همایش تالیان منتظر .... تلاوت کل قرآن کریم قرآن کریم

[گل مريم]

فهرست کامل سوره های قرآن کریم


شماره صفحه بر مبنای صفحات قرآن عثمان طه می باشد.

لطفا برای دیدن متن قرآن بر روی نام سوره ها

شناسنامه سوره ها بر روی ردیف هر سوره

خواص و آثار سوره ها بر روی جزء هر سوره

و برای آشنایی بیشتر با سوره های قرآن کریم بر روی شماره صفحه هر سوره کلیک نمایید.

ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء
1	فاتحه	1	1	16	نحل	267	14	31	لقمان	411	21	46	احقاف	502	26	61	صف	551	28	76	انسان	578	29	91	شمس	595	30	106	قریش	602	30
2	بقره	2	1	17	اسراء	282	15	32	سجدة	415	21	47	محمد	507	26	62	جمعه	553	28	77	مرسلات	580	29	92	لیل	595	30	107	ماعون	602	30
3	آل عمران	50	3	18	کهف	293	15	33	احزاب	418	21	48	فتح	511	26	63	منافقون	554	28	78	نبأ	582	30	93	ضحی	596	30	108	کوثر	602	30
4	نساء	77	4	19	مريم	305	16	34	سبأ	428	22	49	حجرات	515	26	64	تغابن	556	28	79	نازعات	583	30	94	شرح	596	30	109	کافرون	603	30
5	مائده	106	6	20	طه	312	16	35	فاطر	434	22	50	ق	518	26	65	طلاق	558	28	80	عبس	585	30	95	تین	597	30	110	نصر	603	30
6	انعام	128	7	21	انبياء	322	17	36	يس	440	22	51	ذاريات	520	26	66	تحریم	560	28	81	تکویر	586	30	96	علق	597	30	111	مسد	603	30
7	اعراف	151	8	22	حج	332	17	37	صافات	446	23	52	طور	523	27	67	ملک	562	29	82	انفطار	587	30	97	قدر	598	30	112	اخلاص	604	30
8	انفال	177	9	23	مومنون	342	18	38	ص	453	23	53	نجم	526	27	68	قلم	564	29	83	مطففین	587	30	98	بینة	598	30	113	فلق	604	30
9	توبه	187	10	24	نور	350	18	39	زمر	458	23	54	قمر	528	27	69	حاقه	566	29	84	انشقاق	589	30	99	زلزلة	599	30	114	ناس	604	30
10	يونس	208	11	25	فرقان	359	18	40	غافر	467	24	55	الرحمن	531	27	70	معارج	568	29	85	بروج	590	30	100	عادیات	599	30
11	هود	221	11-12	26	شعراء	367	19	41	فصلت	477	24	56	واقعه	534	27	71	نوح	570	29	86	طارق	591	30	101	قارعة	600	30
12	يوسف	235	12	27	نمل	377	19	42	شوري	483	25	57	حدید	537	27	72	جن	571	29	87	اعلی	591	30	102	تکاثر	600	30
13	رعد	249	13	28	قصص	385	20	43	زخرف	489	25	58	مجادله	542	28	73	مزمل	574	29	88	غاشیة	592	30	103	عصر	601	30
14	ابراهيم	255	13	29	عنکبوت	396	20	44	دخان	496	25	59	حشر	545	28	74	مدثر	575	29	89	فجر	593	30	104	همزه	601	30
15	حجر	262	14	30	روم	404	21	45	جاثية	499	25	60	ممتحنه	549	28	75	قیامة	577	29	90	بلد	594	30	105	فیل	601	30

التماس دعا

[مهاجر]

و چون آيات روشن ما بر آنان خوانده شود آنانكه به ديدار ما اميد ندارند مى‏گويند قرآن ديگرى جز اين بياور يا آن را عوض كن بگو مرا نرسد كه آن را از پيش خود عوض كنم جز آنچه را كه به من وحى مى‏شود پيروى نمى‏كنم اگر پروردگارم را نافرمانى كنم از عذاب روزى بزرگ مى‏ترسم (۱۵)		وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالَ الَّذِينَ لاَ يَرْجُونَ لِقَاءنَا ائْتِ بِقُرْآنٍ غَيْرِ هَذَا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَاء نَفْسِي إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَى إِلَيَّ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ ﴿۱۵﴾
بگو اگر خدا مى‏خواست آن را بر شما نمى‏خواندم و [خدا] شما را بدان آگاه نمى‏گردانيد قطعا پيش از [آوردن] آن روزگارى در ميان شما به سر برده‏ام آيا فكر نمى‏كنيد (۱۶)		قُل لَّوْ شَاء اللّهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلاَ أَدْرَاكُم بِهِ فَقَدْ لَبِثْتُ فِيكُمْ عُمُرًا مِّن قَبْلِهِ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ ﴿۱۶﴾
پس كيست‏ستمكارتر از آن كس كه دروغى بر خداى بندد يا آيات او را تكذيب كند به راستى مجرمان رستگار نمى‏شوند (۱۷)		فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لاَ يُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ ﴿۱۷﴾
و به جاى خدا چيزهايى را مى‏پرستند كه نه به آنان زيان مى‏رساند و نه به آنان سود مى‏دهد و مى‏گويند اينها نزد خدا شفاعتگران ما هستند بگو آيا خدا را به چيزى كه در آسمانها و در زمين نمى‏داند آگاه مى‏گردانيد او پاك و برتر است از آنچه [با وى] شريك مى‏سازند (۱۸)		وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللّهِ مَا لاَ يَضُرُّهُمْ وَلاَ يَنفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هَؤُلاء شُفَعَاؤُنَا عِندَ اللّهِ قُلْ أَتُنَبِّئُونَ اللّهَ بِمَا لاَ يَعْلَمُ فِي السَّمَاوَاتِ وَلاَ فِي الأَرْضِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۱۸﴾
و مردم جز يك امت نبودند پس اختلاف پيدا كردند و اگر وعده‏اى از جانب پروردگارت مقرر نگشته بود قطعا در آنچه بر سر آن با هم اختلاف مى‏كنند ميانشان داورى مى‏شد (۱۹)		وَمَا كَانَ النَّاسُ إِلاَّ أُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُواْ وَلَوْلاَ كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ فِيمَا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿۱۹﴾
و مى‏گويند چرا معجزه‏اى از جانب پروردگارش بر او نازل نمى‏شود بگو غيب فقط به خدا اختصاص دارد پس منتظر باشيد كه من هم با شما از منتظرانم (۲۰)		وَيَقُولُونَ لَوْلاَ أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلّهِ فَانْتَظِرُواْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِينَ ﴿۲۰﴾

