به نام خدا
⭐ ترغیب و تشویق کودکان به روزه داری
امام صادق علیه السلام: ما کودکانمان را در هفت سالگي به روزه گرفتن، به اندازه اي که توان آن را دارند، تا نصف روز، بيشتر يا کمتر، دستور مي دهيم. هرگاه تشنگي و گرسنگي بر آنها غلبه کرد افطار مي کنند، تا به روزه عادت کنند و توان روزه داري بيابند. شما کودکانتان را در نُه سالگي به روزه گرفتن، به هر اندازه که مي توانند، امر کنيد و هرگاه تشنگي بر آنها غلبه کرد افطار کنند. (کليني، ۱۳۶۵، ج ۳، ص ۴۰)
راهکارهای عملی تشویقی:
۱- اصل تدریج در آموزش و انس به عبادات و ایجاد آمادگی برای انجام تکالیف از این روایت استفاده می شود. باید مدتی قبل از مکلف شدن فرزندان آن ها را به انجام عبادات تشویق کنیم.
۲- قبل از فرارسیدن ماه مبارک، انتظار آن را بکشیم و آن را نشان دهیم. در مورد این انتظار و دوست داشتن روزه داری و ماه مبارک صحبت کنیم تا فضا متناسب با ایام عوض شود.
۳- (ویژه والدین) ایجاد شرایط دلنشین و جذاب با سرگرم کردن بچه های روزه دار و تهیه خوراکی های دوست داشتنی شان.
۴- تشویق به روزه داری با انواع جایزه های مادی ومعنوی.
۵- حرف زدن با آنها در مورد فلسفه و اثرات و پاداش های روزه داری با بیان مناسب و قابل فهم.
۶- (ویژه والدین) کودک را برای سحری خوردن با مهربانی و نوازش بیدار کنیم.
۷- هنگام افطار کردن پذیرایی را از کودکان شروع کنیم.
۸- با قصه گویی و استدلال بچه ها را عادت دهیم تا جلوی روزه داران چیزی نخورند. این کار نوعی قانون پذیری و خودکنترلی را به وجود می آورد.
۹- بعضی معقتدند باید برای شروع عبادات به بچه ها جایزه مادی داد. تا تدریجا از مرحله تفکر عینی عبور کند و به مرحله تفکر انتزاعی برسد. بعد از این که کودک به انجام عبادت عادت کرد، فرصت مناسبی برای توضیح و سوال و جواب پدید می آید.
۱۰- جایزه های مادی به تدریج کم شوند و جای خود را به جایزه های غیرمادی بدهند.
۱۱- جایزه ها نباید به صورت منظم داده بشوند. باید نامنظم و هر از گاهی و بدون اطلاع قبلی باشند.
۱۲- برای درک جایزه معنوی، شادی و رضایت قلبی را برای بچه ها مثال بزنیم. (مثلا از او بخواهیم بگوید وقتی به کسی کمک می کند چه حسی دارد؟ توی دلش چه خبر است؟ و از او بخواهیم آن را برای ما نقاشی کند.)
۱۳- بچه ها را حتی از نوزادی در شیرینی لحظات افطار و سحر سهیم کنیم. خوشحالی و شوخی فراموش نشود!
۱۴- خوش اخلاقی و مهربانی مضاعف والدین در ماه رمضان، خاطره خوبی برای بچه ها رقم می زند. و بین این اتفاق ها ارتباط برقرار می کنند.
۱۵- با اقوام و دوستانی که کودکان هم سن و سال فرزندان مان دارند، معاشرت کنیم. (نمونه های خوب)
۱۶- برای نوجوانان از روابط محبتی با خدا صحبت کنیم. از حس محبوب بودن و محبوب داشتن.
۱۷- به خاطر روزه گرفتن مسئولیت بچه ها را سنگین نکنیم. مثلا نگوییم: شما که روزه ای درست نیست با برادرت این طوری صحبت کنی!
۱۸- بچه ها را تشویق کنیم تا سحرها یکی از اقوام یا دوستان نزدیک را با تلفن زدن بیدار کنند.
۱۹- بچه ها را برای افطار کردن به پارک یا جای دلنشین ببریم.
۲۰- تهیه هدیه برای عید فطر و جشن گرفتن واقعی آن روز بویژه برای روزه اولی ها
۲۱- وقتی فرزندمان از تشنگی شکایت می کند، داستان تشنگی کودکان امام حسین علیه السلام را برای او بگوییم.
☀علامه مجلسی (رضوان الله علیه) از قول دیگران میفرماید: «عبادت کودکان و نوجوانان قبل از سن تکلیف برای اصلاح و تربیت آنهاست و همچنین یک نوع تمرین و آمادگی قبل از سن تکلیف است تا وقتی که بزرگ شدند و به سن تکلیف رسیدند عمل به دستورات دین برایشان آسان باشد، همان طور که قبل از بزرگ شدن آنها ادب میشوند.» (بحارالانوار: ج ۸۵ ,
Salehinonline.ir