در خلوت حق سيره عبادى امام رضا (عليه السلام)

[گل مريم]

فصل اول:

در خلوت حق سيره عبادى امام رضا (عليه السلام)

1: امام و ياد خدا

رجاء بن اءبى الضحاك قال:
فو الله ما راءيت رجلا كان اءتقى لله منه ولا اءكثر ذكرا له فى جميع اءوقاته منه و لا اءشد خوفا لله عزوجل.

رجاء بن ضحاك گويد:

به خدا قسم هرگز كسى را با تقواتر و به ذكر خدا گوياتر و از ترس خدا بيمناكتر از او (امام رضا عليه السلام) نديدم.


مشكاة الانوار: 62

[گل مريم]

2: عبادتهاى شبانه امام (عليه السلام)

عن اسماعيل بن على اءخى دعبل عن الرضا (عليه السلام)

اءنه خلع على دعبل قميصا من خز و قال له: احتفظ بهذا القميص فقد صليت فيه اءلف ليلة كل ليلة اءلف ركعة و ختمت فيه القران اءلف ختمة.

اسماعيل فرزند على برادر دعبل شاعر معروف از امام رضا (عليه السلام) نقل مى كند كه گفت:

امام رضا (عليه السلام) به دعبل پيراهنى از خز هديه كرد و به او گفت كه قدر اين پيراهن را بدان،
من هزار شب (و) در هر شبى هزار ركعت با آن نماز گذارده و هزار بار قرآن ختم نموده ام.


بحار الانوار 83: 222 ح 7

[گل مريم]

3: نماز شب امام (عليه السلام)

رجاء بن اءبى الضحاك يقول:
و لايدع امام الرضا (عليه السلام) صلاة اليلل و الشفع و الوتر و ركعتى الفجر فى سفر و لا حضر.

رجاء بن ابى ضحاك مى گويد:

امام رضا (عليه السلام) در سفر و حضر، نماز شب، شفع، وتر و دو ركعت (نافله) صبح را ترك نمى كرد.

بحار الانوار 49: 94

[گل مريم]

4: شب زنده دارى امام (عليه السلام)

ابراهيم العباس قال:
كان (عليه السلام) قليل النوم بالليل، كثير السهر، يحيى اءكثر لياليه من اءوله الى الصبح.

ابراهيم بن عباس گويد:

امام (عليه السلام) شبها خواب كم، و بيدارى زياد داشت و بيشتر شبها تا سحر (براى عبادت) بيدار مى ماند.


بحارالانوار 49:91

[گل مريم]

5: عبادت امام (عليه السلام) در سفر

رجاء بن اءبى الضحاك قال:
كان الرضا (عليه السلام) اذا اءصبح صلى الغداة فاذا سلم جلس فى مصلاه يسبح الله و يحمده و يكبره و يهلله و يصلى على النبى و اله حتى تطلع الشمس...

رجاء ابن ابى ضحاك (فرمانده ماءموران براى آوردن امام رضا (عليه السلام) در ضمن شرح عبادتهاى شبانه روزى امام) مى گويد:

امام رضا (عليه السلام) هنگامى كه صبح مى كرد نماز را مى خواند،
پس از سلام در جايگاه نماز مى نشست و به تسبيح و حمد و تكبير و تهليل خدا مشغول مى شد،
و به پيامبر و آل او صلوات مى فرستاد تا اينكه خورشيد طلوع مى كرد.



بحار الانوار 49: 92

[گل مريم]

6: عبادت امام (عليه السلام) در زندان


عبد السلام بن الهروى، قال:

جئت الى باب الدار التى حبس فيها الرضا (عليه السلام) بسر خس و قد قيد (عليه السلام) فاءستاءذنت عليه السجان،
فقال: لاسبيل لك اليه (عليه السلام)، قلت: ولم؟

قال: لاءنه ربما صلى فى يومه و ليلته اءلف ركعة....

عبدالسلام هراتى گويد:

به در خانه اى كه امام رضا (عليه السلام) را در شهر سرخس زندانى كرده بودند
آمدم، و آن حضرت آنجا گرفتار بود، از زندانبان اجازه (ملاقات
) خواستم، به من گفت: كه راهى بر او ندارى، پرسيدم چرا؟ گفت: براى اينكه او
بيشتر اوقات در روز و شب هزار ركعت نماز مى خواند.

عيون اخبار رضا 2:197 ح 6

[گل مريم]

7: ختم قرآن و تدبر در آن


عن ابراهيم بن العباس قال:

كان الرضا (عليه السلام) يختم القران فى كل ثلاث، و يقول:

لو اءردت اءن اءختمه فى اءقل من ثلاث لختمته ولكن ما مررت باية قط الا فكرت فيها و فى اءى شى ء اءنزلت و فى اءى وقت فلذلك اءختم
ثلاثة اءيام.

ابراهيم بن عباس گويد:

امام رضا (عليه السلام) در هر سه روز قرآن را ختم مى نمود و مى فرمود:

اگر بخواهم آن را در كمتر از سه روز هم مى توانم تمام كنم ولكن از هيچ آيه
اى نمى گذرم مگر اينكه در آن فكر و دقت مى كنم كه درباره چه
موضوعى و در چه زمانى نازل شده است به همين خاطر قرآن را در مدت سه روز
تمام مى كنم.

بحارالانوار 92: 204 ح 1

[گل مريم]

8: امام (عليه السلام) و قران خوانى


قال رجاء بن ضحاك:

و كان (عليه السلام) يكثر بالليل فى فراشه من تلاوة القران فاذا مر بآية فيها ذكر جنة اءو نار بكى و
ساءل الله الجنة و تعوذ به من النار.

رجاء بن ضحاك مى گويد:

امام رضا (عليه السلام) شبها در بستر خود بسيار قرآن تلاوت مى كرد، و چون به آيه هاى بهشت و دوزخ مى رسيد، مى گريست و بهشت را از
درگاه خدا طلب مى كرد و از آتش دوزخ به خدا پناه مى برد.

عيون اخبار الرضا 2: 196، بحار الانوار 49: 94

[گل مريم]

9: استدلال به قرآن


ابراهيم بن العباس يقول:

و كان المامون يمختحنه بالسؤ ال عن كل شى ء فيه، و كان كلامه كله و جوابه و تمثله انتزاعات من القرآن.


ابراهيم بن عباس مى گويد:

ماءمون امام رضا (عليه السلام) را با سؤ ال كردن از هر چيزى امتحان مى كرد،
و امام (عليه السلام) در حالى كه همه سخن و جواب و استشهادش
قرآنى بود او را پاسخ مى داد.


عيون اخبار الرضا 2: 193 ح 4

[گل مريم]

10: روزه هاى امام (عليه السلام)



ابراهيم بن العباس قال:

كان الرضا (عليه السلام) كثير الصيام و لايفوته صيام ثلاثة اءيام فى الشهر


ابراهيم بن عباس گفت:

امام رضا (عليه السلام) روزه (مستحبى) زياد مى گرفت و در هر ماه روزه سه روز
(اول و آخر و وسط ماه) از او فوت نمى شد.



عيون اخبار الرضا 2: 184