همایش تالیان منتظر .... تلاوت کل قرآن کریم قرآن کریم

[گل مريم]

فهرست کامل سوره های قرآن کریم


شماره صفحه بر مبنای صفحات قرآن عثمان طه می باشد.

لطفا برای دیدن متن قرآن بر روی نام سوره ها

شناسنامه سوره ها بر روی ردیف هر سوره

خواص و آثار سوره ها بر روی جزء هر سوره

و برای آشنایی بیشتر با سوره های قرآن کریم بر روی شماره صفحه هر سوره کلیک نمایید.

ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء	ردیف	نام سوره	شماره صفحه	جزء
1	فاتحه	1	1	16	نحل	267	14	31	لقمان	411	21	46	احقاف	502	26	61	صف	551	28	76	انسان	578	29	91	شمس	595	30	106	قریش	602	30
2	بقره	2	1	17	اسراء	282	15	32	سجدة	415	21	47	محمد	507	26	62	جمعه	553	28	77	مرسلات	580	29	92	لیل	595	30	107	ماعون	602	30
3	آل عمران	50	3	18	کهف	293	15	33	احزاب	418	21	48	فتح	511	26	63	منافقون	554	28	78	نبأ	582	30	93	ضحی	596	30	108	کوثر	602	30
4	نساء	77	4	19	مريم	305	16	34	سبأ	428	22	49	حجرات	515	26	64	تغابن	556	28	79	نازعات	583	30	94	شرح	596	30	109	کافرون	603	30
5	مائده	106	6	20	طه	312	16	35	فاطر	434	22	50	ق	518	26	65	طلاق	558	28	80	عبس	585	30	95	تین	597	30	110	نصر	603	30
6	انعام	128	7	21	انبياء	322	17	36	يس	440	22	51	ذاريات	520	26	66	تحریم	560	28	81	تکویر	586	30	96	علق	597	30	111	مسد	603	30
7	اعراف	151	8	22	حج	332	17	37	صافات	446	23	52	طور	523	27	67	ملک	562	29	82	انفطار	587	30	97	قدر	598	30	112	اخلاص	604	30
8	انفال	177	9	23	مومنون	342	18	38	ص	453	23	53	نجم	526	27	68	قلم	564	29	83	مطففین	587	30	98	بینة	598	30	113	فلق	604	30
9	توبه	187	10	24	نور	350	18	39	زمر	458	23	54	قمر	528	27	69	حاقه	566	29	84	انشقاق	589	30	99	زلزلة	599	30	114	ناس	604	30
10	يونس	208	11	25	فرقان	359	18	40	غافر	467	24	55	الرحمن	531	27	70	معارج	568	29	85	بروج	590	30	100	عادیات	599	30
11	هود	221	11-12	26	شعراء	367	19	41	فصلت	477	24	56	واقعه	534	27	71	نوح	570	29	86	طارق	591	30	101	قارعة	600	30
12	يوسف	235	12	27	نمل	377	19	42	شوري	483	25	57	حدید	537	27	72	جن	571	29	87	اعلی	591	30	102	تکاثر	600	30
13	رعد	249	13	28	قصص	385	20	43	زخرف	489	25	58	مجادله	542	28	73	مزمل	574	29	88	غاشیة	592	30	103	عصر	601	30
14	ابراهيم	255	13	29	عنکبوت	396	20	44	دخان	496	25	59	حشر	545	28	74	مدثر	575	29	89	فجر	593	30	104	همزه	601	30
15	حجر	262	14	30	روم	404	21	45	جاثية	499	25	60	ممتحنه	549	28	75	قیامة	577	29	90	بلد	594	30	105	فیل	601	30

التماس دعا

[گل مريم]

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَنُ وُدًّا فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِينَ وَتُنذِرَ بِهِ قَوْمًا لُّدًّا وَكَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُم مِّن قَرْنٍ هَلْ تُحِسُّ مِنْهُم مِّنْ أَحَدٍ أَوْ تَسْمَعُ لَهُمْ رِكْزًا

شماره سوره 20 نام سوره طه تعداد آيات 135 مکي

طه مَا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقَى إِلَّا تَذْكِرَةً لِّمَن يَخْشَى تَنزِيلًا مِّمَّنْ خَلَقَ الْأَرْضَ وَالسَّمَاوَاتِ الْعُلَى الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَمَا تَحْتَ الثَّرَى وَإِن تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ فَإِنَّهُ يَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفَى اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى وَهَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ مُوسَى إِذْ رَأَى نَارًا فَقَالَ لِأَهْلِهِ امْكُثُوا إِنِّي آنَسْتُ نَارًا لَّعَلِّي آتِيكُم مِّنْهَا بِقَبَسٍ أَوْ أَجِدُ عَلَى النَّارِ هُدًى فَلَمَّا أَتَاهَا نُودِي يَا مُوسَى إِنِّي أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى



بى‏ گمان كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده ‏اند، به زودى [خداوند] بخشاينده براى آنان مهرى [در دل‏ها] قرار خواهد داد.
جز اين نيست كه ما [تلاوت‏] اين [كتاب پرمعنويت‏] را بر زبان تو آسان ساختيم تا به وسيله آن پرواپيشگان را نويد بخشى و گروه ستيزه ‏جو [و حق ‏ناپذير ]را بدان هشدار دهى.
و چه بسيار نسل‏هايى [بيدادگر و حق ‏ستيز] را كه پيش از آنان نابود ساختيم. [هان اى پيامبر] آيا كسى از آنان را مى‏ يابى؟! يا كمترين صدايى را از آنان مى‏ شنوى؟

طا، ها.
ما قرآن را بر تو فرو نفرستاديم تا [در راه رساندن پيام آن به مردم، اين همه ]به رنج افتى.
بلكه ما، [اين كتاب پرشكوه را] براى [رستگارى و نجات‏] كسى كه مى‏ ترسد، [اندرز و] يادكردى [فرو فرستاديم‏].
[اين كتاب‏] از سوى كسى فرو فرستاده شده كه زمين [و زمان‏] و آسمان‏ هاى بلند [و برافراشته‏] را پديد آورده است.
[همان خداوند] بخشاينده كه بر عرش استيلا يافته است.
آنچه در آسمان‏ها و آنچه در زمين و آنچه ميان آن دو، و آنچه [در دل زمين و زير ]خاك نمناك [نهفته و نهان‏] است، همه [و همه‏] از آنِ اوست [چرا كه آفريدگار و تدبيرگر همه آنهاست‏].
و اگر سخن [و گفتارى‏] را آشكار سازى [و يا نهان دارى، براى خدا يكسان است، چراكه‏] او راز [نهفته در ژرفاى دل‏ها،] و نهان‏ تر [از آن‏] را [نيز ]مى‏ داند.
خداى يكتاست كه جز [ذات پاك‏] او هيچ خدايى نيست و نيكوترين نام‏ها از آنِ اوست.
و آيا سرگذشت [شگفت ‏انگيز] موسى به تو رسيده است؟
آنگاه كه او [از دور دست‏] آتشى [برافروخته‏] ديد، به خانواده ‏اش گفت: شما [در اينجا] بمانيد كه من آتشى ديده ‏ام، باشد كه اخگرى از آن براى شما بياورم، يا در پرتو آن آتش [فروزان‏] راه خود را بازيابم.
پس هنگامى كه نزد آن [آتش‏] آمد، ندا داده شده: اى «موسى»!
اين منم پروردگار تو، پس پاپوش خود را بيرون آر كه تو در سرزمين مقدّس «طوى» هستى.

