ولادت مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - از كتب بزرگان اهل سنّت

[گل مريم]

   

آیا با توجه مطالبی که در این تاپیک می خوانید باز هم ممکن است عده ای بگویند امام زمان علیه السلام فرزند امام حسن عسگری علیه السلام نیست. و ایشان فرزندی به نام "مهدی" نداشته اند.

ولادت حضرت مهدى (علیه السلام )

در اين فصل ، ولادت مهدى موعود - صلوات اللّه عليه - از كتب بزرگان اهل سنّت نقل مى شود و در همه آنها خواهيم ديد كه او پسر بلافصل حضرت امام حسن عسكرى صلوات اللّه عليه - است .

و نيز خواهيم ديد كه عده اى از آنان پس از نقل ولادت آن حضرت مى گويند: او همان مهدى منتظر از نظر اماميه است و يا مى گويند: او امام دوازدهم از نظر شيعه است ولى اين سخن در مطلب ما نقصى به وجود نخواهد آورد؛ زيرا در فصل گذشته اثبات كرده ايم كه خودشان از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم نقل كرده اند كه به امام حسين عليه السّلام فرمود: ((... اَنْتَ اَبُو ائِمَّةِ تِسْعَةٍ، تاسِعُهُمْ قائِمُهُمْ)).
اينك كلمات بزرگان اهل سنّت را از كتابهاى معروفشان نقل مى نماييم :

[گل مريم]

19 - خواجه پارسا (متوفاى 822) - كه از بزرگان مذهب حنفى است - راجع به ولادت ، پدر، مادر و فرزند بلافصل بودن حضرت مهدى عليه السّلام چنين گفته است :
((وَ مِنْ اَئمَّةِ اَهْلِ الْبَيْتِ الطَّيِّبِينَ اَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ الْعَسْكَريُّ... وَماتَ وَدُفِنَ بِجَنْبِ اَبِيهِ... وَلَمْ يَخْلِفْ وَلَداً غَيْرَ اَبِى الْقاسِمِ مُحَمَّدٍ الْمُنْتَظَرِ الْمُسَمّىَ بِالْقائِمِ وَالحُجَّةِ وَالْمَهْدِيِّ وَصاحِبِ الزَّمانِ وَخاتَمِ اْلاَئِمَّةِ الاِْثْنَىْ عَشَرَ عِنْدَ الاِْمامِيَّةِ وَكانَ مُوْلِدُ الْمُنْتَظَرِ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبانَ سَنَةَ خَمْسٍ وخَمْسِينَ وَمأَتَيْنِ، اُمُّهُ اُمُّ وَلَدٍ يُقالُ لَها نَرْجِسُ)).⁽ فصل الخطاب ، به نقل از: ينابيع المودّه ، باب 79، ص 451.⁾
اين عالم معروف نيز با اين عبارات نورانى ، رحلت و محل دفن حضرت عسكرى عليه السّلام را معين كرده و آنگاه به يگانه فرزند بودن امام مهدى عليه السّلام تصريح مى كند و همان القاب را بيان مى دارد كه شيعه از امامان عليهم السّلام نقل كرده و از مادر والامقامش نيز نام مى برد و تاريخ ولادتش را نيز تعيين مى نمايد.
نگارنده يقين دارد كه اگر خواجه پارسا دلايل فصل سابق كتاب را پيدا كرده و در نظر مى آورد از گفتن ((عندالاماميه )) مسلماً صرف نظر كرده و ((عندالمسلمين )) مى گفت . ولى با در نظر گرفتن ادله فصل سابق ، مطلب كاملاً آسان است .

[گل مريم]

20 - حافظ قندوزى حنفى ، باب 79 ينابيع المودّه به نام : ((الباب التاسع والسبعون فى ذكر ولادة القائم المهدى عليه السّلام وزايجة ولادته ...)) را به ولادت حضرت مهدى صلوات اللّه عليه - اختصاص داده است و در آن باب ، ولادت آن بزرگوار را از كتاب غيبت شيخ طوسى ، صواعق محرقه ابن حجر و فصل الخطاب خواجه پارسا و در ابواب ديگر از شعرانى و امثال او به طور ارسال مسلم نقل كرده است .