[مهاجر]

و چون مردم را پس از آسيبى كه به ايشان رسيده است رحمتى بچشانيم بناگاه آنان را در آيات ما نيرنگى است بگو نيرنگ خدا سريع‏تر است در حقيقت فرستادگان [=فرشتگان] ما آنچه نيرنگ مى‏كنيد مى‏نويسند (۲۱)		وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِّن بَعْدِ ضَرَّاء مَسَّتْهُمْ إِذَا لَهُم مَّكْرٌ فِي آيَاتِنَا قُلِ اللّهُ أَسْرَعُ مَكْرًا إِنَّ رُسُلَنَا يَكْتُبُونَ مَا تَمْكُرُونَ ﴿۲۱﴾
او كسى است كه شما را در خشكى و دريا مى‏گرداند تا وقتى كه در كشتيها باشيد و آنها با بادى خوش آنان را ببر ند و ايشان بدان شاد شوند [بناگاه] بادى سخت بر آنها وزد و موج از هر طرف بر ايشان تازد و يقين كنند كه در محاصره افتاده‏اند در آن حال خدا را پاكدلانه مى‏خوانند كه اگر ما را از اين [ورطه] بر هانى قطعا از سپاسگزاران خواهيم شد (۲۲)		هُوَ الَّذِي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ حَتَّى إِذَا كُنتُمْ فِي الْفُلْكِ وَجَرَيْنَ بِهِم بِرِيحٍ طَيِّبَةٍ وَفَرِحُواْ بِهَا جَاءتْهَا رِيحٌ عَاصِفٌ وَجَاءهُمُ الْمَوْجُ مِن كُلِّ مَكَانٍ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ أُحِيطَ بِهِمْ دَعَوُاْ اللّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنجَيْتَنَا مِنْ هَذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ ﴿۲۲﴾
پس چون آنان را رهانيد ناگهان در زمين بناحق سركشى مى‏كنند اى مردم سركشى شما فقط به زيان خود شماست‏شما بهره زندگى دنيا را [مى‏طلبيد] سپس بازگشت‏شما به سوى ما خواهد بود پس شما را از آنچه انجام مى‏داديد باخبر خواهيم كرد (۲۳)		فَلَمَّا أَنجَاهُمْ إِذَا هُمْ يَبْغُونَ فِي الأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلَى أَنفُسِكُم مَّتَاعَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَينَا مَرْجِعُكُمْ فَنُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۲۳﴾
در حقيقت مثل زندگى دنيا بسان آبى است كه آن را از آسمان فرو ريختيم پس گياه زمين از آنچه مردم و دامها مى‏خورند با آن درآميخت تا آنگاه كه زمين پيرايه خود را برگرفت و آراسته گرديد و اهل آن پنداشتند كه آنان بر آن قدرت دارند شبى يا روزى فرمان [ويرانى] ما آمد و آن را چنان در ويده كرديم كه گويى ديروز وجود نداشته است اين گونه نشانه‏ها[ى خود] را براى مردمى كه انديشه مى‏كنند به روشنى بيان مى‏كنيم (۲۴)		إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاء فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالأَنْعَامُ حَتَّىَ إِذَا أَخَذَتِ الأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَآ أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلًا أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالأَمْسِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿۲۴﴾
و خدا [شما را] به سراى سلامت فرا مى‏خواند و هر كه را بخواهد به راه راست هدايت مى‏كند (۲۵)		وَاللّهُ يَدْعُو إِلَى دَارِ السَّلاَمِ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿۲۵﴾

[صبور]

۞ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَىٰ وَزِيَادَةٌ ۖ وَلَا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌ ۚ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ( 26 ) وَالَّذِينَ كَسَبُوا السَّيِّئَاتِ جَزَاءُ سَيِّئَةٍ بِمِثْلِهَا وَتَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ۖ مَا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ عَاصِمٍ ۖ كَأَنَّمَا أُغْشِيَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعًا مِنَ اللَّيْلِ مُظْلِمًا ۚ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ(27 )وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكَانَكُمْ أَنْتُمْ وَشُرَكَاؤُكُمْ ۚ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ ۖ وَقَالَ شُرَكَاؤُهُمْ مَا كُنْتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ ( 28 ) فَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ إِنْ كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِلِينَ(29 )هُنَالِكَ تَبْلُو كُلُّ نَفْسٍ مَا أَسْلَفَتْ ۚ وَرُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ ۖ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ( 30 )قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَمَّنْ يَمْلِكُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَنْ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَنْ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ ۚ فَسَيَقُولُونَ اللَّهُ ۚ فَقُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ( 31 )فَذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّ ۖ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلَّا الضَّلَالُ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَفُونَ ( 32 ) كَذَٰلِكَ حَقَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى الَّذِينَ فَسَقُوا أَنَّهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ( 33 )