صفحه 312

[گل مريم]

وَأَنَا اخْتَرْتُكَ فَاسْتَمِعْ لِمَا يُوحَى إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي فَلاَ يَصُدَّنَّكَ عَنْهَا مَن لاَّ يُؤْمِنُ بِهَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَتَرْدَى‏ إِنَّ السَّاعَةَ آتِيَةٌ أَكَادُ أُخْفِيهَا لِتُجْزَى‏ كُلُّ نَفْسٍ بِمَا تَسْعَى‏ وَمَا تِلْكَ بِيَمِينِكَ يَا مُوسَى قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّأُ عَلَيْهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَى غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَآرِبُ أُخْرَى قَالَ أَلْقِهَا يَا مُوسَى فَأَلْقَاهَا فَإِذَا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعَى قَالَ خُذْهَا وَلَا تَخَفْ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا الْأُولَى وَاضْمُمْ يَدَكَ إِلَى جَنَاحِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاء مِنْ غَيْرِ سُوءٍ آيَةً أُخْرَى لِنُرِيَكَ مِنْ آيَاتِنَا الْكُبْرَى اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي وَيَسِّرْ لِي أَمْرِي وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِي يَفْقَهُوا قَوْلِي وَاجْعَل لِّي وَزِيرًا مِّنْ أَهْلِي هَارُونَ أَخِي اشْدُدْ بِهِ أَزْرِي وَأَشْرِكْهُ فِي أَمْرِي كَيْ نُسَبِّحَكَ كَثِيرًا وَنَذْكُرَكَ كَثِيرًا إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرًا قَالَ قَدْ أُوتِيتَ سُؤْلَكَ يَا مُوسَى وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلَيْكَ مَرَّةً أُخْرَى إِذْ أَوْحَيْنَا إِلَى أُمِّكَ مَا يُوحَى أَنِ اقْذِفِيهِ فِي التَّابُوتِ فَاقْذِفِيهِ فِي الْيَمِّ فَلْيُلْقِهِ الْيَمُّ بِالسَّاحِلِ يَأْخُذْهُ عَدُوٌّ لِّي وَعَدُوٌّ لَّهُ وَأَلْقَيْتُ عَلَيْكَ مَحَبَّةً مِّنِّي وَلِتُصْنَعَ عَلَى عَيْنِي




و من تو را [به مقام والاى رسالت و پيام‏ رسانى‏] برگزيدم، پس به آنچه [بر تو ]وحى مى‏ گردد، [به خوبى‏] گوش فرادار.
منم، من، خداوند يكتا، جز من هيچ خدايى نيست، پس مرا پرستش كن و براى يادكرد من نماز را به پا دار.
به يقين [روز] رستاخيز آمدنى است؛ من برآنم كه [هنگامه فرارسيدن ]آن را نهان دارم، تا هر كسى در برابر تلاش [و عملكرد] خود، سزا داده شود.
پس كسى كه به آن [روز و آمدنش‏] ايمان نمى‏ آورد و از هوس خويش پيروى مى‏ كند، هرگز تو را از [باور] آن باز ندارد؛ كه نابود خواهى شد.
و آن چيست كه در دست راست توست اى موسى؟!
گفت: اين عصاى من است، بر آن تكيه مى‏كنم و به وسيله آن، برگ [درختان ]را براى گوسفندانم مى ‏ريزم و [كارها و] نيازهاى ديگرى نيز به آن دارم.
[خدا] فرمود: اى موسى! آن [عصا] را [به زمين‏] بيفكن.
پس [موسى‏] آن را [به زمين‏] افكند و ناگهان آن [عصا به ]مارى [عجيب تبديل ]شد كه به سرعت مى ‏شتافت.
[خدا] فرمود: [اينك‏] آن را برگير و نترس، به زودى آن را به حالت آغازينش بازخواهم گرداند.
و دستت را زير بغل خوش گير، كه سپيد [و درخشنده‏] بى هيچ آسيبى به عنوان [نشانه و] معجزه ‏اى ديگر بيرون مى‏ آيد.
هدف اين است كه بزرگ‏ترين نشانه‏ هاى خويش را بر تو بنمايانيم.
به سوى فرعون برو كه او به سركشى برخاسته است.
[موسى‏] گفت: پروردگارا! سينه ‏ام را برايم [توسعه بخش و ]گشاده گردان.
و كارهايم برايم آسان ساز.
و [اندك‏] گرهى [كه مانع رسايى سخن من است‏] از زبانم بگشاى.
تا آنان سخن مرا دريابند.
و براى من از خاندان خودم [دستيار و] وزيرى قرار ده.
برادرم «هارون» را.
به وسيله او [و ياريش‏] نيرويم را سخت گردان [و پشتم را استوار ساز].
و او را در كار [بزرگ‏] من شريك من گردان.
تا تو را [اى خداى يكتا و بى‏ همتاى من‏] فراوان به پاكى بستاييم.
و تو را بسيار ياد كنيم [و نعمت‏هايت را سپاس بگزاريم‏].
چرا كه تو هماره به [حال‏] بينايى.
[خدا در پاسخ تقاضاى او] فرمود: خواسته‏ ات به تو ارزانى گرديد، اى موسى
و به يقين ما يك بار ديگر [هم‏] بر تو منّت نهاديم.
آنگاه كه به مادرت آنچه بايد وحى مى‏ شد، وحى كرديم.
كه [هان اى مام موسى!] او را در صندوقى قرار ده و آن را در [امواج خروشان ]دريا بيفكن، كه دريا [نيز] بايد او را به ساحل افكند، تا [فرعون كه ]دشمنى براى من و دشمنى براى او [است‏]، وى را برگيرد. و از جانب خويش مهرى بر تو افكندم [تا تو را محبوب دلها سازم‏] و تا زير نظرم [ساخته و ]پرورده شوى.

