تـجزیـہ افعـال سـوره انعـام

[دژدان]

بزرگواران شهر نورانی قرآن سلام
ان شاء الله در این تاپیک تجزیه افعال آيات سوره مبارکه انعام گذاشته می شود
امیدواریم مورد استفاده قرآن پژوهشان و دوستداران تدبر در آیات قرآن کریم قرار گیرد.

کپی مطالب با ذکر منبع شهر نورانی قرآن جایز است

[دژدان]

وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكَاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ (22)

نَحْشُرُ ←گرد می آوریم⬅️فعل مضارع/متکلم مع الغیر/(ح ش ر)/صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب/متصّرف
★ فاعل : ضمیر مستتر نحن
★ مفعول : ضمیر (هم) و محلاً منصوب

نَقُولُ ←می گوییم⬅️فعل مضارع/متکلم مع الغیر/(ق و ل)/معتل_اجوف واوی/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب/متصّرف
★ فاعل : ضمیر مستتر نحن

أَشْرَكُوا ←شرک ورزیدند⬅️فعل ماضی/جمع مذکر غایب/(ش ر ک)/صحیح_سالم/ثلاثی مزید_باب افعال/لازم/معلوم/مبنی/متصّرف
★ فاعل : ضمیر بارز واو

كُنتُمْ ←بودید،شُدید⬅️فعل ماضی ناقص/جمع مذکر مخاطب/(ک و ن)/معتل_اجوف واوی/غیرمتصّرف
★ اسم : ضمیر بارز تُم
★خبر : در محل رفع جمله فعلیه {تَزْعُمُونَ}

تَزْعُمُونَ←می پنداشتید⬅️فعل مضارع/جمع مذکر مخاطب/(ز ع م)/صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب/متصّرف
★ فاعل : ضمیر بارز واو

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

A.z

الأنعام
ثُمَّ لَمْ تَكُن فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ(23)
لمْ تکُن: نباشد
فعل ناقصه، جحد، مفرد مونث غایب، ثلاثی مجرد، ( ک و ن )، معتل - اجوف واوی ، معرب،لازم ، معلوم،
اسم تکُن: فتنتُ و مرفوع + هم مضاف الیه محلا مجرور

قالوا: گفتند ( در اینجا گویند معنا می شود)
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، (ق و ل)، معتل- اجوف واوی، مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع

ما کنّا: نبودیم
فعل ناقصه، ماضی، متکلم مع الغیر، مبنی٬ ( ک و ن )، معتل- اجوف واوی، معلوم، لازم٬ مبنی٬
اسم کنّا: ضمیر بارز ( نا) محلا مرفوع
خبرش: مشرکین و منصوب به (ی)

الأنعام
انظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ(24)
اُنظُر: نگاه کن
فعل، امرحاضر٬ مفرد مذکر مخاطب
ثلاثی مجرد، ( ن ظ ر)، صحیح سالم٬ مبنی٬ لازم٬ معلوم
فاعل: ضمیر مستتر انتَ محلا مرفوع


کذبوا: دروغ گفتند
فعل، ماضی، ثلاثی مجرد، جمع مذکر غایب، ( ک ذ ب)، صحیح سالم٬ مبنی ، لازم ، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز( واو )محلا مرفوع

ضلَّ: گم شد
فعل، ماضی، مفرد مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ض ل ل )، صحیح مضاعف، معلوم، لازم٬ معلوم
فاعل ما ) محلا مرفوع

کانوا: بودند
فعل ناقصه، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ک و ن ) ‌، معتل - اجوف واوی، مبنی٬ لازم٬ معلوم
اسمش: ضمیر بارز (واو) محلا مرفوع
خبرش: یَفْتَرونَ محلا منصوب


یَفْتَرونَ: دروغ می بندند
فعل، مضارع ، جمع مذکر غایب، ثلاثی مزید ( افتعال) ، ( ف ر ی)، معتل- ناقص یایی، معرب ، متعدی٬ معلوم
فاعل: ضمیر بارز( واو) محلا مرفوع
مفعول: کذبوا علی أَنفسهِم

