آيات و سوره ها

[گل مريم]

آيات و سوره ها


قرآن كريم 77639 كلمه دارد كه 6725 آيه را تشكيل مى دهد. كلمه آيه در سيصد و هشتاد جاى قرآن آمده است كه بيشتر آنها به معناى قدرت پروردگار متعال است كه موجب ترس و شگفتى و تشخيص مى شود و اغلب به همراه فعل اتى يعنى انجام داد، يا راى يعنى ديد، يا جاء يعنى آمد، است .

برخى آيه ها را با توجه به سياق قرآن ، به دشوارى مى توان معنا نمود، اما معناى بيشتر آنها، مربوط به شكل ظاهرى است ؛ هم چون آيه : ما ننسخ من آية او ننسها نات بخير منها او مثلها؛
يعنى : هر حكمى را نسخ كنيم ، و يا نسخ آن را به تاخير اندازيم ، بهتر از آن يا همانند آن را مى آوريم (بقره 106.)

و يا اين آيه : و اذا بدلنا آية مكان آية و الله اعلم بما ينزل قالوا انما انت مفتر ؛
يعنى : و هنگامى كه آيه اى را به آيه ديگر مبدل كنيم حكمى را نسخ نماييم - و خدا بهتر مى داند چه حكمى را نازل كند- آنها مى گويند: تو افترا مى بندى (نحل 101.)

و نيز: هو الذى انزل عليك الكتاب منه آيات محكمات ؛
يعنى : او كسى است كه اين كتاب آسمانى را بر تو نازل كرد، كه قسمتى از آن ، آيات محكم صريح و روشن است.
(آل عمران 7.)

هم چنين : واذكرن ما يتلى فى بيوتكن من آيات الله و الحكمة ؛
يعنى : آنچه را در خانه هاى شما از آيات خداوند و حكمت و دانش خوانده مى شود ياد كنيد.

در جاى ديگر: تلك آيات الكتاب و الذى انزل اليك من ربك الحق ؛ يعنى اينها آيات كتاب آسمانى است ؛ و آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده ، حق است موعد 1.

[گل مريم]

يك آيه ، معمولا جمله مستقلى است ، اما گاه بيش از يك جمله است كه به وسيله حرف ربط به يكديگر متصل مى شوند. هم چنين برخى آيات ، جزيى از يك جمله ، كلمه و يا دو كلمه به شمار مى آيند.

آيات قرآن به صورت سوره ها تنظيم شده اند. تقسيم قرآن به سوره ها، به اوايل زمان نزول آن باز مى گردد. كلمه سوره در ده آيه آمده است كه در ميان آن ، شش آيه با پسوند نزول آمده است . ^{(يوسف 2، رعد 37، طه 13، فضلت 3، زخرف 3، شورى 7، احقاف 12.)}

قرآن ، مشركين را به آوردن يك سوره مانند خود آن و يا ده آيه به رقابت خوانده است . ^{(بقره 23، هود 13، يونس 38.)}

هر سوره نام مخصوصى دارد كه بر گرفته از موضوع سوره و يا مهمترين محتواى آن است . اين نام ها، گوناگون است و بيشتر از موضوع هاى انسانى گرفته شده است . در آغاز برخى سوره ها، حروف و يا كلمات گنگى ديده مى شود كه مفسرين در تفسير آنها نظرات متفاوتى دارند. برخى سوره ها كه تعداد آنها هم اندك نيست ، با سوگند، پرسش ، خطاب به پيامبر صلى الله عليه و آله و يا نيايش و تهديد آغاز مى شوند.

تعداد آيات هر سوره متفاوت است . طولانى ترين سوره قرآن ، بقره است كه 286 آيه و حدود 4200 كلمه دارد. قرآن سوره هايى دارد كه آيات آنها در حدود دويست آيه است و در مقابل ، سوره هايى كه آيات آنها ميان سه و هفت آيه است . كوتاه ترين اين سوره ها، سوره كوثر است كه شامل سه ايه و ده كلمه است .

سوره هاى ديگر در ميان اين دو دسته قرار دارند. به طور كلى ، سوره هاى طولانى در بخش هاى آغازين قرآن و سوره هاى كوتاه در بخش پايانى آن قرار دارند. بعضى از سوره ها در مورد يك موضوع سخن گفته اند؛ مانند سوره طه ، يوسف ، و سوره فاتحه به عنوان دعا و نيايش . دو سوره فلق ، و ناس هر دو معوذتان ناميده مى شوند؛ زيرا در آغاز آنها، قل اعوذ آمده است . اغلب سوره ها داراى آيات متعددى در موضوع هاى گوناگون هستند.