تجزیه ی فعل های سوره ی اسراء

[گل مريم]

با عرض سلام و خسته نباشید لطفا تجزیه افعال سوراه اسرا رو هم بگدارید با شماره ضیعه و معنی فعل مربوطه ممنون

سلام کاربران گرامی و قرآن پژوهان عزیز

بزودی در این تاپیک تجزیه ی افعال سوره ی مبارکه اسراء را با کمک و همراهی شما عزیزان می گذاریم

لطفا با ما همراه باشید

[گل مريم]

وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّـهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۗ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ ۖ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورًا ﴿٣٣﴾

لَا تَقْتُلُوا: فعل نهی (مضارع مجزوم به لا ناهیه)، جمع مذکر مخاطب، ( ق ت ل) صحیح سالم، ثلاثی مجرد، معلوم، متعدی؛ نکشید
حَرَّمَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، (ح ر م) صحیح سالم، ثلاثی مزید باب تفعیل، معلوم، متعدی؛ حرام کرد
قُتِلَ: فعل ماضی، مفرد مذکر غایب، ( ق ت ل) صحیح لازم، ثلاثی مجرد، مجهول؛ کشته شود(فعل شرط)
جَعَلْنَا: فعل ماضی، متکلم مع الغیر، ( ج ع ل) صحیح لازم، ثلاثی مجرد، معلوم، متعدی؛ قرار می دهیم(جواب شرط)
لَا يُسْرِف: فعل نهی (مضارع مجزوم به لا ناهیه)، مفرد مذکر غایب، ( س ر ف) صحیح سالم، ثلاثی مجرد، معلوم، لازم؛ نباید زیاده روی کند
كَانَ: فعل ماضی ناقص( ک و ن)، مفرد مذکر غایب، معتل اجوف واوی، ثلاثی مجرد، معلوم، لازم؛ هست

وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۚ وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ ۖ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا ﴿٣٤﴾

لَا تَقْرَبُوا: فعل نهی (مضارع مجزوم به لا ناهیه)، جمع مذکر مخاطب، ( ق ر ب) صحیح سالم، ثلاثی مجرد، معلوم، متعدی؛نزدیک نشوید
يَبْلُغَ: فعل مضارع منصوب به "أن" مقدره، مفرد مذکر غایب، ( ب ل غ) صحیح سالم، معلوم، لازم؛ برسد
أَوْفُوا: فعل امر، جمع مذکر مخاطب، ( و ف ی) معتل لفیف مفروق، ثلاثی مزید باب افعال، معلوم، متعدی ؛ وفا کنید
كَانَ: فعل ماضی ناقص( ک و ن)، مفرد مذکر غایب، معتل اجوف واوی، ثلاثی مجرد، معلوم، لازم؛ هست

[گل مريم]

وَأَوْفُوا الْكَيْلَ إِذَا كِلْتُمْ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ‌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا ﴿٣٥﴾

أَوْفُوا: فعل امر، جمع مذکر مخاطب، ( و ف ی) معتل لفیف مفروق، ثلاثی مزید باب افعال، معلوم، متعدی؛ فاعل: "واو"، مفعول به: "الکیل" ؛ کامل بپردازید
كِلْتُمْ: فعل ماضی، جمع مذکر مخاطب، ( ک ی ل) معتل اجوف یایی، ثلاثی مجرد، معلوم، متعدی، فاعل: "تم"؛ پیمانه کنید ( بخاطر إذای شرط، مضارع التزامی ترجمه می شود)
زِنُوا: فعل امر، جمع مذکر مخاطب، ( و ز ن) معتل مثال واوی، ثلاثی مجرد، معلوم، متعدی؛ فاعل: "واو" ؛ وزن کنید

---

ساخت فعل امر زنوا:
تَو‎ْزِنُونَ⬅️ حذف حرف عله ی "واو" بخاطر مثال بودن در ثلاثی مجرد⬅️ تَزِنُونَ ⬅️حذف حروف اتین ⬅️ ‎زِنُونَ ⬅️مجزوم شدن با حذف "نون" ⬅️ ‎زِنُوا


ساخت فعل ماضی کلتم

کَیَل⏪ اعلال قلب ⏪کالَ
کالَ ⬅️کالا ⬅️کالُوا⬅️ کالَتْ ⬅️کالَتا ⬅️کالْنَ ⬅️دو حرف ساکن(الف مدی و لام) حذف حرف عله ⬅️کلْنَ ⬅️و بخاطر مضارع کالَ بر وزن یَفْعِلُ علامت "کاف" کسره می شود.⬅️ کِلْنَ ⬅️کِلْتَ ⬅️کِلْتُما⬅️ کِلْتُم

