بهشت، پاداش كردارهاى نيك‏

[گل مريم]

besm14

معاد

شهيد محراب آيةالله سيد عبدالحسين دستغيب

بهشت، پاداش كردارهاى نيك‏



در آخرت جايى را پروردگار عالم خلق فرموده و ذخيره براى كسانى كه با ايمان و تقوا از اين‏جا بروند قرار داده است.

در اين مهمانخانه، انواع پذيرايي ها و اقسام نعمت ها و لذت ها كه در خور بزرگى خداوندى و وسعت آن عالم است و به دانستن حقيقت و تفصيل آن براى اهل اين عالم محال است و به عين مانند اطلاع يافتن بچه‏ اى كه در رحم است از بزرگى و اوضاع و گزارشات دنياست و لذا در قرآن مجيد، مجملاً مى‏ فرمايد:



هيچ‏كس نداند چه نعمتهاى بزرگى كه چشم آنها را روشن مى‏ كند براى ايشان ذخيره شده، در برابر كردارهاى نيك آنها^{(فلا تعام نفس ما أخفى لهم من قرة أعين... سجده: 17. )}.


و نسبت به نعمتهاى بهشتى بيان كلى مى ‏فرمايد:


براى بهشتيان در بهشت آنچه را كه بخواهند موجود است و نزد ما از آنچه كه بخواهند زيادتر است‏^{(لهم ما يشاءون فيها و لدينا مزيد ق: 35. )}.

و نيز در جاى ديگر مى‏ فرمايد: بهشتيان آنچه را بخواهند، در آن هميشگى خواهند بود^{(...و هم فى ما اشتهت أنفسهم خالدون انبياء: 102. )}.


خلاصه، جايى است كه در آن ناكامى و ناراحتى نيست، اندوه و ضعف، پيرى و مرض، خستگى و كسالت در آن‏جا راه ندارد. سلامتى مطلق از هر حيث آن‏جاست، لذا نامش دارالسلام مى‏ باشد.
سلطنت حقيقيه كه عبارت از قدرت تامه است به طورى كه هرچه بخواهد بشود، براى بهشتيان است كه: ان أهل الجنة ملوك.


و در سوره دهر مى‏ فرمايد: زمانى كه ببينى آن‏جا خواهى ديد نعمت فراوان و سلطنت و پادشاهى بزرگ را^{( و اذا رأيت ثم رأيت نعيما و ملكا كبيرا دهر: 20. )}. در اين‏جا به پاره ‏اى از نعمتهاى بهشتى كه در قرآن مجيد است، اشاره مى ‏شود:

[گل مريم]

در جلد دوم بحارالأنوار احاديث مفصله‏ اى است در كيفيت تجليات انوار الهيه براى بهشتيان كه از آن جمله مقام رضوان است كه در قرآن مجيد تذكر فرموده‏^{(...يبشرهم ربهم برحمة منه و رضوان... توبه: 21. )} و ^{(...و رضوان من الله أكبر... توبه: 72.)}.

و از آن جمله است نعمت همسايگى و اتصال به محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) و آل؛ چنانچه فرمود:

يا على شيعيان تو بر منبرهايى از نور با رويه اى سفيد اطراف من هستند و ايشان همسايگان من هستند در بهشت‏^{( و شيعتك على منابر من نور مبيضة وجوههم حولى فى الجنة و هم جيرانى (مفاتيح الجنان / دعاى ندبه). )}.

و از آن جمله نعمت خلود در بهشت است، وقتى كه متوجه مى ‏شود كه اين نعمتهاى بزرگ، هرگز از او گرفته نمى ‏شود، لذت عجيبى مى‏ برد كه به وصف در نيايد.

از نعمتهاى روحانيه آن است كه با انبيا و صلحا و مؤمنين تلاقى مى ‏كند؛ چنانچه در قرآن مى‏ فرمايد: على سرر موضونة^{(واقعه: 15.)}.

و مروى است كه: هر روزى در بهشت به زيارت و ملاقات يكى از پيغمبران اولواالعزم حاضر مى‏ شوند و آن روز را ميهمان آن بزرگوار هستند، پنجشنبه‏ ها ميهمان خاتم الانبياء (صلى الله عليه و آله و سلم) مى‏ باشند و جمعه ‏ها به مقام قرب حضرت احديت جل و على دعوت مى‏ شوند.

[گل مريم]

موعظه

‏ اين مختصرى از نعمتهاى بهشت بود كه ذكر گرديد.