براى کسانى که کارهاى نيکو کرده اند ، بهترين پاداش و پاداشى افزون بر آن خواهد بود . بر چهره هايشان هيچ غبار سياهى نمى نشيند و هيچ ذلّتى آنها را فرا نمى گيرد . آنان اهل بهشتند و در آن جاودانه اند . ( 26 )
و کسانى که مرتکب بدى ها شده اند ، سزايشان در برابر هر بدى عذابى مانند آن است و غبار ذلّت آنان را فرامى گيرد . در برابر کيفر الهى هيچ بازدارنده اى برايشان نيست . چهره هايشان چنان سياه مى گردد که گويى با پاره هايى از شب تار پوشانده شده است . آنان همدم آتش دوزخند و در آن جاودانه اند . ( 27 )
و ياد کن روزى را که آنان ( مؤمنان و مشرکان و معبودانشان ) را يکجا برمى انگيزيم و گرد مى آوريم ; سپس به کسانى که شرک ورزيده اند مى گوييم : شما و معبودانتان که آنها را شريک خدا مى پنداشتيد ، در جاى خود بمانيد ; آن گاه با آشکار ساختن اين حقيقت که رابطه عبادت ميان آنان بر اساس وهم و خيال بوده است ، ميانشان جدايى مى افکنيم ، و شريکانى که براى خدا تصور مى کردند مى گويند : شما ما را نمى پرستيديد ، بلکه شريکان خدا را پرستش مى کرديد و ما شريک خدا نيستيم چرا که خدا را هيچ شريکى نيست . ( 28 )
پس خدا ميان ما و شما گواه است و گواهى او کافى است ; قطعاً ما از پرستش شما بى خبر بوديم . ( 29 )
آن جاست که هر کسى هر عملى را که پيش فرستاده است مى آزمايد و حقيقت کارهاى خود را آشکارا مى بيند ، و همگان به سوى خداوند که سرپرست واقعى آنهاست بازگردانده مى شوند ، و آنچه به دروغ بافته بودند از فکرشان زدوده مى شود . ( 30 )
اى پيامبر ، براى اثبات ربوبيّت خدا از مشرکان بپرس : کيست که با فرو ريختن باران از آسمان و روياندن گياهان از زمين به شما روزى مى دهد ؟ يا کيست که گوش ها و چشم هاى شما را در اختيار دارد و به آنها شنوايى و بينايى مى دهد ؟ و کيست که زنده را از مرده و مرده را از زنده بيرون مى آورد ؟ و کيست که کار جهان هستى را تدبير مى کند ؟ خواهند گفت : همه کارها به خدا باز مى گردد و سر رشته هر چيزى به دست اوست . پس بگو : چرا از خدا پروا نمى کنيد و غير او را مى پرستيد ؟ ( 31 )
اين است خدا که پروردگار راستين شماست . بنابراين پس از حقّ که هدايت را در پى دارد ، چيست جز باطل که پيامدش گمراهى است . تا کى شما را از حق باز مى گردانند و به سوى باطل روانه مى کنند ؟ ( 32 )
اين گونه ، قضاى پروردگارت بر کسانى که از اطاعت خدا خارج شدند محقق شده است که آنان ايمان نياورند . (33)

◄ 212 ►

[صبور]

قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ۚ قُلِ اللَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ۖ فَأَنَّىٰ تُؤْفَكُونَ ( 34 )قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ ۚ قُلِ اللَّهُ يَهْدِي لِلْحَقِّ ۗ أَفَمَنْ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ يُتَّبَعَ أَمَّنْ لَا يَهِدِّي إِلَّا أَنْ يُهْدَىٰ ۖ فَمَا لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ( 35 ) وَمَا يَتَّبِعُ أَكْثَرُهُمْ إِلَّا ظَنًّا ۚ إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ ( 36 )وَمَا كَانَ هَٰذَا الْقُرْآنُ أَنْ يُفْتَرَىٰ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَٰكِنْ تَصْدِيقَ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْصِيلَ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ ( 37 )أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ ۖ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِهِ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ( 38 ) بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ وَلَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ ۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۖ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ ( 39 ) وَمِنْهُمْ مَنْ يُؤْمِنُ بِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ لَا يُؤْمِنُ بِهِ ۚ وَرَبُّكَ أَعْلَمُ بِالْمُفْسِدِينَ ( 40 ) وَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ لِي عَمَلِي وَلَكُمْ عَمَلُكُمْ ۖ أَنْتُمْ بَرِيئُونَ مِمَّا أَعْمَلُ وَأَنَا بَرِيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ ( 41 )وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ ۚ أَفَأَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ كَانُوا لَا يَعْقِلُونَ ( 42 )




