ترکیب سوره ذاریات

[دژدان]

ترکیب سوره مبارکه ذاریات

کپی و انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

[دژدان]

وَفِي الْأَرْضِ آيَاتٌ لِّلْمُوقِنِينَ(20)

وَ: واو عطف

فِي الْأَرْضِ: جارومجرور متعلق به محذوف خبر مقدم

آيَاتٌ: مبتدای موخر و لفظا مرفوع

لِّلْمُوقِنِينَ: جارومجرور متعلق به محذوف صفت آیاتوَفِي الْأَرْضِ آيَاتٌ لِّلْمُوقِنِينَ(20)

وَ: واو عطف

فِي الْأَرْضِ: جارومجرور متعلق به محذوف خبر مقدم

آيَاتٌ: مبتدای موخر و لفظا مرفوع

لِّلْمُوقِنِينَ: جارومجرور متعلق به محذوف صفت آیات

[دژدان]

وَفِي أَنفُسِكُمْ أَفَلَا تُبْصِرُونَ(21)

وَ: واو عطف

فِي أَنفُسِكُمْ: جارومجرور متعلق به محذوف خبر برای مبتدای محذوف آیات/مضاف الیه و محلا مجرور

أَ: حرف استفهام

فَـ: حرف استیناف

لَا تُبْصِرُونَ: فعل نفی و فاعل ضمیر بارز واو

[دژدان]

وَفِي السَّمَاءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوعَدُونَ(22)

وَ: واو عطف

فِي السَّمَاءِ: جارومجرور متعلق به محذوف خبر مقدم

رِزْقُكُمْ: مبتدای موخر و لفظا مرفوع/مضاف الیه و محلا مجرور

وَ: واو عطف

مَا: معطوف به رزق و محلا مرفوع

تُوعَدُونَ: فعل مضارع مجهول و نائب فاعل ضمیر بارز واو

[دژدان]

فَوَرَبِّ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِّثْلَ مَا أَنَّكُمْ تَنطِقُونَ(23)

فَـ: حرف استیناف

وَ: واو قسم و جر

رَبِّ: مجرور به واو

السَّمَاءِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

وَالْأَرْضِ: واو عطف و معطوف و لفظا مجرور

إِنَّهُ: حرف مشبهة بالفعل و ضمیر هُ در محل نصب اسم إنّ

لَحَقٌّ: لام مزحلقه/خبر إنّ و لفظا مرفوع

مِّثْلَ: حال و لفظا منصوب

مَا: مای زائد

أَنَّكُمْ: حرف مشبهة بالفعل و ضمیر کُم در محل نصب اسم أنّ

تَنطِقُونَ: فعل مضارع و فاعل ضمیر بارز واو//جمله فعلیه در محل رفع خبر أنّ

[دژدان]

هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ ضَيْفِ إِبْرَاهِيمَ الْمُكْرَمِينَ(24)

هَلْ: حرف استفهام

أَتَاكَ: فعل ماضی/مفعول و محلا منصوب

حَدِيثُ: فاعل و لفظا مرفوع

ضَيْفِ: مضاف الیه و لفظا مجرور

إِبْرَاهِيمَ: مضاف الیه و محلا مجرور

الْمُكْرَمِينَ: صفت ضَيْفِ و مجرور به یاء

[دژدان]

إِذْ دَخَلُوا عَلَيْهِ فَقَالُوا سَلَامًا قَالَ سَلَامٌ قَوْمٌ مُّنكَرُونَ(25)

إِذْ: ظرف زمان

دَخَلُوا: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز واو

عَلَيْهِ: جارومجرور متعلق به دَخَلُوا

فَـ: حرف عطف

قَالُوا: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز واو

سَلَامًا: مفعول مطلق برای فعل محذوف و لفظا منصوب

قَالَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

سَلَامٌ: مبتدا برای خبر محذوف (علیکم سلام)و لفظا مرفوع

قَوْمٌ: خبر برای مبتدای محذوف(انتم یا هولاء)و لفظا مرفوع

مُّنكَرُونَ: صفت قوم و مرفوع به واو

[دژدان]

فَرَاغَ إِلَىٰ أَهْلِهِ فَجَاءَ بِعِجْلٍ سَمِينٍ ‎﴿٢٦﴾‏

فَـ: حرف عطف

رَاغَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

إِلَىٰ أَهْلِهِ: جارومجرور متعلق به رَاغَ/مضاف الیه و محلا مجرور

فَـ: حرف عطف

جَاءَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

بِعِجْلٍ: جارومجرور متعلق به جَاءَ

سَمِينٍ: صفت عجل و لفظا مجرور

[دژدان]

فَقَرَّبَهُ إِلَيْهِمْ قَالَ أَلَا تَأْكُلُونَ ‎﴿٢٧﴾‏

فَـ: حرف عطف

قَرَّبَهُ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو/مفعول و محلا منصوب

إِلَيْهِمْ: جارومجرور متعلق به قَرَّبَ

قَالَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

أَلَا: حرف تحضیض

تَأْكُلُونَ: فعل مضارع و فاعل ضمیر بارز واو

[دژدان]

فَأَوْجَسَ مِنْهُمْ خِيفَةً ۖ قَالُوا لَا تَخَفْ ۖ وَبَشَّرُوهُ بِغُلَامٍ عَلِيمٍ ‎﴿٢٨﴾‏

فَـ: حرف استیناف

أَوْجَسَ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هو

مِنْهُمْ: جارومجرور متعلق به أَوْجَسَ

خِيفَةً: ۖ مفعول و لفظا منصوب

قَالُوا: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز واو

لَا تَخَفْ: ۖ فعل نهی و فاعل ضمیر مستتر انت

وَ: واو عطف

بَشَّرُوهُ: فعل ماضی و فاعل ضمیر بارز واو/مفعول و محلا منصوب

بِغُلَامٍ: جارومجرور متعلق به بَشَّرُوا

عَلِيمٍ: صفت غلام و لفظا مجرور

[دژدان]

فَأَقْبَلَتِ امْرَأَتُهُ فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَهَا وَقَالَتْ عَجُوزٌ عَقِيمٌ ‎﴿٢٩﴾‏

فَـ: حرف عطف

أَقْبَلَتِ: فعل ماضی

امْرَأَتُهُ: فاعل و لفظا مرفوع/مضاف الیه و محلا مجرور

فِي صَرَّةٍ: جارومجرور متعلق به محذوف حال

فَـ: حرف عطف

صَكَّتْ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هی

وَجْهَهَا: مفعول و لفظا منصوب/مضاف الیه و محلا مجرور

وَ: واو عطف

قَالَتْ: فعل ماضی و فاعل ضمیر مستتر هی

عَجُوزٌ: خبر برای مبتدای محذوف

عَقِيمٌ: صفت عَجُوزٌ و لفظا مرفوع