جلسه دهم، نحو (جمله)

[تسلیمی]

دانشجویان گرامی سلام صبحتون بخیر

به جلسه ی دهم درس نحو خوش آمدید



دهه کرامت بر شما مبارک باد



این جلسه با "جمله" آشنا میشوید.

[تسلیمی]

جمله :

عبارت است از کلام مرکب مفید.

قامَ زیدٌ / العلمُ کنزٌ


ترکیب :

عبارت است از پیوستن کلمه ای به کلمه های دیگر و بیشتر.


ترکیب به دو دسته تقسیم می شود :

1- کلامی مانند: جمله
2- غیر کلامی مانند : عبدالله


مرکب مفید :
عبارت است از هرچه جزئی به واسطه ی نسبت اسنادی مربوط به جزیی دیگر باشد.

مانند : "العلمُ کنزٌ "که در این جا "کنز" به "علم" نسبت داده شده است.

[تسلیمی]

نکته :

فعل فقط مسند می شود نه مسند الیه اما اسم هم مسند می شود و هم مسند الیه و اما حرف نه مسند می شود و نه مسند الیه.


*مرکب غیر کلامی در حکم مفرد بر چهار نوع است :

1-اضافی مانند "عبدالله"

2- مزجی مانند "سیبویه"

3- تقییدی مانند"الحیوان الناطق"

4- اسنادی مانند " تأبط شرّاً

[تسلیمی]

*جمله بر دو قسم است :


1- اسمیه : جمله ای که با اسم آغاز می شود.

2-فعلیه: جمله ای که با فعل آغاز می شود.


*جمله ی ظرفیه :
جمله ای است که به جمله های فعلیه و اسمیه می پیوندد و آن جمله ای است که به اعتبار ظرفیت و یا جار و مجرور روی آن حساب شود.

[تسلیمی]

**جمله هایی که محلی از اعراب دارند 7 جمله می باشد :


1- جمله ای که خبر واقع شود : "العلمُ مرتَعُه وخیم

2- جمله ای که حال واقع شود: "جاء الفارِسُ یرکضُ

3- جمله ای که مفعول به واقع شود : "قل إنَّ الاعمالُ بالنیات

4- جمله ای که مضاف الیه واقع شود : "أُسافرُ یومَ هو مسافرٌ

5- جمله ای که تابع مفرد باشد : " جاء رجلٌ یتصدَّقُ

[تسلیمی]

*جمله هایی که محلی از اعراب نداشته باشند :


1- جمله معترضه مانند " مولانا رحمةالله کان عادلاً

2- جمله ی صله موصول مانند : جاء الذی قامَ ابوه

3- جمله جواب قسم مانند : و حقَّکَ لأفعلنَّ

4- جمله جواب شرط (به شرط آنکه به "ف" و" اذا" مقترن نباشد).مانند : " لو اجتهدتَ لَنجهتَ"

[تسلیمی]

خب دانشجویان محترم درس امروز هم تمام شد.

اگر سؤالی باشه درخدمتم