اى پيامبر ، به مشرکان بگو : آيا از ميان معبودانتان که آنها را شريک خدا مى پنداريد کسى هست که آفريدگان را نخست پديد آورَد و آن گاه با پايان يافتن سرآمدشان آنها را به سوى خود باز گرداند و هر کسى را به سزاى کردارش برساند ؟ خود در پاسخ بگو : فقط خداست که آفريدگان را نخست پديد مى آورد و سپس آنها را به سوى خود باز مى گرداند ; لذا او پروردگار شماست و بايد او را پرستش کنيد . پس تا کى شما را از حق باز مى دارند و به سوى باطل روانه مى کنند ؟ ( 34 )
به آنان بگو : آيا از ميان معبودانتان که آنها را شريک خدا قرار داده ايد کسى هست که پديده هاى جهان هستى از جمله آدميان را به سوى حق ( هدف آفرينش آنها ) راه نمايد ؟ خود در پاسخ بگو : فقط خداست که آفريده ها را به سوى حق رهنمون مى شود پس آيا کسى که پديده هاى جهان هستى را به اهدافشان راه مى نمايد سزاوارتر است که از او پيروى شود يا آن کسى که خود راه درست را نمى يابد مگر اين که او را راه نمايند ؟ شما را چه شده است ؟ چگونه حکم مى کنيد ؟ ( 35 )
و بيشترشان جز از پى گمان نمى روند ، در صورتى که گمان براى رسيدن به حق هيچ بسنده نيست . قطعاً خدا آنچه را براساس پندار عمل مى کنند مى داند . ( 36 )
نشايد که اين قرآن از جانب غير خدا و به دروغ به او نسبت داده شده باشد ، بلکه تصديق کننده معارف و احکام تورات و انجيل است که پيشاروى آن قرار دارند و بيان کننده حقايق کتاب هاى آسمانى ديگر است . در اين قرآن هيچ گونه ترديدى نيست چرا که از جانب پروردگار جهان هاست . ( 37 )
آيا مى گويند : محمّد خود آن را ساخته و به خدا نسبت داده است ؟ بگو : اگر در اين ادّعا راست مى گوييد ، شما هم بايد سوره اى مانند آن بياوريد و جز خدا هر که را مى توانيد به يارى فراخوانيد . ( 38 )
]آنان قرآن را نه از آن روى که ساخته بشر انگاشتند تکذيب کردند ،[ بلکه چون به علم آن احاطه نيافتند و هنوز حقيقت و خاستگاه آن که در آخرت آشکار مى شود به ايشان نرسيده است آن را دروغ شمردند ، و درست به همين دليل کسانى هم که پيش از آنان بودند پيام رسولانشان را دروغ انگاشتند و ستمکار شدند . پس بنگر که فرجام آن ستمکاران چگونه بود تا بدانى اين ستمکاران چه فرجامى خواهند داشت . ( 39 )
و برخى از اينان کسانى اند که به قرآن ايمان مى آورند و برخى هم به آن ايمان نمى آورند ، زيرا راه فساد در پيش گرفته اند ، و پروردگارت از هر کسى به فسادگران داناتر است . ( 40 )
و اگر تو را تکذيب کردند ، بگو : عمل من از آنِ من ، و عمل شما از آنِ شماست . شما از آنچه من مى کنم برکناريد ، و من نيز از آنچه شما مى کنيد برکنارم . ( 41 )
و برخى از مشرکان به سخنان تو گوش فرا مى دهند ، در حالى که دل هايشان از درک آن در حجاب است . آيا تو مى توانى به کران سخنى بشنوانى ، هر چند نينديشند و توانِ درک آن را نداشته باشند ؟ ( 42 )

◄ 213 ►

[مهدی]

وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْظُرُ إِلَيْكَ ۚ أَفَأَنْتَ تَهْدِي الْعُمْيَ وَلَوْ كَانُوا لَا يُبْصِرُونَ ﴿٤٣﴾ إِنَّ اللَّهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْئًا وَلَٰكِنَّ النَّاسَ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿٤٤﴾ وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَأَنْ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْ ۚ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ ﴿٤٥﴾ وَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذِي نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا يَفْعَلُونَ ﴿٤٦﴾ وَلِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ ۖ فَإِذَا جَاءَ رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿٤٧﴾ وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا الْوَعْدُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿٤٨﴾ قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ ۗ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ ۚ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً ۖ وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ ﴿٤٩﴾ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا مَاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ ﴿٥٠﴾ أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ آمَنْتُمْ بِهِ ۚ آلْآنَ وَقَدْ كُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ ﴿٥١﴾ ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ ﴿٥٢﴾ وَيَسْتَنْبِئُونَكَ أَحَقٌّ هُوَ ۖ قُلْ إِي وَرَبِّي إِنَّهُ لَحَقٌّ ۖ وَمَا أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ ﴿٥٣﴾ «214»