صفحه 313

[گل مريم]

إِذْ تَمْشِي أُخْتُكَ فَتَقُولُ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَى مَن يَكْفُلُهُ فَرَجَعْنَاكَ إِلَى أُمِّكَ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَقَتَلْتَ نَفْسًا فَنَجَّيْنَاكَ مِنَ الْغَمِّ وَفَتَنَّاكَ فُتُونًا فَلَبِثْتَ سِنِينَ فِي أَهْلِ مَدْيَنَ ثُمَّ جِئْتَ عَلَى قَدَرٍ يَا مُوسَى وَاصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِي اذْهَبْ أَنتَ وَأَخُوكَ بِآيَاتِي وَلَا تَنِيَا فِي ذِكْرِي اذْهَبَا إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّيِّنًا لَّعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشَى قَالَا رَبَّنَا إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفْرُطَ عَلَيْنَا أَوْ أَن يَطْغَى قَالَ لَا تَخَافَا إِنَّنِي مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى فَأْتِيَاهُ فَقُولَا إِنَّا رَسُولَا رَبِّكَ فَأَرْسِلْ مَعَنَا بَنِي إِسْرَائِيلَ وَلَا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْنَاكَ بِآيَةٍ مِّن رَّبِّكَ وَالسَّلَامُ عَلَى مَنِ اتَّبَعَ الْهُدَى إِنَّا قَدْ أُوحِيَ إِلَيْنَا أَنَّ الْعَذَابَ عَلَى مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّى قَالَ فَمَن رَّبُّكُمَا يَا مُوسَى قَالَ رَبُّنَا الَّذِي أَعْطَى كُلَّ شَيْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدَى قَالَ فَمَا بَالُ الْقُرُونِ الْأُولَى قَالَ عِلْمُهَا عِندَ رَبِّي فِي كِتَابٍ لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَى الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَكَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّن نَّبَاتٍ شَتَّى



آنگاه كه خواهرت [از پى تو] مى ‏رفت و [به فرعونيان ]مى‏ گفت: آيا شما را بر كسى راه نمايم كه از او سرپرستى كند؟ و تو را به مادرت بازگردانيديم تا ديده ‏اش [به ديدار تو] روشن گردد و اندوه نخورد. و در [جوانى‏] فردى [شرارت پيشه‏] را از پاى درآوردى و [ما] تو را از اندوه رهانيديم؛ و تو را [بارها] آن گونه كه مى‏ بايد آزموديم. و ساليانى چند در ميان مردم «مدين» ماندى، سپس اى موسى! در زمان معيّنى [به اينجا] آمدى.
و تو را براى خود پروردم [و براى رساندن پيام خود به بندگان، برگزيدم‏].
اينك تو و برادرت با نشانه‏ هاى من [به سوى فرعون‏] برويد و در يادكرد من سستى نورزيد.
به سوى فرعون برويد كه او به سركشى برخاسته است.
و با او سخنى نرم بگوييد، باشد كه به خود آيد [و پند پذيرد]، يا بترسد [و از بيدادگرى‏ اش دست بردارد.]
آن دو گفتند: پروردگارا! ما مى ‏ترسيم كه [او] بر ما پيشدستى كند [و پيش از رساندن پيام حق، به ما آسيب برساند] يا اين كه سركشى نمايد.
فرمود: نترسيد، چرا كه من همراه شما خواهم بود، [همه سخنان شما را ]مى‏ شنوم و [عملكردتان را نيز] مى ‏نگرم،
اينك به سوى او برويد و بگوييد: ما [پيامبر و] فرستاده پروردگار تو هستيم، از اين رو فرزندان اسرائيل را [از بند استبداد آزاد كن و آنان را] با ما بفرست، و مورد شكنجه قرارشان مده! به راستى ما از سوى پروردگارت براى تو نشانه ‏اى آورده ‏ايم؛ و درود [بى ‏شمار] بر آن كسى كه از [راه سعادت و ]هدايت پيروى كند.
به يقين به ما وحى رسيده است كه عذاب بر آن كسى است كه [وحى و رسالت را ]دروغ انگارد و [از حق و عدالت‏] روى گرداند.
[چون پيام خدا را به فرعون رسانيدند، او] گفت: پروردگار شما دو تن كيست اى موسى؟
[موسى‏] گفت: پروردگار ما همان كسى است كه به هر چيزى آفرينش آن را [آن گونه كه شايسته است‏] بخشيده، آنگاه [ آن را به راه زندگى‏] راه نموده است.
[فرعون‏] گفت: با اين بيان، حال [و روزِ] نسل‏ هاى گذشته [كه بر اين باور و ايمان نبودند] چه خواهد شد؟
[موسى‏] گفت: دانش [و آگاهى‏] آن در كتابى نزد پروردگار [توانا و فرزانه ]من است. پروردگارم هرگز نه [چيزى را گُم مى‏ كند و] به بيراهه مى ‏رود، و نه فراموش مى‏ نمايد.
همان كسى كه زمين را، براى شما [بستر و] جايگاهى [براى زندگى ]ساخت و برايتان در آن، راه‏ها ترسيم فرمود؛ و از آسمان آبى فرو فرستاد، آنگاه به وسيله آن انواعى از [روييدنى‏ ها و ]رستنى‏ هاى گوناگون [و شگفت ‏انگيز] را از خاك تيره بيرون آورديم.

صفحه 314

[گل مريم]

كُلُوا وَارْعَوْا أَنْعَامَكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّأُوْلِي النُّهَى مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى وَلَقَدْ أَرَيْنَاهُ آيَاتِنَا كُلَّهَا فَكَذَّبَ وَأَبَى قَالَ أَجِئْتَنَا لِتُخْرِجَنَا مِنْ أَرْضِنَا بِسِحْرِكَ يَا مُوسَى فَلَنَأْتِيَنَّكَ بِسِحْرٍ مِّثْلِهِ فَاجْعَلْ بَيْنَنَا وَبَيْنَكَ مَوْعِدًا لَّا نُخْلِفُهُ نَحْنُ وَلَا أَنتَ مَكَانًا سُوًى قَالَ مَوْعِدُكُمْ يَوْمُ الزِّينَةِ وَأَن يُحْشَرَ النَّاسُ ضُحًى فَتَوَلَّى فِرْعَوْنُ فَجَمَعَ كَيْدَهُ ثُمَّ أَتَى قَالَ لَهُم مُّوسَى وَيْلَكُمْ لَا تَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ كَذِبًا فَيُسْحِتَكُمْ بِعَذَابٍ وَقَدْ خَابَ مَنِ افْتَرَى فَتَنَازَعُوا أَمْرَهُم بَيْنَهُمْ وَأَسَرُّوا النَّجْوَى قَالُوا إِنْ هَذَانِ لَسَاحِرَانِ يُرِيدَانِ أَن يُخْرِجَاكُم مِّنْ أَرْضِكُم بِسِحْرِهِمَا وَيَذْهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ الْمُثْلَى فَأَجْمِعُوا كَيْدَكُمْ ثُمَّ ائْتُوا صَفًّا وَقَدْ أَفْلَحَ الْيَوْمَ مَنِ اسْتَعْلَى قَالُوا يَا مُوسَى إِمَّا أَن تُلْقِيَ وَإِمَّا أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَلْقَى قَالَ بَلْ أَلْقُوا فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِن سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَى




[اينك شما از آن‏] بخوريد و چهارپايان خود را [در آن ]بچرانيد؛ به راستى كه در اينها براى خردمندان نشانه ‏هايى [از قدرت و دانش بى‏كران آفريدگار هستى‏] است.
[ما] شما را از اين زمين آفريديم و شما را در آن بازمى‏ گردانيم و بار ديگر شما را از آن بيرون خواهيم آورد.
و به يقين [ما] همه آيات [و نشانه‏ هاى قدرت‏] خود را به [فرعون ]نمايانديم، امّا او [آنها را] دروغ انگاشت و [از گزينش حق و عدالت به عنوان راه و رسم زندگى، ]سرباز زد.
[و] گفت: اى موسى! آيا نزد ما آمده‏ اى تا با افسونگرى [و نقشه‏ هاى ]خودت ما را از سرزمين خودمان بيرون كنى؟
ما [هم‏] افسونى بسان آن، براى تو خواهيم آورد [و در برابرت خواهيم ايستاد]، اينك ميان ما و خودت وعده‏ گاهى هموار [و مساوى براى مانور]، در جايى قرار ده كه نه ما از آن تخلّف ورزيم و نه تو.
[موسى‏] گفت: وعدگاه شما، روز زينت [و روز آرايش و عيد مردم مصر ]باشد و [آنگاه است‏] كه مردم [از خانه‏ هاى خود بيرون آمده و] به هنگام چاشت [و بالا آمدن آفتاب‏] گردآورده مى ‏شوند.
پس فرعون [از رويارويى بيشتر با موسى‏] روى گردانيد و [به جاى آن، همه ابزارها و امكانات‏] نيرنگ [و فريب‏] خويش گردآورد، و آنگاه با افسونگران [و دانشوران روزگار خويش ]باز آمد.
موسى به آنان گفت: واى بر شما! به خدا دروغ نبنديد كه شما را به وسيله عذابى [سخت و نابودگر] ريشه‏ كن خواهد ساخت، چرا كه هر كس به خدا دروغ بست، نوميد [و زيانكار] شد.
پس [از هشدار موسى، افسونگران‏] در ميان خود، درباره نقشه خويش، به كشمكش برخاسته و آن راز را نهان داشتند.
[و به يكديگر] گفتند: به يقين اين دو تن [موسى و هارون‏]، افسونگرند؛ مى‏ خواهند با افسون خويش، شما را از [سرزمين و ]كشورتان بيرون كنند و رژيم [و نظام نمونه و] والاى شما را براندازند.
از اين رو [همه‏] نيرنگ خويش را گردآوريد، آنگاه [منظّم و ]صف زده پيش بياييد، و به راستى كه امروز كسى رستگار [و پيروز] مى‏گردد كه [بر طرف مقابل خويش ]برترى يابد.
[و آنان پس از آمادگى‏ هاى لازم‏] گفتند: اى موسى! اينك يا تو [نخست عصاى خود را به ميدان رزم‏] مى‏ افكنى، يا ما نخستين كسى باشيم كه [ابزار افسون خود را به ميدان‏] مى‏ افكند؟
[موسى‏] گفت: [نه‏] شما [ابزار افسونتان را] بيفكنيد؛ [و آنان با همه توان افكند ]و به ناگاه ريسمان‏ ها و چوبدستى‏ هاى آنان بر اثر افسونشان به او [چنان ]وانمود شد كه [گويى همه‏] آنها مى‏ خزند [و راه مى‏ روند].

صفحه 315

[فاطمه]

قَالُوا يَا مُوسَىٰ إِمَّا أَن تُلْقِيَ وَإِمَّا أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَلْقَىٰ ﴿٦٥﴾ قَالَ بَلْ أَلْقُوا ۖ فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِن سِحْرِ‌هِمْ أَنَّهَا تَسْعَىٰ ﴿٦٦﴾ فَأَوْجَسَ فِي نَفْسِهِ خِيفَةً مُّوسَىٰ ﴿٦٧﴾ قُلْنَا لَا تَخَفْ إِنَّكَ أَنتَ الْأَعْلَىٰ ﴿٦٨﴾ وَأَلْقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلْقَفْ مَا صَنَعُوا ۖ إِنَّمَا صَنَعُوا كَيْدُ سَاحِرٍ‌ ۖ وَلَا يُفْلِحُ السَّاحِرُ‌ حَيْثُ أَتَىٰ ﴿٦٩﴾ فَأُلْقِيَ السَّحَرَ‌ةُ سُجَّدًا قَالُوا آمَنَّا بِرَ‌بِّ هَارُ‌ونَ وَمُوسَىٰ ﴿٧٠﴾ قَالَ آمَنتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَكُمْ ۖ إِنَّهُ لَكَبِيرُ‌كُمُ الَّذِي عَلَّمَكُمُ السِّحْرَ‌ ۖ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيْدِيَكُمْ وَأَرْ‌جُلَكُم مِّنْ خِلَافٍ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمْ فِي جُذُوعِ النَّخْلِ وَلَتَعْلَمُنَّ أَيُّنَا أَشَدُّ عَذَابًا وَأَبْقَىٰ ﴿٧١﴾ قَالُوا لَن نُّؤْثِرَ‌كَ عَلَىٰ مَا جَاءَنَا مِنَ الْبَيِّنَاتِ وَالَّذِي فَطَرَ‌نَا ۖ فَاقْضِ مَا أَنتَ قَاضٍ ۖ إِنَّمَا تَقْضِي هَـٰذِهِ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا ﴿٧٢﴾ إِنَّا آمَنَّا بِرَ‌بِّنَا لِيَغْفِرَ‌ لَنَا خَطَايَانَا وَمَا أَكْرَ‌هْتَنَا عَلَيْهِ مِنَ السِّحْرِ‌ ۗ وَاللَّـهُ خَيْرٌ‌ وَأَبْقَىٰ ﴿٧٣﴾ إِنَّهُ مَن يَأْتِ رَ‌بَّهُ مُجْرِ‌مًا فَإِنَّ لَهُ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحْيَىٰ ﴿٧٤﴾ وَمَن يَأْتِهِ مُؤْمِنًا قَدْ عَمِلَ الصَّالِحَاتِ فَأُولَـٰئِكَ لَهُمُ الدَّرَ‌جَاتُ الْعُلَىٰ ﴿٧٥﴾ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِ‌ي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ‌ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ وَذَٰلِكَ جَزَاءُ مَن تَزَكَّىٰ ﴿٧٦﴾