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

صف آرا, [۰۱.۱۱.۱۷ ۲۲:۵۰]
وَمِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِن يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَّا يُؤْمِنُوا بِهَا حَتَّىٰ إِذَا جَاءُوكَ يُجَادِلُونَكَ يَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ(25)
یستمع: گوش می دهد
فعل مضارع/ مفرد مذکر غایب/ س م ع/ صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب/
فاعل: هو مستتر
مفعول: ک در الیک، ضمیر
الیک: جارومجرور،متعلق به یستمع

جعلنا: قرار دادیم
فعل ماضی/ متکلم مع الغیر/ ج ع ل/ صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب
فاعل: نا، ضمیر بارز
مفعول: قلوب (قلوبهم)، اکنه ( جعل فعل دو مفعوله است)
فی قلوب: جارومجرور،متعلق به فعل
هم: مضاف الیه
اکنه: مفعول

يَفْقَهُوهُ: درک کنند آن را، بفهمند آن را
فعل مضارع منصوب به ان/ جمع مذکر غایب/ ف ق ه/ صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب
فاعل: واو، ضمیر بارز
مفعول: ه، ضمیر

یروا: ببینند
فعل مضارع مجزوم/ جمع مذکر غایب/ ر ی/ مهموز العین- نلقص یایی /ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب
فاعل: واو، ضمیر بارز
مفعول: کل

لا يُؤْمِنُوا: ایمان نمی اورند
جواب شرط، مجزوم، لا نافیه
فعل مضارع منفی/ جمع مذکر غایب/ أ م ن/ صحیح_مهموز الفاء/ثلاثی مزید باب افعال/لازم/معلوم/معرب
فاعل: واو، ضمیر بارز

جاءوک
فعل ماضی/ جمع مذکر غایب/ ج ی ء / معتل اجوف یایی- مهموز الام/ ثلاثی مجرد/لازم/معلوم/معرب
فاعل: واو، ضمیر بارز

بجادلونک: مجادله کنند تو را
فعل مضارع/ جمع مذکر غایب/ ج د ل/ صحیح_سالم/ثلاثی مزید باب مفاعله/متعدی/معلوم/معرب
فاعل: واو، ضمیر بارز
مفعول: ک، ضمیر

یقول: می گویند
فعل مضارع/ مفرد مذکر غایب/ ق و ل/ معتل واوی-سالم/ثلاثی مجرد/لازم/معلوم/معرب
فاعل: الذین،محلا مرفوع

کفروا: کفر ورزیدند
فعل ماضی/ جمع مذکر غایب/ ک ف ر/ صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/لازم/معلوم/معرب
فاعل: واو، ضمیر بارز

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

م.کریمی, [۰۱.۱۱.۱۷ ۲۳:۱۰]
الأنعام
وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ وَإِن يُهْلِكُونَ إِلَّا أَنفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ(۲۶)

يَنهون⬅️فعل مضارع*(ن ه ی)*صیغه ۳*ناقص یائی*ثلاثی مجرد*متعدی*معلوم*معرب
فاعل:ضمیربارزواو

يَنأون⬅️فعل مضارع*(ن ا ی)*لفیف مقرون*صیغه ۳*لازم*معرب*معلوم
فاعل:ضمیربارزواو

يُهلِكون⬅️فعل مضارع*(ه ل ک)*صحیح و سالم *ثلاثی مزید باب افعال*صیغه۳*متعدی*معلوم*معر ب
فاعل:ضمیربارزواو
مفعول:انفس

يَشعُرون⬅️فعل مضارع*(ش ع ر)*صحیح و سالم *صیغه ۳*ثلاثی مجرد *لازم*معلوم
فاعل:ضمیربارزواو

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

* Rahimi*, [۰۲.۱۱.۱۷ ۱۵:۱۴]
الأنعام
وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا يَا لَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ(27)

تَری⬅️فعل مضارع،مفرد مذکر مخاطب،(ر ء ی)،ثلاثی مجرد،ناقص یایی و مهموز،معلوم،متعدی
#فاعل:انت

وُقِفوا⬅️ماضی مجهول،جمع مذکر غایب،(و ق ف)،ثلاثی مجرد،مثال واوی،مبنی،لازم
#نائب فاعل:ضمیر بارز واو

قالوا⬅️فعل ماضی،جمع مذکر غایب،(ق و ل)،ثلاثی مجرد،اجوف واوی،مبنی،معلوم،لازم
#فاعل:ضمیر بارز واو

