لغتِ «اَكَلُونى‏ اَلْبراغيثُ»

[هندیانی]

لغتِ «اَكَلُونى‏ اَلْبراغيثُ»

طايفه ‏اى از عرب هرگاه فاعل، تثنيه يا جمع باشد فعل قبل از آن را نيز تثنيه يا جمع مى‏ آورند و در مثالِ «اَكَلَنى‏ اَلْبَراغيثُ» چون فاعل (اَلْبَراغيثُ)(1)، جمع است فعل را جمع آورده و «اَكَلُونى‏ اَلْبَراغيثُ»(2) گفته ‏اند.
لغت اينان به خاطر مثالشان، به لغتِ «اَكَلُونى‏ اَلْبَراغيثُ» مشهور گرديده.

آيه «اَسَرُّوا النَّجْوىَ الَّذينَ ظَلَمُوا»(3) نيز مطابق اين لغت است، زيرا فاعل، (اَلَّذينَ) به صيغه جمع است‏(4)، فعلش (اَسَرُّوا) نيز با واوِ جمع آمده ‏است.(5)

---

1. «البَراغيثُ» جمع«بُرْغُوثْ»است يعنى كيك.
اين‏ كلمه(كيك) باياء نوشته وبدون‏ آن(كك)خوانده مى‏ شود.
2. كيك‏ها مرا خوردند.
3. انبياء (21) آيه 3: پنهان كردند سر در گوشى گفتن را (در اِخفاءِ راز دقت كردند) كسانى كه ستم كردند.
4. «اَلَّذينَ» جمع «اَلَّذى» است و كلمه «النَّجْوى‏» مفعول «اَسَرُّوا» است.
5. تركيب ديگر اين است كه «اَسَرُّوا» فعل و فاعل و «اَلَّذينَ» بدل از فاعلِ «اَسَرُّوا» مى‏باشد.

منبع: کتاب نحو روان با آیات و احادیث