و گروهى از آنان تو را مى‏نگرند [ولى گويا از درك معجزاتت و فهم آيات قرآن و سلامت اخلاق و كردارت با چشم دل ناتوانند] . آيا تو مى‏توانى نابينايان را كه مطلقاً از روى بصيرت نمى‏بينند ، هدايت كنى ؟«43» يقيناً خدا هيچ ستمى به مردم روا نمى‏دارد ، ولى مردم [با روى‏گردانى از حق] بر خود ستم مى‏ورزند .«44» و ياد كن روزى كه خدا آنان را [در قيامت] گرد مى‏آورد ، در حالى كه گويا [در دنيا] جز ساعتى از روز درنگ نكرده‏اند ، آنان ميان خودشان يكديگر را [به گونه‏اى كه در دنيا مى‏شناختند] مى‏شناسند ؛ يقيناً كسانى كه لقاء خدا را تكذيب كردند ، سرمايه وجودشان را تباه كردند و از راه يافتگان نبودند .«45» اگر پاره‏اى از عذاب‏هايى را كه [به سبب كفرشان] به آنان وعده مى‏دهيم ، به تو نشان دهيم [مى‏بينى كه عذابى سخت است] يا اگر [پيش از آنكه عذاب آنان را به تو نشان دهيم] تو را قبض روح كنيم [اندوه مخور كه در قيامت ، عذابشان را خواهى ديد] پس بازگشتشان به سوى ماست ؛ آن گاه خدا بر آنچه انجام مى‏دهند گواه است .«46» و براى هر امتى پيامبرى است ؛ پس هنگامى كه پيامبرشان [در قيامت] به سويشان آيد ، در ميانشان به عدالت داورى شود و مورد ستم قرار نخواهند گرفت .«47» و [به صورتى مسخره‏آميز] مى‏گويند : اين وعده [آمدن قيامت و محاسبه اعمال] چه زمانى است ، اگر راستگوييد ؟«48» بگو : من براى خود قدرت دفع زيان و جلب سود ندارم ، مگر آنچه را كه خدا بخواهد ؛ [وظيفه من فقط ابلاغ پيام خداست] براى هر امتى سرآمدى معين است ، هنگامى كه اجلشان سرآيد ، نه لحظه‏اى پس مى‏مانند و نه پيش مى‏افتند .«49» بگو : به من خبر دهيد كه اگر عذاب خدا شما را در شب يا در روز فرا رسد [چه قدرتى بر دفع آن داريد ؟] گنهكاران چه چيزى از عذاب را به شتاب مى‏خواهند ؟«50» سپس آيا هنگامى كه عذاب فرا مى‏رسد به حق بودنش ايمان مى‏آوريد ؟ [در حالى كه هنگام فرا رسيدن عذاب به شما مى‏گويند:] حالا و ايمان ؟ ! [اين همان عذابى است] كه همواره به رسيدن آن شتاب ورزيديد !«51» آن گاه به كسانى كه ستم كرده‏اند گفته مى‏شود : عذاب جاودانه را بچشيد ، آيا جز به كيفر آنچه همواره مرتكب مى‏شديد مزدتان مى‏دهند؟«52» و از تو خبر مى‏گيرند : آيا [عذاب جاودانه‏اى كه به آن تهديد مى‏شويم] حق است ؟ بگو : آرى ، سوگند به پروردگارم يقيناً حق است ، و شما عاجز كننده [خدا] نيستيد [تا بتوانيد از دسترس قدرت او بيرون رويد . ] «53» «214»

[مهدی]

وَلَوْ أَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِي الْأَرْضِ لَافْتَدَتْ بِهِ ۗ وَأَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذَابَ ۖ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ ۚ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿٥٤﴾ أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ أَلَا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿٥٥﴾ هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿٥٦﴾ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ ﴿٥٧﴾ قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَبِرَحْمَتِهِ فَبِذَٰلِكَ فَلْيَفْرَحُوا هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ ﴿٥٨﴾ قُلْ أَرَأَيْتُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ لَكُمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَرَامًا وَحَلَالًا قُلْ آللَّهُ أَذِنَ لَكُمْ ۖ أَمْ عَلَى اللَّهِ تَفْتَرُونَ ﴿٥٩﴾ وَمَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ ﴿٦٠﴾ وَمَا تَكُونُ فِي شَأْنٍ وَمَا تَتْلُو مِنْهُ مِنْ قُرْآنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا إِذْ تُفِيضُونَ فِيهِ ۚ وَمَا يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَٰلِكَ وَلَا أَكْبَرَ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ ﴿٦١﴾ «215»

اگر [در قيامت] براى هر كسى كه ستم كرده همه ثروتى كه در زمين است فراهم باشد ، يقيناً آن را براى بازخريد خود [از عذاب جاودانه] مى‏پردازد ؛ و زمانى كه عذاب را ببينند [از شدت شرمسارى] پشيمانى و اندوه خود را پنهان مى‏كنند ، وميان آنان به عدالت داورى مى‏شود و مورد ستم قرار نخواهند گرفت . «54» آگاه باشيد ! مسلماً آنچه در آسمان‏ها وزمين است ، فقط در سيطره مالكيّت و فرمانروايى خداست . بدانيد كه بى‏ترديد وعده خدا حق است ، ولى بيشترشان [اين حقايق را] نمى‏دانند .«55» او زنده مى‏كند ومى‏ميراند وبه سوى او بازگردانده مى‏شويد .«56» اى مردم ! يقيناً از سوى پروردگارتان براى شما پند وموعظه‏اى آمده ، و شفاست براى آنچه [ازبيمارى‏هاى اعتقادى و اخلاقى] در سينه‏هاست ، و سراسر هدايت و رحمتى است براى مؤمنان .«57» بگو : [اين موعظه و شفا و هدايت و رحمت] به فضل و رحمت خداست ، پس بايد مؤمنان به آن شاد شوند كه آن از همه ثروتى كه جمع مى‏كنند بهتر است .«58» بگو : به من خبر دهيد كه آنچه خدا از رزق براى شما نازل كرده و شما بخشى از آن را حرام و بخشى را حلال كرديد . بگو : آيا خدا اين حرام و حلال كردن را به شما اجازه داده يا بر خدا دروغ مى‏بنديد ؟ !«59» و كسانى كه بر خدا دروغ مى‏بندند ، گمانشان به روز قيامت چيست؟ بى‏ترديد خدا نسبت به همه مردم ، صاحب فضل و احسان است ، ولى بيشترشان سپاس نمى‏گزارند .«60» [اى پيامبر !] در هيچ شغل و كارى نمى‏باشى ، و هيچ بخشى از قرآن را كه از سوى خداست ، تلاوت نمى‏كنى ، و [شما اى مردم !] هيچ كارى انجام نمى‏دهيد ، مگر آنكه وقتى سرگرم به آن كار هستيد ، گواه و شاهد شماييم . و به اندازه وزن ذره‏اى در زمين و آسمان از پروردگارت پوشيده نيست و نه كوچك‏تر از آن ذره و نه بزرگ‏تر از آن نيست ، مگر آنكه در كتابى روشن ثبت است .«61»

