صلوات فرستادن

[گل مريم]

خداوند متعال در سوره احزاب مى فرمايد :

إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيهِ وَسَلِّمُوا تَسليماً الاحزاب : 56

خدا و فرشتگانش بر (روان پاك) اين پيغمبر صلوات و درود مى فرستند شما هم اى اهل ايمان ، بر او صلوات و درود بفرستيد و با تعظيم و اجلال بر او سلام گوييد و تسليم فرمان او شويد .

حال بايد ديد صلوات كه (جمع صلات) است به چه معنايى مى باشد صلات در لغت به معنى دعا و استغفار مى آيد و در اصطلاح به معناى اركان و حركات مخصوص كه از طرف خداوند براى بندگان مقرر شده (قيام و ركوع و سجده و تشهد و سلام و...) است و به همين خاطر نماز را صلات مى گويند كه در نماز ، دعا و استغفار مى باشد وقتى خداوند مى فرمايد ملائكه بر رسول اكرم صلوات مى فرستند يعنى آنها دعا و طلب استغفار مى كنند و وقتى خداوند صلوات مى فرستد به اين معناست كه نزول رحمت مى نمايد

به اين روايت نظاره گر باشيد :

الشَّيخُ أَبُو الفُتُوحِ الرَّازِيُّ فِي تَفسِيرِهِ ، عَن عَبدِ اللَّهِ بنِ أَبِي أَوفَى قَالَ كَانَ إِذَا أَتَى أَحَدٌ بِصَدَقَةٍ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم قَالَ صلى الله عليه وآله وسلم اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى آلِ فُلَانٍ فَجَاءَ أَبِي يَوماً بِصَدَقَةٍ عِندَهُ فَقَالَ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى آلِ أَبِي أَوفَى در تفسير ابوالفتوح رازى نقل شده كه وقتى شخصى صدقه مالش را به رسول خدا مى داد ، حضرت مى فرمودند : خدايا رحمت خودت را بر آل فلان قبيله بفرست . مستدرك الوسائل ج7 ص136

راوى روايت يعنى ابى اوفى مى گويد پدر من صدقه مالش را آورد نزد رسول خدا و حضرت هم براى آل ابى اوفى طلب رحمت نمودند

[گل مريم]

اما كلام خداوند كه مى فرمايد :

أُولئِكَ عَلَيهِم صَلَواتٌ مِن رَبِّهِم وَرَحمَة ... آن گروهند كه مخصوص به درود و الطاف الهى و رحمت خاص خدايند ... البقرة : 157

به معناى ثناء و ستايش مى باشد .

صلوات بسيار مهم و از اركان ولايت است . همانگونه كه خداوند ايمان كسى را بدون اقرار به آنان و بدون ولايت آنان (صلوات اللّه عليهم) قبول نمى كند ، دعا و صلوات نيز چنين است .

صلوات نيز مانند ساير اعمال شكل و روحى دارد . روح آن اين است كه مقام آنان را نزد خدا فهميده و بفهميم كه آنها وسيله ها و شفيع هايى نزد خدا بوده و خداوند كسى را بدون توسل به آنان نمى پذيرد . و نيز آنان اولى به انسان از خود او مى باشند و پايه اين مطلب اندك شناخت واقعى است كه باعث عمل به برتر بودن آنان مى باشد . و آنگاه كه اين شناخت واقعى تحقق يافت ، و بنده با اين شناخت يك بار صلوات فرستاد ، رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله ده بار يا بيشتر و بى نهايت بر او صلوات مى فرستد ، و اگر اين صلوات در دعا باشد ، دعا مستجاب مى گردد .

اعمال و رفتار هر مسلمانى داراى آدابى خاص به خود مى باشد :

از جمله آداب مناجات و دعا ، شروع نمودن به صلوات و درود بر پيامبر است كه در روايات بسيارى بر آن تأكيد گرديده است و در بسيارى از ادعيه و مناجاتها شروع به آن شده بلكه به گونه ترجيع بند در بعضى از ادعيه آمده است مانند دعاى مكارم الاخلاق و دعاى به والدين در صحيفه سجاديه و چنانكه در مناجات شعبانيه از آغاز تا پايان آن ـ اين ادب ـ مراعات شده است ، و بنابراين ، تعدادى از روايات مربوطه به اين مناسبت نقل مى شود ، تا راز آن معلوم گردد :

سكونى از امام صادق عليه السّلام روايت كرده كه فرمودند :

عَنهُ عَن أَبِيهِ عَنِ النَّوفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَن أَبِي عَبدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ مَن دَعَا وَلَم يَذكُرِ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله وسلم ‍ رَفرَفَ الدُّعَاءُ عَلَى رَأسِهِ فَإِذَا ذَكَرَ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله وسلم رُفِعَ الدُّعَاءُ اگر كسى دعا كند و نام مبارك رسول اللّه را با درود ياد نكند ، آن دعا بر بالاى سرش پرپر مى زند و توان عروج ندارد و چون نام مبارك رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله را با درود يادآورى كند دعايش به مرتبه اجابت عروج مى نمايد . الكافي ج2 ص491

[گل مريم]

محمد بن مسلم از يكى از دو امام باقر و صادق عليهما السّلام روايت كرده است :

عَلِيُّ بنُ إِبرَاهِيمَ عَن أَبِيهِ عَنِ ابنِ أَبِي عُمَيرٍ عَن أَبِي أَيُّوبَ عَن مُحَمَّدِ بنِ مُسلِمٍ عَن أَحَدِهِمَا عليه السلام قَالَ مَا فِي المِيزَانِ شَيءٌ أَثقَلَ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ ... در ترازوى خدا چيزى سنگين تر از صلوات بر محمد و آل محمد نيست ... الكافي ج2 ص494

هشام بن سالم از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است :

عَلِيُّ بنُ إِبرَاهِيم عَن أَبِيه عَنِ ابنِ أَبِي عُمَيرٍ عَن هِشَامِ بنِ سَالِمٍ عَن أَبِي عَبدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ لَا يَزَالُ الدُّعَاءُ مَحجُوباً حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ تا زمانى كه صلوات بر محمد و آل محمد فرستاده نشود ، دعا پشت حجاب خواهد ماند . الكافي ج2 ص491

و در روايت ديگرى از امام صادق عليه السّلام است كه فرمودند :

وَعَن عَلِيِّ بنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابنِ جُمهُورٍ عَن أَبِيهِ عَن رِجَالِهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبدِ اللَّهِ عليه السلام مَن كَانَت لَهُ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ حَاجَةٌ فَليَبدَأ بِالصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ ثُمَّ يَسأَلُ حَاجَتَهُ ثُمَّ يَختِمُ بِالصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ أَكرَمُ مِن أَن يَقبَلَ الطَّرَفَينِ وَيَدَعَ الوَسَطَ إِذَا كَانَتِ الصَّلَاةُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ لَا تُحجَبُ عَنه كسى كه به درگاه خدا حاجتى دارد ، بايد ابتدا بر محمد و آل محمد صلوات فرستاده ، سپس حاجت خود را بخواهد و دعاى خود را با صلوات بر محمّد و آل محمد به پايان برساند ، چون خداى متعال كريم تر از اين است كه ابتدا و انتهاى دعا را پذيرفته و وسط آن را رها كند ، زيرا چيزى مانع از اجابت صلوات بر محمد و آل محمد نمى شود . وسائل الشيعة ج7 ص95

نظير اين اخبار در آثار اهل سنّت آمده است ، مى توانيد به قسم (اسرار الاذكار و الدعوات) از كتاب (احياء العلوم) غزالى مراجعه كنيد .

[گل مريم]