ادامه دارد

[گل مريم]

21 - ابن طلحه ، كمال الدين شافعى (متوفاى 654) راجع به حضرت امام حسن عسكرى عليه السّلام فرموده : بزرگترين منقبت و مزيّتى كه خدا به او عطا فرموده آن است كه : مهدى موعود از صلب او و متولد از اوست ، اينك عين عبارت كتاب :
((أَمّا اسْمُهُ (الْعَسْكَرى عليه السّلام ) الْحَسَنُ وَ كُنْيَتُهُ اَبُو مُحَمَّدٍ وَلَقَبُهُ الْخالِصُ وَأَمّا مَناقِبُهُ فَاعْلَمْ اَنَّ الْمَنْقَبَةَ الْعُلْيا وَالْمَزِيَّةَ الْكُبْرى الَّتِى خَصَّهُ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ بِها وَقَلّدَهُ فَرِيدَها... اِنَّ الْمَهْدِىَّ مُحَمَّداً نَسْلُهُ الْمَخْلُوقُ مِنْهُ وَوَلَدُهُ الْمُنْتَسَبُ اِلَيْهِ)).^{(مطالب السئول فى مناقب آل الرسول ، باب يازدهم ، ص 88.)}
ايشان در باب دوازدهم كه در باره مهدى موعودعليه السّلام به طورمفصل سخن گفته و راجع به ولادت ،نسب ،تاريخ ‌ولادت ،نام مادر، القابش و غيره چنين گفته است :
((فَاَمّا مُوْلِدُهُ فَبِسُرَّ مَنْ رَأَى فِى ثالِثٍ وَ عِشْرِينَ سَنَةَ ثَمانٍ وَخَمْسِينَ وَمأَتَيْنِ لِلْهِجْرَةِ وَاَمّا نَسَبَهُ اَباً وَاُمّاً فَاَبُوهُ الْحَسَنُ الْخالِصُ بْنُ عَلِي الْمُتَوكّلِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْقانِعِ بْنِ عَلِيٍّ الرِّضا بْنِ مُوسىَ الْكاظِمِ بْنِ جَعْفَرٍ الْصّادِقِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْباقِرِ بْنِ عَلِيٍّ زَيْنِ الْعابِدِينَ بْنِ الْحُسَيْنِ الْزَّكِىِّ بْنِ عَلِيٍّ الْمُرْتَضى اَمْيرِ الْمُؤ مِنينَ وَ قَدْ تَقَدَّمَ ذِكْرُ ذلِكَ مُفَصَّلاً وَاُمُّهُ اُمُّ وَلَدٍ تُسْمّى صَيْقَل ... وَ أَمّا اِسْمُهُ فَمُحَمَّدٌ وَكُنْيَتُهُ اَبُو الْقاسِمِ وَلَقَبُهُ الْحُجَّةُ وَالْخَلَفُ الْصّالِحُ وَ قِيلَ الْمُنْتَظَرُ)).^{(همان مدرك ، باب دوازدهم ، ص 89.)}
يعنى :
((ولادتش در بيست و سوم ^{(على الظاهر منظورش 23 رمضان است چنانكه سيدمحسن امين در سير الائمه ، ج 5، ص 81 از او چنين نقل مى كند.)} سال 258 هجرى ، در شهر سامرّا بوده امّا نسب او از طرف پدر و مادر: پدرش حسن خالص فرزند على متوكل ، پسر محمد قانع ، فرزند على الرضا، پسر موسى كاظم ، پسر جعفر صادق ، پسر محمد باقر، پسر على زين العابدين ، پسر حسين زكى پسر على مرتضى امير المؤ منين كه حالاتش به طور مفصل ياد شده است ، اما مادرش كنيزى به نام صيقل است ... و نام خودش محمَّد، كنيه اش ابوالقاسم ، لقبش حجّت و خلف صالح و به قولى منتظر مى باشد)).
ببينيد اين مورّخ معروف - كه از اساطين شافعيه است - چطور مانند يك شيعه با كلمات درخشان و نورانى ، حالات و نسب آن حضرت را ترسيم مى كند كه عقل حيران است و اين نشان مى دهد كه اين حقايق و واقعيات در عصر صاحب كتاب ، چقدر روشن و آشكار و مسلّم بوده كه يك مورّخ و محدّث شافعى پا در ركاب كرده و چنين مى گويد.
البته ابن طلحه بعد از گفتن اين سخنان و نقل احاديث مهدى از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مى گويد: اگر معترضى بگويد كه اين احاديث در باره مهدى صحيح و مورد اتّفاق است و صحيح و صريحند در اينكه مهدى از نسل فاطمه و رسول خداصلّى اللّه عليه و آله و سلّم و از عترت اوست و نامش نام آن حضرت است و زمين را پر از عدل و داد خواهد كرد و او از نسل عبدالمطلب و از سادات اهل بهشت است ، ولى اين روايت دلالت نمى كند كه او حتماً ابوالقاسم محمَّد بن حسن حجّت و خلف صالح است ؛ چون اولاد فاطمه زياد است و هر كه تا روز قيامت از نسل فاطمه به دنيا بيايد مى شود گفت از نسل او و از عترت طاهره و از اهل بيت است ، على هذا با همه اين دلايل باز دليل ديگرى احتياج است كه اثبات كند منظور از احاديث فوق ، همان مهدى موعود فوق است .
آن وقت ، صاحب كتاب ، شروع به جواب دادن كرده و در پنج يا شش صفحه اعتراض ‍ فوق را آورده و جواب داده كه منظور رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم همان مهدى فرزند بلافصل امام حسن عسكرى عليه السّلام است ، خوانندگان را به مطالعه آن توصيه مى كنم .
ولى حيف كه اين دانشمند، مورّخ و محدّث شافعى ، دلايلى را كه ما در فصل سابق آورديم نياورده و به آنها استدلال نكرده است ؛ اگر يك دفعه مى فرمود كه در مقتل خوارزمى و در ارجح المطالب آمده كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم به امام حسين عليه السّلام فرمود: ((... أَنْتَ اَبُو حُجَجِ تِسْعَةٍ تاسِعُهُمْ قائِمُهُمْ)) جواب كاملاً تمام و كافى بود و اعتراض معترض ، قطع مى گرديد.