نُرَدُّ⬅️مضارع مجهول،متکلم مع الغیر،(ر د د)،صحیح و مضاعف،ثلاثی مجرد،معرب،لازم
#نائب فاعل:ضمیر مستتر نحن

لا نُکَذِّبَ⬅️فعل نفی،متکلم مع الغیر،(ک ذ ب)،صحیح و سالم،ثلاثی مزید،باب تفعیل،متعدی
#فاعل:ضمیر مستتر نحن

نَکونَ⬅️فعل مضارع،متکلم مع الغیر،(ک و ن)،اجوف واوی،ثلاثی مجرد،معلوم،معرب،لازم
#اسم کان:ضمیر مستتر نحن
#خبر کان محذوف

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

A.z, [۰۲.۱۱.۱۷ ۱۵:۴۱]
الأنعام
بَلْ بَدَا لَهُم مَّا كَانُوا يُخْفُونَ مِن قَبْلُ وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ(28)

بدا: آشکار شد
فعل، ماضی، مفرد مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ب د و)، معتل- ناقص واوی ، مبنی٬ لازم، معلوم،
فاعل: (ما ) محلا مرفوع

کانوا یُخْفونَ: پنهان می کردند
کانوا: فعل ناقصه، ماضی، جمع مذکر غایب، ( ک و ن) ، مثال واوی مبنی٬ معلوم
اسم کانوا: ضمیر بارز (واو )محلا مرفوع
خبرش: یخفون محلا منصوب

یُخْفونَ:فعل، مضارع ، جمع مذکر غایب، ثلاثی مزید( افعال)، ( خ ف ی)، معتل- ناقص یایی، معرب ، متعدی، معلوم
فاعل: ضمیر بارز( واو )محلا مرفوع


لو رُدُّوا: اگر بازگردانده می شدند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ر د د)، صحیح مضاعف، مجهول ، مبنی٬ لازم٬
نائب فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع


لعادوا: هر آینه باز می گشتند
عادوا: فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ع و د )، معتل- اجوف واوی، مبنی٬ لازم، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع


نُهُوا: نهی شدند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ن ه ی)، معتل- ناقص یایی، مبنی٬ لازم، مجهول
نائب فاعل: ضمیر بارز( واو) محلا مرفوع

الأنعام
وَقَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ(29)
قالوا: گفتند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ق و ل)، معتل- اجوف واوی، مبنی٬ متعدی، معلوم،

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

A.z, [۰۲.۱۱.۱۷ ۱۵:۴۶]

الأنعام
وَلَوْ تَرَىٰ إِذْ وُقِفُوا عَلَىٰ رَبِّهِمْ قَالَ أَلَيْسَ هَٰذَا بِالْحَقِّ قَالُوا بَلَىٰ وَرَبِّنَا قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ(30)

لو تریٰ: اگر می دیدی
فعل، مضارع ، مفرد مذکر مخاطب ، ثلاثی مجرد، ( ر أ ی )، مهموزالعین- ناقص یایی، معرب ، متعدی، معلوم،

فاعل: ضمیر مستتر أنتَ محلا مرفوع
مفعول: إذ وُقِفُوا علی ربِّهِم. محلا منصوب


إذ وُقِفُوا: بازداشته شوند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( و ق ف)، معتل - مثال واوی ، مبنی٬ مجهول
نائب فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع

قال: گوید
فعل، ماضی، مفرد مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ق و ل) ، معتل اجوف واوی، مبنی٬ متعدی، معلوم،

فاعل: ضمیر مستتر هو محلا مرفوع
مفعول: ألیس هذا بالحق محلا منصوب

لیس: نیست
فعل ناقصه، ماضی، مفرد مذکر غایب، ( ل ی س)، اجوف یایی
اسم لیس: هذا محلا مرفوع
خبرش: بالحق محلا منصوب

قالوا: گویند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ق و ل) ، اجوف واوی، مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع


ذُوقوا: بچشید
فعل، امرحاضر٬ ثلاثی مجرد، جمع مذکر مخاطب ، ( ذ و ق)، اجوف واوی، مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع
مفعول: العذابَ لفظا منصوب