[ساحران‌] گفتند: «اى موسى، يا تو مى‌افكنى يا [ما] نخستين كس باشيم كه مى اندازيم؟» (۶۵) گفت: «[نه،] بلكه شما بيندازيد.» پس ناگهان ريسمانها و چوبدستى‌هايشان، بر اثر سِحْرشان، در خيال او، [چنين‌] مى‌نمود كه آنها به شتاب مى‌خزند. (۶۶) و موسى در خود بيمى احساس كرد. (۶۷) گفتيم: «مترس كه تو خود برترى؛ (۶۸) و آنچه در دست راست دارى بينداز، تا هر چه را ساخته‌اند ببلعد. در حقيقت، آنچه سرهم‌بندى كرده‌اند، افسون افسونگر است، و افسونگر هر جا برود رستگار نمى شود.» (۶۹) پس ساحران به سجده درافتادند. گفتند: «به پروردگار موسى و هارون ايمان آورديم.» (۷۰) [فرعون‌] گفت: «آيا پيش از آنكه به شما اجازه دهم، به او ايمان آورديد؟ قطعاً او بزرگ شماست كه به شما سحر آموخته است، پس بى‌شك دستهاى شما و پاهايتان را يكى از راست و يكى از چپ قطع مى‌كنم و شما را بر تنه‌هاى درخت خرما به دار مى‌آويزم، تا خوب بدانيد عذاب كدام يك از ما سخت‌تر و پايدارتر است.» (۷۱) گفتند: «ما هرگز تو را بر معجزاتى كه به سوى ما آمده و [بر] آن كس كه ما را پديد آورده است، ترجيح نخواهيم داد؛ پس هر حكمى مى‌خواهى بكن كه تنها در اين زندگى دنياست كه [تو] حكم مى‌رانى. (۷۲) ما به پروردگارمان ايمان آورديم، تا گناهان ما و آن سحرى كه ما را بدان واداشتى بر ما ببخشايد، و خدا بهتر و پايدارتر است.» (۷۳) در حقيقت، هر كه به نزد پروردگارش گنهكار رود، جهنم براى اوست. در آن نه مى‌ميرد و نه زندگى مى‌يابد. (۷۴) و هر كه مؤمن به نزد او رود، در حالى كه كارهاى شايسته انجام داده باشد، براى آنان درجات والا خواهد بود: (۷۵) بهشتهاى عدن كه از زير [درختان‌] آن جويبارها روان است. جاودانه در آن مى‌مانند، و اين است پاداش كسى كه به پاكى گرايد. (۷۶)

◄ ٣١٦ ►

[فاطمه]

وَلَقَدْ أَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ أَنْ أَسْرِ‌ بِعِبَادِي فَاضْرِ‌بْ لَهُمْ طَرِ‌يقًا فِي الْبَحْرِ‌ يَبَسًا لَّا تَخَافُ دَرَ‌كًا وَلَا تَخْشَىٰ ﴿٧٧﴾ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْ‌عَوْنُ بِجُنُودِهِ فَغَشِيَهُم مِّنَ الْيَمِّ مَا غَشِيَهُمْ ﴿٧٨﴾ وَأَضَلَّ فِرْ‌عَوْنُ قَوْمَهُ وَمَا هَدَىٰ ﴿٧٩﴾ يَا بَنِي إِسْرَ‌ائِيلَ قَدْ أَنجَيْنَاكُم مِّنْ عَدُوِّكُمْ وَوَاعَدْنَاكُمْ جَانِبَ الطُّورِ‌ الْأَيْمَنَ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكُمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَىٰ ﴿٨٠﴾ كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَ‌زَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي ۖ وَمَن يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوَىٰ ﴿٨١﴾ وَإِنِّي لَغَفَّارٌ‌ لِّمَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا ثُمَّ اهْتَدَىٰ ﴿٨٢﴾ وَمَا أَعْجَلَكَ عَن قَوْمِكَ يَا مُوسَىٰ ﴿٨٣﴾ قَالَ هُمْ أُولَاءِ عَلَىٰ أَثَرِ‌ي وَعَجِلْتُ إِلَيْكَ رَ‌بِّ لِتَرْ‌ضَىٰ ﴿٨٤﴾ قَالَ فَإِنَّا قَدْ فَتَنَّا قَوْمَكَ مِن بَعْدِكَ وَأَضَلَّهُمُ السَّامِرِ‌يُّ ﴿٨٥﴾ فَرَ‌جَعَ مُوسَىٰ إِلَىٰ قَوْمِهِ غَضْبَانَ أَسِفًا ۚ قَالَ يَا قَوْمِ أَلَمْ يَعِدْكُمْ رَ‌بُّكُمْ وَعْدًا حَسَنًا ۚ أَفَطَالَ عَلَيْكُمُ الْعَهْدُ أَمْ أَرَ‌دتُّمْ أَن يَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبٌ مِّن رَّ‌بِّكُمْ فَأَخْلَفْتُم مَّوْعِدِي ﴿٨٦﴾ قَالُوا مَا أَخْلَفْنَا مَوْعِدَكَ بِمَلْكِنَا وَلَـٰكِنَّا حُمِّلْنَا أَوْزَارً‌ا مِّن زِينَةِ الْقَوْمِ فَقَذَفْنَاهَا فَكَذَٰلِكَ أَلْقَى السَّامِرِ‌يُّ ﴿٨٧﴾


و در حقيقت به موسى وحى كرديم كه: «بندگانم را شبانه ببر، و راهى خشك در دريا براى آنان باز كن كه نه از فرارسيدن [دشمن‌] بترسى و نه [از غرق‌شدن‌] بيمناك باشى.» (۷۷) پس فرعون با لشكريانش آنها را دنبال كرد، و[لى‌] از دريا آنچه آنان را فرو پوشانيد، فرو پوشانيد. (۷۸) و فرعون قوم خود را گمراه كرد و هدايت ننمود. (۷۹) «اى فرزندان اسرائيل، در حقيقت، [ما] شما را از [دست‌] دشمنتان رهانيديم، و در جانب راست طور با شما وعده نهاديم و بر شما ترنجبين و بلدرچين فرو فرستاديم. (۸۰) از خوراكيهاى پاكيزه‌اى كه روزى شما كرديم، بخوريد و[لى‌] در آن زياده‌روى مكنيد كه خشم من بر شما فرود آيد، و هر كس خشم من بر او فرود آيد، قطعاً در [ورطه‌] هلاكت افتاده است. (۸۱) و به يقين، من آمرزنده كسى هستم كه توبه كند و ايمان بياورد و كار شايسته نمايد و به راه راست راهسپر شود.» (۸۲) «و اى موسى، چه چيز تو را [دور] از قوم خودت، به شتاب واداشته است؟» (۸۳) گفت: «اينان در پى منند، و من -اى پروردگارم- به سويت شتافتم تا خشنود شوى.» (۸۴) فرمود: «در حقيقت، ما قوم تو را پس از [عزيمت‌] تو آزموديم و سامرى آنها را گمراه ساخت.» (۸۵) پس موسى خشمگين و اندوهناك به سوى قوم خود برگشت [و] گفت: «اى قوم من، آيا پروردگارتان به شما وعده نيكو نداد؟ آيا اين مدت بر شما طولانى مى‌نمود، يا خواستيد خشمى از پروردگارتان بر شما فرود آيد كه با وعده من مخالفت كرديد؟» (۸۶) گفتند: «ما به اختيار خود با تو خلاف وعده نكرديم، ولى از زينت‌آلات قوم، بارهايى سنگين بر دوش داشتيم و آنها را افكنديم و [خود] سامرى [هم زينت‌آلاتش را] همين گونه بينداخت. (۸۷)