حالا انصاف دهيد آيا عاقلى مى ‏تواند بر خود هموار كند كه از چنين لذايذ و مقامات و درجاتى، خود را محروم نمايد^{(فهبنى صبرت على حر نارك فكيف اصبر عن النظر الى كرامتك (مفاتيح الجنان / دعاى كميل). )}.
براى رسيدن به مقامى از مقامات دنيويه، چه رنجها كه مى‏ برد و چه زحمتها و ناراحتيهايى كه مى كشد با آن كه يقين ندارد كه به مقصود مى‏ رسد و بر فرض هم كه برسد به مرگ از او گرفته خواهد شد؛ ولى نسبت به اين مقامات عاليه و سعادات باقيه، قدمى بر نمى‏ دارد، با آن كه هركس در اين راه كوشيد، يقيناً به مقصود مى‏ رسد. علت كوتاهى و مسامحه، پست همتى و دلخوشى به شهوات دو روزه دنيا با هزاران آلودگى آن است؛
چنانچه در قرآن مجيد مى‏ فرمايد: بل يريد الانسن ليفجر أمامه‏^{( قيامت: 5. )}.

حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) - در خطبه ‏اى كه در نهج ‏البلاغه است - چنين مى ‏فرمايد:

منزه مى ‏دانم تو را از هرچه لايق به كبريايى تو نيست در آن حال كه آفريننده مخلوقاتى و خداى مكنوناتى به اعتبار حسن آزمايش تو نزد آفريده‏ هاى خود كه به آن اعتبار سرايى را آفريدى كه آن بهشت است و در آن‏جا براى مهمانان، وسايل پذيرايى را از مكان آشاميدن و محل غذا خوردن و حوران پاكيزه منظر و خادمان پرى پيكر و غرفه‏ هاى در كمال رفعت و جويهاى در عين لطافت و زراعتها در غايت طراوت و ميوه‏ ها درنهايت نزاكت آماده ساختى،

سپس نماينده‏ اى را فرستادى (كه او حضرت محمد (صلى الله عليه و آله و سلم) مى‏ خواند مردمان را به آن سرايى كه در آن انواع نعمتهاى جاودانى است، پس نه آن دعوت كننده را اجابت نمودند و نه در آنچه ترغيب فرمودى، راغب شدند و نه به سوى آنچه آرزومند گردانيدى، آرزومند شدند بلكه بر مردار دنياى فريبكار روى آوردند كه به خوردن آن رسوا شدند و با يكديگر آشتى كردند بر دوستى آن جيفه بى‏ مقدار و هركه دوست داشت و واله شد، بر دنياى بى‏ اعتبار ديده او را كور ساخت به طورى كه عيب و ضرر خود را ديگر نمى ‏بيند و دلش را بيمار كرد از ادراك آنچه سزاوار است، پس به ديده بيمار مى‏ نگرد و به گوش غير شنوا مى ‏شنود از چيزى كه برايش فايده دارد.

به درستى كه شهوتهاى دنيا عقلش را پاره كرده و دنيا دلش را ميرانده و بر خود شيفته و واله ساخته، پس بنده دنيا گرديده و بنده كسى كه چيزى از متاع دنيا در دست او باشد^{(سبحانك خالقا و مبعودا بحسن بلائك عند خلقك دارا و جعلت فيها مأدبة و مشربا و مطعما و ازواجا و خدما و قصورا و انهارا و زروعها و ثمارا ثم ارسلت داعيا يدعوا اليها فلا الداعى اجابوا و لا فيما رغبت اليه رغبوا و لا الى ما شوقت اليه اشتاقوا أقبلوا على جيفة قد التضحوا باكلها و اصطلحوا على حبها و من عشق شيئا اعشى بصره و امرض قلبه فهو ينظر بعين غير صحيحة و يسمع باذن غير سميعة قد خرقت الشهوات عقله و اماتت الدنيا قلبه (نهج البلاغه فيض الاسلام /ح‏108). )}

[گل مريم]

امام صادق(ع) فرمودند :

ثَلَاثٌ مَن أَتَى اللَّهَ بِوَاحِدَةٍ مِنهُنَّ أَوجَبَ اللَّهُ لَهُ الجَنَّةَ الاِنفَاقُ مِن إِقتَارٍ وَالبِشرُ لِجَمِيعِ العَالَمِ وَالاِنصَافُ مِن نَفسِه

سه چيز است كه خدا هركدام از آن سه چيز را هنگامى كه بنده نزد او شرفياب مى شود ببيند بهشت را بر او واجب مى كند.
اول: انفاق در تنگدستى
دوم: خوشرويى براى همه مردم عالم
و سوم: انصاف از نفس خود .

(الكافي ج2 ص103 باب حسن البشر)