[گل مريم]

22 - شمس الدين ، ابو المظفر سبط ابن جوزى حنفى (متوفاى 654هجرى ) راجع به حضرت مهدى عليه السّلام چنين گفته است :
((هُوَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ مُوسىَ الرِّضاَ بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ اَبِى طالِبٍ وَ كُنْيَتُهُ اَبُو عَبْدِاللّهِ وَاَبُوالْقاسِمِ وَهُوَ الْخَلَفُ الْحُجَّةُ صاحِبُ الزَّمانِ، الْقائِمُ الْمُنْتَظَرُ وَهُوَ آخِرُ اْلاَئِمَّةِ اَنْبأ نا عَبْدُالْعَزيزِ بْنُ مُحَمُودِ بْنِ الْبَزّازِ عَنْ ابْنِ عُمَرَ قالَ: قالَ رَسُولُاللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم يَخْرُجُ فِى آخِرِ الزَّمانِ رَجُلٌ مِنْ وِلْدِى اِسْمُهُ كَاِسْمِى وَ كُنْيَتُهُ كَكُنْيَتِى يَمْلاُاْلاَرْضَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ جَوْراً فَذَلِكَ هُوَ الْمَهْدِيُّ...)).^{(تذكرة الخواص ، باب دوازدهم ، فصل : فى ذكر الحجة المهدي ، ص 325.)}
يعنى :
((او محمد بن حسن بن على بن محمد بن على بن موسى الرضا بن جعفر بن محمد بن على بن الحسين بن على بن ابى طالب و كنيه اش ابو عبداللّه و ابوالقاسم است و او خلف حجّت ، صاحب زمان ، قائم منتظر و آخرين ائمه است . عبدالعزيز بن محمود بن بزاز به نقل از ابن عمر به ما گفت كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: در آخر زمان مردى از فرزندانم كه اسم او مثل اسم من و كنيه او مثل كنيه من است خارج مى شود و زمين را پر از عدل مى كند همانطور كه از ظلم پر شده باشد، او همان مهدى است )).
اين دانشمند كه اول حنبلى بوده و بعد مذهب حنفى را اختيار كرده بى هيچ شك و ترديدى ، دوازده امام عليهم السّلام را نقل كرده و صريحاً اظهار مى دارد كه منظور رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از حديث ((يخرج ...)) همان فرزند بلافصل حسن عسكرى - صلوات اللّه عليه - است و مى گويد: حجّت و صاحب الزمان و قائم منتظر، اوست . آنگاه قول اماميه را كه امام زمان عليه السّلام زنده است به صورت مقبول نقل كرده و به استدلال آنها اشاره مى كند و با نقل قصيده ابوالفضل يحيى بن سلامه كه در مدح ائمّه عليهم السّلام سروده است ، سخن خود را به پايان مى برد.