◄ ٣١٧ ►

[فاطمه]

فَأَخْرَ‌جَ لَهُمْ عِجْلًا جَسَدًا لَّهُ خُوَارٌ‌ فَقَالُوا هَـٰذَا إِلَـٰهُكُمْ وَإِلَـٰهُ مُوسَىٰ فَنَسِيَ ﴿٨٨﴾ أَفَلَا يَرَ‌وْنَ أَلَّا يَرْ‌جِعُ إِلَيْهِمْ قَوْلًا وَلَا يَمْلِكُ لَهُمْ ضَرًّ‌ا وَلَا نَفْعًا ﴿٨٩﴾ وَلَقَدْ قَالَ لَهُمْ هَارُ‌ونُ مِن قَبْلُ يَا قَوْمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِ ۖ وَإِنَّ رَ‌بَّكُمُ الرَّ‌حْمَـٰنُ فَاتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوا أَمْرِ‌ي ﴿٩٠﴾ قَالُوا لَن نَّبْرَ‌حَ عَلَيْهِ عَاكِفِينَ حَتَّىٰ يَرْ‌جِعَ إِلَيْنَا مُوسَىٰ ﴿٩١﴾ قَالَ يَا هَارُ‌ونُ مَا مَنَعَكَ إِذْ رَ‌أَيْتَهُمْ ضَلُّوا ﴿٩٢﴾ أَلَّا تَتَّبِعَنِ ۖ أَفَعَصَيْتَ أَمْرِ‌ي ﴿٩٣﴾ قَالَ يَا ابْنَ أُمَّ لَا تَأْخُذْ بِلِحْيَتِي وَلَا بِرَ‌أْسِي ۖ إِنِّي خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّ‌قْتَ بَيْنَ بَنِي إِسْرَ‌ائِيلَ وَلَمْ تَرْ‌قُبْ قَوْلِي ﴿٩٤﴾ قَالَ فَمَا خَطْبُكَ يَا سَامِرِ‌يُّ ﴿٩٥﴾ قَالَ بَصُرْ‌تُ بِمَا لَمْ يَبْصُرُ‌وا بِهِ فَقَبَضْتُ قَبْضَةً مِّنْ أَثَرِ‌ الرَّ‌سُولِ فَنَبَذْتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتْ لِي نَفْسِي ﴿٩٦﴾ قَالَ فَاذْهَبْ فَإِنَّ لَكَ فِي الْحَيَاةِ أَن تَقُولَ لَا مِسَاسَ ۖ وَإِنَّ لَكَ مَوْعِدًا لَّن تُخْلَفَهُ ۖ وَانظُرْ‌ إِلَىٰ إِلَـٰهِكَ الَّذِي ظَلْتَ عَلَيْهِ عَاكِفًا ۖ لَّنُحَرِّ‌قَنَّهُ ثُمَّ لَنَنسِفَنَّهُ فِي الْيَمِّ نَسْفًا ﴿٩٧﴾ إِنَّمَا إِلَـٰهُكُمُ اللَّـهُ الَّذِي لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ وَسِعَ كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا ﴿٩٨﴾



پس براى آنان پيكر گوساله‌اى كه صدايى داشت بيرون آورد، و [او و پيروانش‌] گفتند: «اين خداى شما و خداى موسى است، و [پيمان خدا را] فراموش كرد.» (۸۸) مگر نمى‌بينند كه [گوساله‌] پاسخ سخن آنان را نمى‌دهد و به حالشان سود و زيانى ندارد؟ (۸۹) و در حقيقت، هارون قبلا به آنان گفته بود: «اى قوم من، شما به وسيله اين [گوساله‌] مورد آزمايش قرار گرفته‌ايد، و پروردگار شما [خداى‌] رحمان است، پس مرا پيروى كنيد و فرمان مرا پذيرا باشيد.» (۹۰) گفتند: «ما هرگز از پرستش آن دست بر نخواهيم داشت تا موسى به سوى ما بازگردد.» (۹۱) [موسى‌] گفت: «اى هارون، وقتى ديدى آنها گمراه شدند چه چيز مانع تو شد، (۹۲) كه از من پيروى كنى؟ آيا از فرمانم سر باز زدى؟» (۹۳) گفت: «اى پسر مادرم، نه ريش مرا بگير و نه [موى‌] سرم را، من ترسيدم بگويى: ميان بنى‌اسرائيل تفرقه انداختى و سخنم را مراعات نكردى.» (۹۴) [موسى‌] گفت: «اى سامرى، منظور تو چه بود؟» (۹۵) گفت: «به چيزى كه [ديگران‌] به آن پى نبردند، پى بردم، و به قدر مشتى از رد پاى فرستاده [خدا، جبرئيل‌] برداشتم و آن را در پيكر [گوساله‌] انداختم، و نفس من برايم چنين فريبكارى كرد.» (۹۶) گفت: «پس برو كه بهره تو در زندگى اين باشد كه [به هر كه نزديك تو آمد] بگويى: [به من‌] دست مزنيد و تو را موعدى خواهد بود كه هرگز از آن تخلف نخواهى كرد، و [اينك‌] به آن خدايى كه پيوسته ملازمش بودى بنگر، آن را قطعاً مى‌سوزانيم و خاكسترش مى‌كنيم [و] در دريا فرو مى‌پاشيم.» (۹۷) «معبود شما تنها آن خدايى است كه جز او معبودى نيست، و دانش او همه چيز را در بر گرفته است.» (۹۸)

◄ ٣١٨ ►

[زیتون]

كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيْكَ مِنْ أَنْبَاءِ مَا قَدْ سَبَقَ ۚ وَقَدْ آتَيْنَاكَ مِنْ لَدُنَّا ذِكْرًا ﴿٩٩﴾ مَنْ أَعْرَضَ عَنْهُ فَإِنَّهُ يَحْمِلُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وِزْرًا ﴿١٠٠﴾ خَالِدِينَ فِيهِ ۖ وَسَاءَ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حِمْلًا ﴿١٠١﴾ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّورِ ۚ وَنَحْشُرُ الْمُجْرِمِينَ يَوْمَئِذٍ زُرْقًا ﴿١٠٢﴾ يَتَخَافَتُونَ بَيْنَهُمْ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا عَشْرًا ﴿١٠٣﴾ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذْ يَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِيقَةً إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا يَوْمًا ﴿١٠٤﴾ وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْجِبَالِ فَقُلْ يَنْسِفُهَا رَبِّي نَسْفًا ﴿١٠٥﴾ فَيَذَرُهَا قَاعًا صَفْصَفًا ﴿١٠٦﴾ لَا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجًا وَلَا أَمْتًا ﴿١٠٧﴾ يَوْمَئِذٍ يَتَّبِعُونَ الدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُ ۖ وَخَشَعَتِ الْأَصْوَاتُ لِلرَّحْمَٰنِ فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْسًا ﴿١٠٨﴾ يَوْمَئِذٍ لَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَٰنُ وَرَضِيَ لَهُ قَوْلًا ﴿١٠٩﴾ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِ عِلْمًا ﴿١١٠﴾ وَعَنَتِ الْوُجُوهُ لِلْحَيِّ الْقَيُّومِ ۖ وَقَدْ خَابَ مَنْ حَمَلَ ظُلْمًا ﴿١١١﴾ وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا يَخَافُ ظُلْمًا وَلَا هَضْمًا ﴿١١٢﴾ وَكَذَٰلِكَ أَنْزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا وَصَرَّفْنَا فِيهِ مِنَ الْوَعِيدِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ أَوْ يُحْدِثُ لَهُمْ ذِكْرًا ﴿١١٣﴾ «319»

اين‏گونه بخشى از اخبار گذشته را براى تو بيان مى‏كنيم و بى‏ترديد كلامى استوار و باارزش [چون قرآن] از نزد خود به تو عطا كرديم .«99» كسانى كه از آن روى برگردانند ، مسلماً روز قيامت وزر و وبال سنگينى بر دوش خواهند كشيد .«100» در آن [وزر و وبال ،] جاودانه‏اند و چه بد بارى روز قيامت براى آنان خواهد بود .«101» [آن] روزى كه در صور دميده مى‏شود و گنهكاران را در آن روز ، كبودچشم و نابينا محشور مى‏كنيم .«102» در ميان خودشان پنهانى و بسيار آهسته مى‏گويند : كه [در برزخ] جز ده روز درنگ نكرده‏ايد .«103» ما به آنچه مى‏گويند داناتريم ، آن گاه كه مُنصف‏ترينشان مى‏گويد : جز يك روز درنگ نكرده‏ايد ،«104» و از تو درباره كوه‏ها مى‏پرسند ، بگو : پروردگارم آنان را ريشه‏كن مى‏كند و از هم مى‏پاشد .«105» پس آنها را به صورت دشتى هموار و صاف وامى‏گذارد ،«106» كه در آن هيچ كژى و پستى و بلندى نمى‏بينى .«107» در آن روز همه انسان‏ها دعوت كننده را كه هيچ انحرافى ندارد [براى ورود به محشر] پيروى مى‏كنند و صداها در برابر [خداى] رحمان فرو مى‏نشيند و جز صدايى آهسته [چيزى] نمى‏شنوى .«108» در آن روز شفاعت كسى سودى ندهد مگر آنكه [خداى] رحمان به او اذن دهد و گفتارش را [در مورد شفاعت از ديگران] بپسندد .«109» خدا [آنچه را] از احوال و اعمال بندگان [پيش روى آنهاست و آنچه را] از ثواب و كيفر] در آينده دارند ، مى‏داند و آنان از جهت دانش به او احاطه ندارند ، «110» و همه چهره‏ها در برابر [خداى] زنده قائم فروتن مى‏شوند ، و كسى كه بار ستمى با خود برداشت ، مسلماً [از رحمت خدا] نااميد شود ،«111» و هر كه كارهاى شايسته انجام دهد ، در حالى كه مؤمن باشد ، نه از ستمى [درباره حقّش] هراس خواهد داشت و نه از كاستى [در اجر و مزدش . ] «112» و اين‏گونه آن را قرآنى به زبان فصيح و [گويا] نازل كرديم ، و در آن تهديدهاى گوناگون آورديم ، اميد است [از عقايد و آراى بى‏پايه و گناه و طغيان] بپرهيزند ، يا براى آنان هشيارى پديد آورد .«113» «319»

[زیتون]

فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ ۗ وَلَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يُقْضَىٰ إِلَيْكَ وَحْيُهُ ۖ وَقُلْ رَبِّ زِدْنِي عِلْمًا ﴿١١٤﴾ وَلَقَدْ عَهِدْنَا إِلَىٰ آدَمَ مِنْ قَبْلُ فَنَسِيَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا ﴿١١٥﴾ وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَىٰ ﴿١١٦﴾ فَقُلْنَا يَا آدَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوٌّ لَكَ وَلِزَوْجِكَ فَلَا يُخْرِجَنَّكُمَا مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقَىٰ ﴿١١٧﴾ إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعْرَىٰ ﴿١١٨﴾ وَأَنَّكَ لَا تَظْمَأُ فِيهَا وَلَا تَضْحَىٰ ﴿١١٩﴾ فَوَسْوَسَ إِلَيْهِ الشَّيْطَانُ قَالَ يَا آدَمُ هَلْ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ الْخُلْدِ وَمُلْكٍ لَا يَبْلَىٰ ﴿١٢٠﴾ فَأَكَلَا مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِنْ وَرَقِ الْجَنَّةِ ۚ وَعَصَىٰ آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَىٰ ﴿١٢١﴾ ثُمَّ اجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَتَابَ عَلَيْهِ وَهَدَىٰ ﴿١٢٢﴾ قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا ۖ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ۖ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدًى فَمَنِ اتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشْقَىٰ ﴿١٢٣﴾ وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنْكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَىٰ ﴿١٢٤﴾ قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِي أَعْمَىٰ وَقَدْ كُنْتُ بَصِيرًا ﴿١٢٥﴾ «320»