«215»

[گل مريم]

أَلا إِنَّ أَوْلِيَاء اللّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ لَهُمُ الْبُشْرَى فِي الْحَياةِ الدُّنْيَا وَفِي الآخِرَةِ لاَ تَبْدِيلَ لِكَلِمَاتِ اللّهِ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ وَلاَ يَحْزُنكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلّهِ جَمِيعًا هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ أَلا إِنَّ لِلّهِ مَن فِي السَّمَاوَات وَمَن فِي الأَرْضِ وَمَا يَتَّبِعُ الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ شُرَكَاء إِن يَتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلاَّ يَخْرُصُونَ هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُواْ فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ قَالُواْ اتَّخَذَ اللّهُ وَلَدًا سُبْحَانَهُ هُوَ الْغَنِيُّ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَات وَمَا فِي الأَرْضِ إِنْ عِندَكُم مِّن سُلْطَانٍ بِهَـذَا أَتقُولُونَ عَلَى اللّهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ قُلْ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ مَتَاعٌ فِي الدُّنْيَا ثُمَّ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّدِيدَ بِمَا كَانُواْ يَكْفُرُونَ


بهوش باشيد كه دوستان خدا نه بيمى خواهند داشت و نه آنان اندوهگين خواهند شد.
همان كسانى كه ايمان آورده و پرواى خدا پيشه ساخته بودند.
براى آنان در زندگى دنيا و در سراى آخرت نويد[رستگارى و پاداش پرشكوه ]است. براى وعده ‏هاى خدا [تخلّف پذيرى و ]تبديلى نيست، [و ]اين است آن كاميابى پرشكوه.
گفتار آنان تو را [اى پيامبر!] اندوهگين نسازد؛ چرا كه عزّت [و اقتدار ]همه از آن خداست، [و] او شنوا و داناست.
بهوش كه هر كه [و هر چه‏] در [كران تا كران‏] آسمانها و هر كه [و هر چه ]در زمين است از آن خداست. و كسانى كه غير از خدا [ى يكتا را براى او همتا ساخته و ]شريك‏ هايى را مى ‏خوانند [از دليل و برهان درستى ]پيروى نمى‏ كنند؛ آنان جز از پندار [پوچ و بى ‏اساس خود ]پيروى نمى ‏نمايند و جز پندار نمى ‏ورزند [و دروغ نمى ‏بافند].
او كسى است كه براى شما شب را پديد آورد تا در آن بياراميد، و روز را روشن [ساخت تا به تلاش و كوشش برخيزيد]. بيقين در اين [تدبير تفكّر انگيز ]براى مردمى كه [حقيقت را مى ‏نگرند و ]مى‏ شنوند نشانه ‏هايى [از حكمت و قدرت خدا] است.
[شرك گرايان‏] گفتند : خدا براى خود فرزندى بر گزيده ‏است. او [از هر نياز و عيبى پاك و] منزّه است، [و] او بى‏ نياز است. آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است [همه و همه‏] از آن اوست،[و ]شما بر اين [بافته‏ هاى بى ‏اساس خود ]هيچ دليلى نداريد. آيا چيزى را كه نمى‏ دانيد بر خدا مى ‏بنديد؟!
[اى پيامبر] بگو: بيقين آن كسانى كه بر خدا دروغ مى‏ بندند رستگار نمى ‏گردند.
بهره ‏اى [ناچيز] در دنيا [دارند]؛ آنگاه بازگشت آنان به سوى ماست، سپس به كيفر آنكه كفر مى ‏ورزيدند، [طعم تلخ‏] عذاب سخت را به آنان مى‏ چشانيم.

صفحه 216

[گل مريم]

وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ نُوحٍ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِن كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُم مَّقَامِي وَتَذْكِيرِي بِآيَاتِ اللّهِ فَعَلَى اللّهِ تَوَكَّلْتُ فَأَجْمِعُواْ أَمْرَكُمْ وَشُرَكَاءكُمْ ثُمَّ لاَ يَكُنْ أَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُواْ إِلَيَّ وَلاَ تُنظِرُونِ فَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَمَا سَأَلْتُكُم مِّنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلاَّ عَلَى اللّهِ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَمَن مَّعَهُ فِي الْفُلْكِ وَجَعَلْنَاهُمْ خَلاَئِفَ وَأَغْرَقْنَا الَّذِينَ كَذَّبُواْ بِآيَاتِنَا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنذَرِينَ ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِ رُسُلاً إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَآؤُوهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤْمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِ مِن قَبْلُ كَذَلِكَ نَطْبَعُ عَلَى قُلوبِ الْمُعْتَدِينَ ثُمَّ بَعَثْنَا مِن بَعْدِهِم مُّوسَى وَهَارُونَ إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ بِآيَاتِنَا فَاسْتَكْبَرُواْ وَكَانُواْ قَوْمًا مُّجْرِمِينَ فَلَمَّا جَاءهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِندِنَا قَالُواْ إِنَّ هَـذَا لَسِحْرٌ مُّبِينٌ قَالَ مُوسَى أَتقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءكُمْ أَسِحْرٌ هَـذَا وَلاَ يُفْلِحُ السَّاحِرُونَ قَالُواْ أَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءنَا وَتَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِيَاء فِي الأَرْضِ وَمَا نَحْنُ لَكُمَا بِمُؤْمِنِينَ