[گل مريم]

23 - سيد مؤ من شبلنجى شافعى مصرى مى نويسد: ((رحلت ابو محمد حسن بن على در روز جمعه هشتم ربيع الا ول سال 260 بود و از فرزندان ، فقط پسرش محمّد را باقى گذاشت )).^{(نور الابصار، الباب الثانى ، فصل : حالات حضرت عسكرى عليه السّلام ، ص ‍ 168.)}
آن وقت در فصل بعدى در باره ولادت ، حالات ، شمائل ، مادر و نوّاب آن حضرت چنين مى گويد:
((فَصْلٌ فِى ذِكْرِ مَناقِبِ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الْخالِصِ بْنِ عَلِي الْهادِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ الْجَوادِ بْنِ عَلِي الرِّضاَ بِنْ مُوسَى الْكاظِمِ بْنِ جَعْفَرٍ الْصّادِقِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْباقِرِ بْنِ عَلِي زَيْنِ الْعابِدِينَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِىِّ بْنِ أ بِى طالِبٍ رَضِيَاللّه عَنْهُمْ)).
اين عالم پس از ذكرنسب مبارك آن حضرت چنين مى گويد(مادرش ام ولدى است به نام نرجس و به قولى صيقل و به قولى سوسن ، كنيه اش ابوالقاسم و اماميه به او لقب حجّت ، مهدى ، خلف صالح ، قائم ، منتظر و صاحب الزمان داده اند ولى از همه مشهورتر همان ((مهدى )) است . آن حضرت متوسط القامه و زيباروى بود، موى سرش به شانه اش ‍ مى افتاد، بينى زيبا^{(يعنى ((اقنى الانف )) در نقل كلام ابن صبّاغ مالكى گذشت .)} و پيشانى گشاده داشت و در زمان معتمد عبّاسى ، محمَّد بن عثمان ، دربانش بود؛ چنانكه ابن صبّاغ در فصول المهمّه گفته است او به عقيده اماميه آخرين امام از امامان دوازده گانه است ...)).
در تاريخ ابن الوردى آمده است كه : ((محمد بن حسن خالص در سال 255 به دنيا آمد... شيخ ابو عبداللّه محمد بن يوسف كنجى در كتاب ((البيان فى اخبار صاحب الزمان )) مى گويد: از دلايلى كه بر زنده ماندن مهدى تا امروز دلالت دارد آن است كه زنده ماندنش محال نيست ؛ چنانكه از اولياء اللّه عيسى بن مريم و خضر و الياس و از دشمنان خدا، دجّال و ابليس زنده اند...)).
البته مكرّر گفته ايم كه بعضى از مطالب را منحصر به شيعه دانستن ، غفلت و يا عدم توجه به منقولات كتب خودشان است و گر نه به طور عيان مى ديدند كه آنچه شيعه مى گويد، كتابهاى اهل سنّت نيز همان را مى گويد.

[گل مريم]

24 - عبدالوهاب شعرانى شافعى مصرى (متوفاى 973 هجرى ) در باره حضرت مهدى عليه السّلام چنين مى گويد:
((... وَ هُوَ مِنْ اَوْلادِ الاِمامِ حَسَنِ الْعَسْكَرِيِّ وَ مَوْلِدُهُ عَلَيْهِ السَّلام لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبانَ سَنَةَ خَمْسٍ وَ خَمْسِينَ وَ مِأَتَيْنِ وَ هُوَ باقٍ اِلى اَنْ يَجْتَمِعَ بِعيسىَ بْنِ مَرْيَمَ عليهماالسّلام فَيكُونَ عُمُرُهُ اِلى وَقْتِنا هذا - وَهُوَ سَنَةُ ثَمانٍ وَ خَمْسِينَ وَ تِسْعَمأَةٍسَبْعَمِأَةِ سَنَةٍ وَ سِتَّ سِنِينَ)).^{(اليواقيت والجواهر، ج 2، المبحث الخامس والستون .)}
يعنى :
((و او از اولاد امام حسن عسكرى و تولدش نيمه شعبان سال 255 مى باشد و او باقى مى ماند تا با عيسى بن مريم عليهماالسّلام اجتماع كند. و عمر شريفش تا زمان ما كه اكنون سال 958 است ، 706 سال مى باشد)).
ناگفته نماند كه كلام شعرانى در فصل سابق در بند چهاردهم در رابطه با اينكه امام زمان عليه السّلام فرزند بلافصل امام حسن عسكرى عليه السّلام است ، گذشت و در اينجا به مناسبت تصريح به ولادت آن حضرت آورده ايم . و نيز گذشت كه در حساب اشتباه شده و در زمان وى از عمر آن حضرت 703 سال گذشته بود، نه 706 سال .
به هر حال ، اين عالم مشهور و مقبول نزد اهل سنّت هم ولادت آن حضرت را يقين دارد و هم فرزند بلافصل حضرت عسكرى بودنش را، به همين خاطر، عين كلام او را سيّد مؤ من شبلنجى شافعى در نورالابصار، ص 170، باب ثانى ، ذيل ((تتمّة فى الكلام على اخبار المهدى )) و محمّد صبّان در اسعاف الراغبين حاشيه نورالابصار، ص 141 و حافظ حنفى قندوزى در ينابيع المودّه ، ص 470، باب 85 از يواقيت و جواهر شعرانى به صورت قبول و ارسال مسلّم نقل كرده اند.