بلند مرتبه است خدا [ىِ يگانه] كه فرمانرواى هستى و حقّ محض است ؛ و پيش از آنكه وحى كردن قرآن بر تو پايان گيرد در خواندنش شتاب مكن ، و بگو : اى پروردگار من دانش مرا بيفزاى .«114» يقيناً پيش از اين به آدم سفارش كرديم [كه از ميوه آن درخت نخورد] پس فراموش كرد و عزمى استوار براى او نيافتيم . «115» و [ياد كن] هنگامى كه به فرشتگان گفتيم : براى آدم سجده كنيد . همه سجده كردند مگر ابليس كه روى برتافت .«116» پس گفتيم : اى آدم ! مسلماً اين [ابليس] دشمنى است براى تو و همسرت ، پس شما را از بهشت بيرون نكند كه در مشقت افتى .«117» قطعاً براى تو [در اين مكان موقعيتى است] كه نه گرسنه شوى و نه برهنه گردى .«118» و نه در آن تشنه شوى و نه دچار آفتاب‏زدگى گردى .«119» پس شيطان او را وسوسه كرد ، گفت : اى آدم ! آيا تو را به درخت جاودان و سلطنتى كه كهنه نمى‏شود راهنمايى كنم ؟«120» پس هر دو [به سبب وسوسه شيطان] از ميوه آن [درخت] خوردند ، در نتيجه شرمگاهشان بر آنان پديدار شد و شروع به چسباندن برگ‏هاى درختان بهشت بر [شرمگاه] خود كردند . و آدم پروردگارش را نافرمانى كرد و [از رسيدن به آنچه شيطان به او القا كرده بود] ناكام ماند .«121» آن گاه پروردگارش او را برگزيد و توبه‏اش را پذيرفت و او را راهنمايى كرد .«122» [خدا] گفت : هر دو با هم از بهشت [به سوى زمين] فرود آييد كه برخى از شما دشمن برخى ديگرند ، چون از سوى من هدايتى به شما رسيد ، هر كس از هدايتم پيروى كند ، نه گمراه مى‏شود و نه به مشقت مى‏افتد .«123» و هر كس از هدايت من [كه سبب تحقق سعادت دنيا و آخرت است] روى بگرداند ، براى او زندگى تنگ [و سختى] خواهد بود، و روز قيامت او را نابينا محشور مى‏كنيم .«124» مى‏گويد: اى پروردگار من براى چه مرا نابينا محشور كردى ، در حالى كه [در دنيا] بينا بودم ؟«125» «320»

[صبور]

قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتْكَ آيَاتُنَا فَنَسِيتَهَا ۖ وَكَذَٰلِكَ الْيَوْمَ تُنْسَىٰ ( 126 )وَكَذَٰلِكَ نَجْزِي مَنْ أَسْرَفَ وَلَمْ يُؤْمِنْ بِآيَاتِ رَبِّهِ ۚ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبْقَىٰ ( 127 )أَفَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَسَاكِنِهِمْ ۗ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِأُولِي النُّهَىٰ ( 128 )وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَكَانَ لِزَامًا وَأَجَلٌ مُسَمًّى ( 129 )فَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ غُرُوبِهَا ۖ وَمِنْ آنَاءِ اللَّيْلِ فَسَبِّحْ وَأَطْرَافَ النَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرْضَىٰ ( 130 )وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فِيهِ ۚ وَرِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَأَبْقَىٰ ( 131 )وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَا ۖ لَا نَسْأَلُكَ رِزْقًا ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكَ ۗ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوَىٰ ( 132 )وَقَالُوا لَوْلَا يَأْتِينَا بِآيَةٍ مِنْ رَبِّهِ ۚ أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَيِّنَةُ مَا فِي الصُّحُفِ الْأُولَىٰ ( 133 )وَلَوْ أَنَّا أَهْلَكْنَاهُمْ بِعَذَابٍ مِنْ قَبْلِهِ لَقَالُوا رَبَّنَا لَوْلَا أَرْسَلْتَ إِلَيْنَا رَسُولًا فَنَتَّبِعَ آيَاتِكَ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَذِلَّ وَنَخْزَىٰ ( 134 ) قُلْ كُلٌّ مُتَرَبِّصٌ فَتَرَبَّصُوا ۖ فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَاطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَىٰ ( 135 )







خدا مى گويد : ما امروز تو را نابينا محشور کرديم همان گونه که آيات ما در دنيا به تو رسيد و تو آنها را ناديده انگاشتى ، و همان گونه که در دنيا به وسيله آيات ما هدايت نيافتى امروز فراموش مى شوى و به راه نجات رهنمون نمى شوى . (126 )
بدين سان کسى را که از مرز بندگى تجاوز کرده و به نشانه هاى پروردگارش ايمان نياورده است سزا مى دهيم ، و قطعاً عذاب آخرت سخت تر و پايدارتر از عذاب دنياست . ( 127 )
آيا اين واقعيت ، که چه بسيار نسل ها را پيش از اين کفرپيشگان به عذاب هلاک کرديم در حالى که اينان هم اکنون در خانه هاى آنان رفت و آمد مى کنند و آثار عذاب را مى نگرند ، راه عبرت گرفتن و ايمان آوردن به آيات الهى را برايشان آشکار نساخته است ؟ قطعاً براى خردمندان در هلاکت پيشينيان نشانه هايى است بر اين که تکذيب کنندگان آيات الهى به عذاب گرفتار خواهند شد . ( 128 )
و اگر از جانب پروردگارت از پيش سخنى نرفته بود که آدميان تا مدتى در زمين مى مانند ، و اگر سرآمد معيّنى برايشان مقدر نشده بود ، قطعاً به سبب کفر و طغيانشان هلاکت بر آنان لازم مى آمد . ( 129 )
اى پيامبر ، اکنون که از تقدير الهى آگاه شدى ، بر تلخى آنچه مى گويند شکيبا باش و پيش از طلوع خورشيد و پيش از غروب آن ، همراه با ستايش پروردگارت او را تسبيح گوى ، و در بخشى از ساعات شب و اطراف روز نيز به تسبيح او بپرداز ، باشد که در اثر مداومت بر ستايش و تسبيح خدا به مقام رضا برسى و از مقدّرات الهى خشنود باشى . ( 130 )
و به سوى آنچه گروه هايى از کافران را بدان بهره مند ساخته ايم چشم مدوز . ما زينت زندگانى دنيا را براى کافران مقرر کرده ايم تا آنان را در آنچه داده ايم بيازماييم ، و بدان که روزىِ پروردگارت که در آخرت به تو ارزانى مى دارد ، بهتر و پاينده تر است . ( 131 )
و کسانت را به نماز فرمان ده و ] خود نيز [ بر آن شکيبا باش . ما از تو روزى نمى طلبيم ، بلکه به تو روزى مى دهيم ، و فرجام نيک براى تقواپيشگى است . ( 132 )
مشرکان مکّه گفتند : چرا محمّد از جانب پروردگارش معجزه اى براى ما نمى آورد که رسالتش را تأييد کند ؟ راستى مگر قرآن به عنوان شاهدى که حقايق کتاب هاى آسمانى نخستين را به روشنى بيان مى کند به آنان نرسيده است ؟ ( 133 )
آنان پيش از آمدن قرآن به خاطر کفر و طغيانگرى سزاوار عذاب بودند و اگر ما آنان را پيش از نزول قرآن به عذابى هلاک مى کرديم ، مى گفتند : پروردگارا ، چرا پيامبرى به سوى ما نفرستادى ؟ اگر پيامبرى فرستاده بودى ، ما پيش از آن که بر اثر عذاب خوار و رسوا شويم از آيات تو پيروى مى کرديم . ( 134 )
اى پيامبر ، به آنان بگو : ما و شما در انتظاريم; ما منتظر پيروزى دين خدا و شما منتظر نابودى ما; پس منتظر باشيد که به زودى خواهيد دانست رهروان راه راست چه کسانى اند و هدايت يافتگان کيانند . ( 135 )

◄ 321 ►