و سرگذشت [درس آموز] نوح را بر آنان بخوان، آنگاه كه به جامعه خود گفت: اى قوم من! اگر ماندن من [در ميان شما] و اندرز دادنم به وسيله آيات خدا بر شما گران آمده است، [هرچه در توان داريد انجام دهيد، امّا بدانيد كه‏] من بر خدا [ى خويش ]توكّل نموده ‏ام؛ از اين رو شما [نيز ]تصميم خود را به همراه شريك‏ هايتان [بر ضدّ من ]بگيريد، آنگاه [نيك بينديشيد تا در ]كارتان [چيزى ]بر شما پوشيده نماند، سپس در باره من تصميم بگيريد و [اگر مى‏ توانيد] به من مهلت ندهيد.
و اگر [از پذيرش حق‏] روى بگردانيد [زيان حق ستيزى تان به خودتان مى ‏رسد، نه به من؛ چرا كه‏] من از شما پاداشى نمى‏ خواهم؛ پاداش من تنها بر خداست و من فرمان يافته ‏ام كه از مسلمانانِ [راستين‏] باشم.
پس او را دروغگو انگاشتند و ما او را با كسانى كه در آن كشتى به همراه وى بودند نجات بخشيديم و آنان را جانشين [و وارث بيدادگران عصرشان ]ساختيم، و آن كسانى را كه آيات [و نشانه‏ هاى يكتايى و قدرت‏] ما را دروغ شمردند، غرق كرديم؛ پس بنگر كه فرجامِ [كار ]هشدار داده شدگان [كه گوش شنوا نداشتند و هشدار پذير نبودند،] چگونه بود.
آنگاه پس از او پيامبرانى را به سوى [جامعه و] مردمشان بر انگيختيم، و آنان دليل هاى روشن برايشان آوردند، امّا آنان بر آن نبودند كه به آنچه پيش‏تر آن را دروغ انگاشته بودند، ايمان بياورند، [آرى، ما] اين گونه بر دلهاى [تيره حق ستيزان و ]تجاوزكاران [به كيفر بد انديشى و عملكرد، درست شان ]مهر مى‏ نهيم.
سپس از پى آنان موسى و هارون را با آيات خود، به سوى فرعون و سردمداران [جامعه‏] او فرستاديم، امّا آنان گردنكشى كردند و [حق را نپذيرفتند؛ چرا كه‏] آنان مردمى مجرم بودند.
و آنگاه كه حق از نزد ما به سوى آنان آمد، [فريبكارانه ]گفتند: اين افسونى آشكار است.
موسى [به آنان‏] گفت: آيا هنگامى كه حق به سوى شما آمد، [به دروغ و فريب‏] مى‏ گوييد: [اين افسون است؟! به ‏راستى‏] آيا اين افسون است؟! در حالى كه افسونگران رستگار نمى‏ گردند.
گفتند: آيا آمده ‏اى كه ما را از آنچه پدرانمان را بر آن يافتيم، باز گردانى، و [آنگاه قدرت را به كف گيرى و ]بزرگى [و فرمانروايى ]در اين سرزمين از آنِ شما دوتن باشد؟ [نه،] ما به شما دو تن ايمان نمى‏ آوريم.

صفحه 217

[صبور]

وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُونِي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَلِيمٍ ﴿٧٩﴾ فَلَمَّا جَاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُمْ مُوسَىٰ أَلْقُوا مَا أَنْتُمْ مُلْقُونَ ﴿٨٠﴾ فَلَمَّا أَلْقَوْا قَالَ مُوسَىٰ مَا جِئْتُمْ بِهِ السِّحْرُ ۖ إِنَّ اللَّهَ سَيُبْطِلُهُ ۖ إِنَّ اللَّهَ لَا يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِدِينَ ﴿٨١﴾ وَيُحِقُّ اللَّهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ ﴿٨٢﴾ فَمَا آمَنَ لِمُوسَىٰ إِلَّا ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِهِ عَلَىٰ خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِمْ أَنْ يَفْتِنَهُمْ ۚ وَإِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الْأَرْضِ وَإِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِفِينَ ﴿٨٣﴾ وَقَالَ مُوسَىٰ يَا قَوْمِ إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُوا إِنْ كُنْتُمْ مُسْلِمِينَ ﴿٨٤﴾ فَقَالُوا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿٨٥﴾ وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ ﴿٨٦﴾ وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَنْ تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ ﴿٨٧﴾ وَقَالَ مُوسَىٰ رَبَّنَا إِنَّكَ آتَيْتَ فِرْعَوْنَ وَمَلَأَهُ زِينَةً وَأَمْوَالًا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا رَبَّنَا لِيُضِلُّوا عَنْ سَبِيلِكَ ۖ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلَىٰ أَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَلَا يُؤْمِنُوا حَتَّىٰ يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ ﴿٨٨﴾