کنتمْ تکفرون: کفر می ورزیدید
کنتم: فعل ناقصه، ماضی، جمع مذکر مخاطب ، ( ک و ن)، اجوف واوی،
اسمش: ضمیر بارز ( تم)، محلا مرفوع
خبرش: تکفرون محلا منصوب


تکفرون: فعل، مضارع ، جمع مذکر مخاطب ، ثلاثی مجرد، ( ک ف ر)، صحیح سالم٬ معرب، معلوم، متعدی
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

A.z, [۰۲.۱۱.۱۷ ۱۵:۴۷]
الأنعام
قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ حَتَّىٰ إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا يَا حَسْرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطْنَا فِيهَا وَهُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَىٰ ظُهُورِهِمْ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ(31)

خسرَ: زیان کردند
فعل، ماضی، مفرد مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( خ س ر)، صحیح سالم٬ مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: الذین محلا مرفوع

کذَّبوا: تکذیب کردند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مزید( تفعیل) ، ( ک ذ ب)، صحیح سالم٬ مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع
مفعول: بلقاءِ مفعول محلا منصوب


اذا جاءتْهم: بیاید ایشان را
فعل، ماضی، مفرد مونث غایب، ثلاثی مجرد، ( ج ی ء) ، اجوف یایی - مهموزاللام، متعدی، معلوم، مبنی٬

فاعل: الساعةُ لفظا مرفوع
مفعول: ضمیر متصل( هم) محلا منصوب

قالوا: گویند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ق و ل)، معتل- اجوف واوی، مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع



فرّطْنا: کوتاهی کردیم
فعل، ماضی، متکلم مع الغیر، ثلاثی مزید (تفعیل)، ( ف ر ط)، صحیح سالم٬ مبنی٬ لازم٬ معلوم
فاعل: ضمیر بارز ( نا)، محلا مرفوع


یَحْمِلونَ: به دوش می کشند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( ح م ل)، صحیح سالم٬ مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع
مفعول: أوزارَهم و لفظا منصوب+ هم مضاف الیه محلا مجرور

ساءَ: بد است
فعل ، ماضی، مفرد مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( س و ء)، اجوف واوی - مهموزاللام، لازم، معلوم، مبنی٬
فاعل: ما محلا مرفوع

یزِرون: بار می کشند
فعل، ماضی، جمع مذکر غایب، ثلاثی مجرد، ( و ز ر)، معتل- مثال واوی مبنی٬ متعدی، معلوم،
فاعل : ضمیر بارز واو محلا مرفوع

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

* Rahimi*, [۰۲.۱۱.۱۷ ۱۶:۴۳]
الأنعام
وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ(32)

یَتَّقونَ⬅️فعل مضارع،جمع مذکر غایب،(و ق ی)،ثلاثی مزید،باب افتعال،لفیف مفروق،معرب،معلوم،لازم
#فاعل:ضمیر بارز واو

لا تَعقِلون⬅️فعل نفی،جمع مذکر مخاطب،(ع ق ل)،ثلاثی مجرد،صحیح و سالم،معرب،معلوم،لازم
#فاعل:ضمیر بارز واو

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

$ ¥, [۰۲.۱۱.۱۷ ۱۷:۱۵]
ایه33
قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُولُونَ فَإِنَّهُمْ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ الظَّالِمِينَ بِآيَاتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ

نعلم⬅️فعل مضارع،متکلم مع الغیر
(ع ل م)صحیح سالم،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم
#فاعل=نحن مستتر

لیحزنک⬅️لام تاکید+فعل مضارع،مفرد مذکر غایب(ح ز ن)صحیح سالم،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم،+ک=ضمیر متصل نصبی،مفرد مذکر مخاطب

#فاعل=هو مستتر
#مفعول=ک


یقولون⬅️فعل مضارع،جمع مذکر غایب(ق و ل)معتل اجوف واویی،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم
#فاعل=ضمیر بارز واو

یکذبونک⬅️فعل مضارع،جمع مذکر غایب(ک ذ ب)صحیح سالم،ثلاثی مزید باب تفعیل،متعدی،معلوم
+ک=ضمیر متصل نصبی،مفرد مذکر مخاطب
#فاعل=ضمیر بارز واو
#مفعول=ک

یجحدون⬅️فعل مضارع،جمع مذکر غایب(ج ح د)صحیح سالم،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم
#فاعل=ضمیر بارز واو