهم العين و الورق و الدقيق و التمر فيوصل ذلك اليهم و لا تعلمون من اءى جهة هو.

اربلى مى گويد:
(امام موسى بن جعفر (عليه السلام)) از مهربانترين مردم به خويشاوندان و نزديكانش بود، و شبها (به صورت ناشناس) به حال فقراى مدينه رسيدگى مى كرد، و براى آنان درهم، و دينار آرد و خرما مى رساند و نمى دانستند كه اين همه بخشش از سوى چه كسى به آنان مى رسد.

كشف الغمة 2: 228

[گل مريم]

13: گذشت و بخشش امام (عليه السلام):

يحيى بن الحسن قال:
كان موسى بن جعفر (عليه السلام) اذا بلغه عن الرجل ما يكره، بعث اليه بصرة دنانير، فكانت صراره ما بين الثلاثمائة الى الماءتين دينار، فكانت صرار موسى مثلا.

يحيى پسر حسن مى گويد:
وقتى از مردى به امام موسى بن جعفر (عليه السلام) ناراحتى مى رسيد، كيسه اى پر از دينار براى او مى فرستاد،
كه در آن كيسه دويست تا سيصد دينار بود.
كيسه هاى امام هفتم (عليه السلام) زبانزد مردم بود.

مقائل الطالبيين: 499

[گل مريم]

14: همراهى با مردم در زندگى


عن معتب قال:
كان اءبوالحسن (عليه السلام): ياءمرنا اذا اءدركت الثمرة اءن نخرجها فنبيعها، و نشترى مع المسلمين يوما بيوم.

معتب مى گويد:
امام هفتم (عليه السلام) هنگام رسيدن ميوه ها به ما دستور مى داد كه آنها را چيده و براى فروش به بازار مسلمانان ببريم، و همراه ديگر مسلمانان روزانه خريد كنيم (و از انبار كردن آنها پرهيز كنيم.)

كافى: 5: 166

[گل مريم]

15: مشورت با زيردستان

عن الحسن بن الجهم قال:
كنا عند الرضا (عليه السلام): فذكرنا اءباه، فقال:
كان عقله لا توازى به العقول و ربما شاور الاءسود من سودانه، فقيل له: تشاور مثل هذا؟ فقال: ان الله تبارك و تعالى ربما فتح على لسانه، قال: فكانوا ربما اءشاروا عليه بالشى ء فيعمل به فى الضيعة و البستان.

از حسن بن جهم روايت شده كه گفت:
ما در خدمت امام رضا (عليه السلام) بوديم، كه از پدرش ياد كرديم، امام فرمود: عقل هيچ عاقلى با او برابرى نمى كرد، (ولى با اين همه) گاهى از اوقات با يكى از سياهان خدمتكار خود مشورت مى نمود، وقتى به او اعتراض مى شد، مى فرمود: چه بسا خداوند متعال مشكلى را با زبان او آسان مى كند و گره آن را مى گشايد. سپس امام (عليه السلام) فرمود: بسيار ديده مى شد كه آنان چيزى را در امور زمين و باغ و بستان به او مى گفتند و امام به گفته آنان عمل مى كرد.

مكارم اخلاق: 335

[گل مريم]

16: امام (عليه السلام) و ستايش فرزند

عن اسماعيل بن الخطاب قال:
كان اءبوالحسن (عليه السلام) يبتدى ء بالثناء على ابنه على (عليه السلام) و يطريه و يذكر من فضله و بره ما لا يذكر من غيره كاءنه يريد اءن يدل عليه.

از اسماعيل فرزند خطاب روايت شده كه گفت:
امام موسى بن جعفر (عليه السلام) (هنگامى كه به محضرش وارد مى شديم) به تعريف فرزند خود على (عليه السلام) مى پرداخت و او را مى ستود و از فضيلت و نيكويى او چنان ياد مى كرد كه درباره ديگران نمى گفت گويا كه مى خواست (ما را) به امامت او راهنمايى كند.

بحارالانوار 49: 18 ح 19.

[گل مريم]

17: امام (عليه السلام) و برخورد با فرزند


عن سليمان بن حفص قال:
كان موسى بن جعفر (عليه السلام) يسمى ولده عليا الرضا و كان يقول: ادعوا الى ولدى الرضا و قلت لولدى الرضا، و قال لى ولدى الرضا. و اذا خاطبه قال يا اءباالحسن.

از سليمان بن حفص نقل شده كه گفت:
امام موسى بن جعفر (عليه السلام) فرزند خود على را، رضا مى ناميد و همواره مى گفت:
فرزندم رضا را پيش من فراخوانيد، به فرزندم رضا گفتم، فرزندم رضا به من گفت.
و هر وقت او را خطاب مى كرد با كينه اش ((اباالحسن)) خطاب مى كرد.

عيون اخبار الرضا 1: 22 ح 2.

[گل مريم]

18: سفارش به امامت فرزند

محمد بن اسحاق، عن اءبيه، اءن موسى بن جعفر (عليه السلام) كان يقول لبنيه:
هذا اءخوكم على بن موسى عالم آل محمد (عليه السلام) فاءساءلوه عن اءديانكم، و احفظو ما يقول لكم.

محمد بن اسحاق از پدرش نقل مى كند كه همواره امام موسى بن جعفر (عليه السلام) به فرزندانش مى فرمود:
اين برادرتان على بن موسى داناترين فرد خاندان پيامبر(صلى الله عليه و آله و سلم) است، از او مسائل دينى خودتان را بپرسيد و آنچه به شما مى گويد به خاطر بسپاريد (و به آن عمل كنيد.)

كشف الغمة 2: 317

[گل مريم]

19: تسليت به صاحبان عزا


هشام بن الحكم قال:
راءيت موسى بن جعفر (عليه السلام) يعزى قبل الدفن و بعده.

هشام بن حكم مى گويد:
موسى بن جعفر (عليه السلام) را ديدم كه قبل از دفن ميت و پس از آن صاحبان عزا را سر سلامتى و تسليت مى داد.

تهذيب 1: 463 ح 1563