[دژدان]

الإسراء
وَلَا تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولَٰئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا (36)

َلَا تَقْفُ⬅ پيروى نکن←فعل نهی/مفرد مذکر مخاطب/(ق ف و)/معتل_ناقص واوی/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/مبنی
★ فاعل: ضمیر مستتر انت
★ مفعول: ما و محلاً منصوب

لَيْسَ ⬅نیست←فعل ماضی ناقص/مفرد مذکر غایب/(ل ی س)/معتل_اجوف یایی/غیرمتصرف
★ اسم: علمٌ و لفظاً مرفوع

[دژدان]

وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تَخْرِقَ الْأَرْضَ وَلَن تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولًا (37)

لَا تَمْشِ ⬅راه مرو←فعل نهی/مفرد مذکر مخاطب/(م ش ی)/معتل_ناقص یایی/ثلاثی مجرد/لازم/معلوم/معرب
★ فاعل : ضمیر مستتر انت

لَن تَخْرِقَ ⬅هرگز پاره نخواهی کرد←حرف ناصبه + فعل مضارع منصوب/مفرد مذکر مخاطب/(خ ر ق)/صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب
★ فاعل : ضمیر مستتر انت
★ مفعول : الارض و لفظاً منصوب

لَن تَبْلُغَ⬅هرگز نخواهی رسید←حرف ناصبه + فعل مضارع منصوب/مفرد مذکر مخاطب/(ب ل غ)/صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب
★ فاعل : ضمیر مستتر انت
★ مفعول : الجبال و لفظاً منصوب

[دژدان]

ذَٰلِكَ مِمَّا أَوْحَىٰ إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ وَلَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتُلْقَىٰ فِي جَهَنَّمَ مَلُومًا مَّدْحُورًا (39)

أَوْحَىٰ ⬅وحى کرد←فعل ماضی/مفرد مذکر غایب/(و ح ی)/معتل_لفیف مفروق/ثلاثی مزید_باب افعال/متعدی/معلوم/مبنی
★ فاعل : رب و لفظاً مرفوع

لَا تَجْعَلْ ⬅قرار مده←فعل نهی/مفرد مونث غایب/(ج ع ل)/صحیح_سالم/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب
★ فاعل : ضمیر مستتر هی
★مفعول : الٰهاً و لفظاً منصوب

تُلْقَىٰ ⬅افکنده می شوی←فعل مضارع/مفرد مذکر مخاطب/(ل ق ی)/معتل_ناقص یایی/ثلاثی مجرد/مجهول/معرب
★ نائب فاعل : ضمیر مستتر انت

[دژدان]

أَفَأَصْفَاكُمْ رَبُّكُم بِالْبَنِينَ وَاتَّخَذَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ إِنَاثًا إِنَّكُمْ لَتَقُولُونَ قَوْلًا عَظِيمًا (40)

أَصْفَا ⬅اختصاص داد←فعل ماضی/مفرد مذکر غایب/(ص ف و)/معتل_ناقص واوی/ثلاثی مزید_باب افعال/متعدی/معلوم/مبنی/اعلال به قلب
★ فاعل : رب و لفظاً مرفوع
★ مفعول : ضمیر (کم) و محلاً منصوب

اتَّخَذَ ْ ⬅گرفت←فعل ماضی/مفرد مذکر غایب/(ء خ ذ)/مهموز الفاء/ثلاثی مزید_باب افتعال/متعدی/معلوم/مبنی/متصّرف
★ فاعل : ضمیر مستتر هو
★ مفعول : انٰثاً و لفظاً منصوب

لَتَقُولُونَ⬅هرآینه می گویید←لام تاکید + فعل مضارع/جمع مذکر مخاطب/(ق و ل)/معتل_اجوف واوی/ثلاثی مجرد/متعدی/معلوم/معرب/متصّرف
★ فاعل : ضمیر بارز واو

[دژدان]

ارسالی از

استاد هندیانی:
وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَـٰذَا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرُوا وَمَا يَزِيدُهُمْ إِلَّا نُفُورًا ﴿٤١﴾