و فرعون گفت : [براى درهم كوبيدن اين دو نفر] هر جادوگر دانا و زبردستى را نزد من آوريد .«79»
چون جادوگران آمدند ، موسى به آنان گفت : آنچه را بر افكندن آن مصمم هستيد بيفكنيد . «80»
پس هنگامى كه افكندند ، موسى گفت : آنچه را در اين صحنه آورديد جادوست ؛ مسلماً خدا آن را به زودى باطل مى‏كند ، قطعاً خدا ، كار مفسدان را [كه براى تقويت طاغيان انجام مى‏دهند] به سامان نمى‏آورد .«81»
و خدا حق را با دلايل و معجزاتش ثابت و پابرجا مى‏كند ، گرچه گنهكاران خوش نداشته باشند .«82
پس [در ابتداى كار] كسى به موسى ايمان نياورد ، مگر فرزندانى [انگشت شمار] از قومش آن هم با ترسى [شديد] از فرعون و اشراف و سران قوم خودشان كه مبادا فرعونيان آنان را شكنجه و عذاب دهند ؛ و مسلماً فرعون در سرزمين مصر برترى‏خواه ، و [در گناه ، معصيت و ستم] از اسراف‏كاران بود .«83»
و موسى گفت : اى قوم من ! اگر به خدا ايمان آورده‏ايد ، پس بر او توكل كنيد اگر از تسليم شدگان [در برابر فرمان‏هاى حق] هستيد .«84»
گفتند : ما فقط بر خدا توكل كرديم . اى پروردگارمان، ما را دستخوش شكنجه و عذاب ستمكاران قرار مده .«85»
و ما را به رحمتت از گروه كافران رهايى ده .«86»
و به موسى و برادرش وحى كرديم كه خانه‏هايى در سرزمين مصر براى قوم خود فراهم آوريد ، و خانه‏هايتان را روبروى هم قرار دهيد ، و نماز را برپا داريد ، و مؤمنان را [به رهايى از چنگال فرعونيان] مژده ده .«87»
موسى گفت : اى پروردگار ما ! فرعون و اشراف و سرانش را در زندگى دنيا زيور و زينت [بسيار] و اموال [فراوان] داده‏اى كه [نهايتاً مردم را] از راه تو گمراه كنند ، اى پروردگار ما ! اموالشان را نابود كن و دل‏هايشان را سخت گردان كه ايمان نياورند تا آنكه عذاب دردناك را ببينند .«88»

«218»

[صبور]

قَالَ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُمَا فَاسْتَقِيمَا وَلَا تَتَّبِعَانِّ سَبِيلَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ﴿٨٩﴾ وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْيًا وَعَدْوًا ۖ حَتَّىٰ إِذَا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ قَالَ آمَنْتُ أَنَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِيلَ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ ﴿٩٠﴾ آلْآنَ وَقَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَكُنْتَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ ﴿٩١﴾ فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ آيَةً ۚ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ عَنْ آيَاتِنَا لَغَافِلُونَ ﴿٩٢﴾ وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُوا حَتَّىٰ جَاءَهُمُ الْعِلْمُ ۚ إِنَّ رَبَّكَ يَقْضِي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿٩٣﴾ فَإِنْ كُنْتَ فِي شَكٍّ مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَءُونَ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكَ ۚ لَقَدْ جَاءَكَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ ﴿٩٤﴾ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ فَتَكُونَ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿٩٥﴾ إِنَّ الَّذِينَ حَقَّتْ عَلَيْهِمْ كَلِمَتُ رَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿٩٦﴾ وَلَوْ جَاءَتْهُمْ كُلُّ آيَةٍ حَتَّىٰ يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ ﴿٩٧﴾




[خدا] فرمود : دعاى شما دو نفر پذيرفته شد ؛ بنابراين [در ابلاغ پيام خدا] استوار باشيد واز روش كسانى كه نادانند پيروى نكنيد .«89»
وبنى‏اسرائيل را از دريا گذرانديم ، پس فرعون و لشكريانش آنان را از روى ستم وتجاوز دنبال كردندتا هنگامى كه بلاى غرق شدن او را فروگرفت ، گفت : ايمان آوردم كه هيچ معبودى جز همان كه بنى‏اسرائيل به او ايمان آوردند نيست و من از تسليم‏شدگان [در برابر فرمان‏هاى حق] هستم .«90»
[به اوگفته شد :] اكنون [كه به نابودى خود يقين دارى و زمان بازگشت به خدا سپرى شده ايمان مى‏آورى ؟ !] در حالى كه پيش از اين عصيان مى‏ورزيدى و از تبهكاران بودى ؟«91»
پس امروز تو را با بدن بى‏جانت نجات مى‏دهم [وبر بلندايى از ساحل دريا مى‏گذارم] تا براى آيندگانت نشانه‏اى [از قدرت ما و زبونى و خوارى گردنكشان] باشى ؛ يقيناً بسيارى از مردم از نشانه‏هاى ما بى‏خبرند . «92»
به راستى ما بنى‏اسرائيل را در جايگاهى [خوش آب و هوا و منطقه‏اى سرشار از نعمت ها] جاى داديم و به آنان از انواع رزق‏هاى پاكيزه ، روزى بخشيديم [ولى آنان در نبوّت موسى و در دين خدا روى به اختلاف آوردند] ؛ و اختلاف نكردند مگر پس از آنكه دانش [به حقايق] براى آنان آمد ؛ يقيناً پروردگارت روز قيامت ميان آنان درباره آنچه در آن اختلاف مى‏كردند ، داورى خواهد كرد .«93»
و [به فرض محال] اگر از آنچه بر تو نازل كرديم در ترديدى ، از آنان كه پيش از تو كتاب [آسمانى] مى‏خواندند بپرس [آن كتابى كه نزول قرآن را از سوى خدا خبر داده] تا روشن شود كه حق از سوى پروردگارت به سوى تو آمده ؛ بنابراين از ترديدكنندگان مباش .«94»
و هرگز از كسانى مباش كه آيات ما را تكذيب كردند كه از زيانكاران خواهى شد .«95»
مسلماً كسانى كه عذاب پروردگارت بر آنان محقق و ثابت شده ، ايمان نمى‏آورند .«96»
گرچه همه نشانه‏ها و معجزه‏ها براى آنان بيايد تا آن زمان كه عذاب دردناك را ببينند [كه آن هنگام ايمان آوردنشان هيچ سودى نخواهد داشت . ] «97»

«219»