[گل مريم]

25 - محى الدين بن عربى راجع به آن حضرت ولادت و نسبش مى گويد:
((وَاعْلَمُوا اَنَّهُ لابُدَّ مِنْ خُرُوجِ الْمَهْدِيِّ عَلَيْهِ السَّلامُ... وَ هُوَ مِنْ عِتْرَةِ رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مِنْ وِلْدِ فاطِمَةَ رَضِيَ اللّهُ عَنْها، جَدُّهُ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِىِّ بْنِ اَبِى طالِبٍ وَوالِدُهُ الْحَسَنُ الْعَسْكَرِىُّ اِبْنُ اْلاِمامِ عَلِي الْنَّقِيِّ (بالنون ) اِبْنِ مُحَمَّدٍ الْتَّقِيِّ (بالتاء) اِبْنِ الاِمامِ عَلِيٍّ الرِّضا، اِبْنِ الاِمامِ مُوسىَ الْكاظِمِ، ابْنِ الاِمامِ جَعْفَرٍ الْصّادِقِ، اِبْنِ الاِمامِ مُحَمَّدٍ الْباقِرٍ، اِبْنِ الاِمامِ زَيْنِ الْعابِدِينَ عَلِيٍّ، اِبْنِ الاِمامِ الْحُسَيْنِ، اِبْنِ الاِمامِ عَلِىِّ بْنِ أ بِى طالِبٍ رَضِيَاللّهُ عَنْهُمْ، يُواطِئُ اِسْمُهُ اِسْمَ رَسُولِ اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم يُبايِعُهُ الْمُسْلِمُونَ بَيْنَ الرُّكْنِ وَالْمَقامِ)).^{( فتوحات مكيه ، باب 366.)}
يعنى :
((بدانيد كه مهدى عليه السّلام حتماً خروج خواهد كرد... و او از عترت رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم و از فرزندان فاطمه - رضى اللّه عنها - است و جدّش حسين بن على بن ابى طالب و پدرش حسن عسكرى ، فرزند امام على نقى ، فرزند محمد تقى ، فرزند امام على الرضا، فرزند امام موسى كاظم ، فرزند امام جعفر صادق ، فرزند امام محمد باقر، فرزند امام زين العابدين على ، فرزند امام حسين ، فرزند امام على بن ابى طالب - رضى اللّه عنهم - مى باشد. اسم او با اسم رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قرين است و مسلمين بين ركن و مقام با او بيعت خواهند كرد)).
ناگفته نماند كه شعرانى اين سخن را در اليواقيت و الجواهر، ج 2، مبحث 65 و محمد صبّان در اسعاف الراغبين ، حاشيه نور الابصار، ص 141، و عدوى حمزاوى مالكى مصرى در مشارق الانوار، ص 112 ((الفصل الثانى فى المهدى و...)) از فتوحات مكيّه محى الدين بن عربى نقل كرده اند و ما آن را در بحث سابق ، تحت رقم 14 در رابطه با اينكه مهدى عليه السّلام فرزند بلافصل حضرت عسكرى عليه السّلام است نقل كرديم ، براى تكميل مطلب به آنجا رجوع شود.
به هر حال ، محى الدين بن عربى در اينجا هم نسب آن حضرت و هم فرزند بلافصل حضرت عسكرى بودنش را قبول كرده ، ولادتش نيز خود به خود از اين كلام روشن مى شود.


ادامه دارد