صرفنا: فعل ماضی متکلم مع الغیر، (ص ر ف)، صحیح سالم، ثلاثی مزید باب تفعیل، معلوم، متعدی،
فاعل: نا؛ مفعول: محذوف

لیذکروا: لام تعلیل + أن ناصبه در تقدیر + فعل مضارع منصوب، (ذ ک ر) صحیح سالم، ثلاثی مزید باب تفعل، معلوم، لازم
فاعل: واو

ما یزیدهم: حرف نفی+ فعل مضارع، (ز و د) معتل اجوف واوى، ثلاثى مجرد، معلوم، متعدى
فاعل: هو مستتر؛ مفعول: هم
يَزْوِدُ ⬅️ يَزِوْدُ ⬅️ يَزِيدُ

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوهش گرامی

خانم یوسفیان:
ایه42
قُل لَّوْ كَانَ مَعَهُ آلِهَةٌ كَمَا يَقُولُونَ إِذًا لَّابْتَغَوْا إِلَىٰ ذِي الْعَرْشِ سَبِيلًا
قل⬅️فعل امر ،مفرد مذکر مخاطب(ق و ل)معتل اجوف واویی،اعلال به حذف،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم
#فاعل=انت مستتر


کان⬅️ماضی ناقصه،مفرد مذکر غایب(ک و ن)معتل اجوف واویی،اعلال به قلب،ثلاثی مجرد

یقولون⬅️مضارع،جمع مذکر غایب(ق و ل)معتل اجوف واویی،اعلال به سکون،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم
#فاعل=ضمیر بارز واو

لابتغوا⬅️حرف تاکید+فعل ماضی،جمع مذکر غایب(ب غ ی)معتل ناقص یایی،اعلال به حذف،ثلاثی مزید باب افتعال،متعدی،معلوم
#فاعل=ضمیر بارز واو

ایه43
سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوًّا كَبِيرًا
یقولون⬅️فعل مضارع ،جمع مذکر غایب(ق و ل)معتل اجوف واویی،ثلاثی مجرد،متعدی،معلوم
#فاعل=ضمیر بارز واو

#مفعول=علوا

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

اسلامی,
تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالْأَرْضُ وَمَن فِيهِنَّ وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلَٰكِن لَّا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كَانَ حَلِيمًا غَفُورًا(44)

تُسبِّحُ: فعل، مضارع ، ثلاثی مزید (تفعیل) ،مفرد مونث غایب،
(س ب ح)، صحیح سالم٬ معرب، متعدی، معلوم
فاعل : السماواتُ لفظا مرفوع
مفعول: لهُ محلا منصوب

یُسبِّح: فعل، مضارع ، مفرد مذکر غایب، ثلاثی مزید (تفعیل)،
(س ب ح)،صحیح سالم٬ معرب، متعدی، معلوم
فاعل: ضمیر مستتر هو محلا مرفوع

لا تَفقَهونَ: فعل، نفی، ثلاثی مجرد، جمع مذکر غایب، ( ف ق ه)، صحیح سالم٬ معرب، متعدی، معلوم
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع
مفعول: تسبیحَ لفظا منصوب+ هُم مضاف الیه محلا مجرور

کان: فعل ناقصه، ماضی، مفرد مذکر غایب، (ک و ن)، اجوف واوی، مبنی٬

اسمش: ضمیر مستتر هو محلا مرفوع
خبرش: حلیماً و غفوراً لفظا منصوب

[دژدان]

ارسالی از قرآن پژوه گرامی

اسلامی

الإسراء
وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَّسْتُورًا(45)

قَرَأتَ: فعل، ماضی ، مفرد مذکر مخاطب، ثلاثی مجرد، (ق ر أ)، مهموزاللام، متعدی، معلوم، مبنی٬
فاعل: ضمیر بارز (تَ) محلا مرفوع
مفعول: القرآنَ لفظا منصوب

جعلنا: فعل، ماضی، متکلم مع الغیر، ثلاثی مجرد، ( ج ع ل)، صحیح سالم٬ مبنی٬ م معلوم، متعدی،
فاعل: ضمیر بارز ( نا)، محلا مرفوع
مفعول: حجاباً لفظا منصوب

یومنون: فعل، مضارع ،جمع مذکر غایب، ثلاثی مزید (افعال)، ( أ م ن)، مهموزالفاء
معرب، معلوم، متعدی،
فاعل: ضمیر بارز واو محلا مرفوع
مفعول: بالاخرة محلا منصوب