از توقيعات حضرت صاحب الامر که در خطاب به عثمان بن سعيد عمروي و فرزندش صادر شده است

[گل مريم]

بسم الله الرحمن الرحيم در ميان موجودات، انتخابگري چون انسان نمي شناسيم. و او به حکم انا هديناه السبيل اما شاکرا و اما کفورا مظهر القادر المختار جل و عز است. و اين اختيار، که پلکان اوج گيري اوست، حضيض ها نيز برايش به دنبال مي آورد و تردد در پلکانهاي اوج و حضيض لوازمي دارد که قبل از هر چيز وجود و بعث مذکران و منبهان است. خداوند رحمان به مقتضاي مهر عمومي، همواره يادآوراني را مبعوث فرموده که آنان - درود خدا بر ايشان - را پيامبران مي ناميم، ولي حفظ و نگهداري و دوام بخشي به اين تذکر و نشان دادن انسانهاي تذکر يافته، خط وصايت و ولايت و امامت را مي طلبد. پس آفريدگار حکيم تبارک و تعالي به حکم حکمت و مصلحت، جانشيناني نيز براي ايشان قرار داده است. اينان - هزاران درود و سلام برايشان - با کردار و گفتار خود، خط تذکر و تنبه را حفظ کرده و در چهره زندگي روزمره و گفتارهايشان، انسانهاي خفته را بيدار و خزانه هاي نهفته خردشان را برانگيخته اند. و ما که همه هستيمان از برکت و به يمن وجود آنان مي باشد، بايستي که به عنوان سپاس يکي از هزاران حقوقشان، خط کوشش ايشان را دنبال کنيم. در اين راستا، تذکراتي از کلمات نورشان - توقيعات امام عصر (عج) - در قالب سخنراني و توسل بود، در کنار مرقد مطهر منبع نور، هشتمين مشعل روشن تذکر حضرت ثامن الحجج - عليه السلام - که برادراني متذکر، آنها را از نوار پياده کرده، با کمي اصلاح - در عين محفوظ نگاه داشتن لحن گفتاري و خطابي در حد امکان - در اختيار گوشهاي شنوا - اذن واعيه - قرار مي دهند. پادششان با مولايشان امام زمان - عليه السلام. اميد که موجب يادآوري نويسنده و خواننده بشود و مورد رضايت و خشنودي آن مذکر پرده نشين و غايب از نظر قرار گيرد و خداوند رئوف آن را به عنوان گامي کوچک در مسير زمينه سازي براي ظهور آن سرور بپذيرد. نوزدهم محرم 1414 - تهران - 19/ 4/ 1372 سيد حسين حسيني [ صفحه 4]

[گل مريم]

بسم الله الرحمن الرحيم

سخن راجع به حضرت، يعني سخن درباره همه چيز. براي اينکه وجود مقدس و مبارک امام عصر - ارواحنا فداه - صد است و عدد صد حاوي همه اعداد ما قبل خودش هم هست. ولي از باب مثال معروف: آب دريا را اگر نتوان کشيد هم به قدر تشنگي بايد چشيد
بنده با توجه به اينکه دوستاني که در محضر شريفشان هسيتم، نوعا عزيزاني هستند که علاقمندان به دربار مقدس حضرت ولي عصر - عليه السلام - هستند - و هذا من فضل ربنا. ذلک فضل الله يوتيه من يشاء - تصميم گرفتم که جملاتي از ايشان را قرائت کنم.

و چون سه شب هم بيشتر فرصت نداريم، تصميم گرفتم فرمايشاتي را از حضرت بقيه الله - ارواحنا فداه - در خدمت شريف شما بخوانم و [ صفحه 8] ترجمه کنم و در پيرامون آن قدري صحبت کنم - ان شاء الله.

اما اين توضيح و صحبت، احتياج به مقدمه اي دارد. اين مقدمه را توضيح بدهم تا اينکه بعد جملاتي را از توقيع شريف ايشان در محضر شريف شما نقل و ترجمه کنم.

ماها که نشسته ايم اينجا، آقايان و خانمهايي که اينجا هستند، همگيمان بدون استثنا عاشق هستيم. يکي از آثار عشق و محبت اين است که آدم دلش مي خواهد کلمات و گفتارهاي محبوب و معشوق خودش را به دست آورد و بشناسد و بداند.
يکي از آثار عشق اين است.
يکي ديگر از آثار عشق اصل محاکات است.

اصل محاکات يعني چه؟ يعني اينکه آدم کسي را که دوست دارد، دلش مي خواهد به رنگ او در بيايد، به قيافه او دربيايد، به شکل او در بيايد. آدم کسي را که دوست دارد، مي خواهد به شکل او دربيايد، از قيافه او و روحيه او حکايت کند، خودش را به تيپ او در بياورد. اين علامت عشق و محبت است. يعني اينکه تشعشعات وجودي معبود و معشوق براي عاشق ارزش والايي دارد که عاشق دلش مي خواهد تشعشعات وجود محبوب را بشناسد و از آنها تبعيت کند و با آنها همگامي و همراهي کند.

روي اين اصل، علاقمندان به ساحت مقدس امام عصر - ارواحنا فداه - دوست دارند که گفته هاي ايشان، کردار ايشان، افعال ايشان، خصوصيات اخلاقي ايشان، حتي نحوه غذا خوردن ايشان، [ صفحه 9] راه رفتن ايشان، نمازشان، روزه شان، شب زنده داريشان، حرکاتشان، سکناتشان... همه اينها را بدانند.


مقدمه ی کتاب

   

تقوا در گفتار امام زمان

بسم الله الرحمن الرحيم در ميان موجودات، انتخابگري چون انسان نمي شناسيم. و او به حکم انا هديناه السبيل اما شاکرا و اما کفورا مظهر القادر المختار جل و عز است. و اين اختيار، که پلکان اوج گيري اوست، حضيض ها نيز برايش به دنبال مي آورد و تردد در پلکانهاي اوج و حضيض لوازمي دارد که قبل از هر چيز وجود و بعث مذکران و منبهان است. خداوند رحمان به مقتضاي مهر عمومي، همواره يادآوراني را مبعوث فرموده که آنان - درود خدا بر ايشان - را پيامبران مي ناميم، ولي حفظ و نگهداري و دوام بخشي به اين تذکر و نشان دادن انسانهاي تذکر يافته، خط وصايت و ولايت و امامت را مي طلبد. پس آفريدگار حکيم تبارک و تعالي به حکم حکمت و مصلحت، جانشيناني نيز براي ايشان قرار داده است. اينان - هزاران درود و سلام برايشان - با کردار و گفتار خود، خط تذکر و تنبه را حفظ کرده و در چهره زندگي روزمره و گفتارهايشان، انسانهاي خفته را بيدار و خزانه هاي نهفته خردشان را برانگيخته اند. و ما که همه هستيمان از برکت و به يمن وجود آنان مي باشد، بايستي که به عنوان سپاس يکي از هزاران حقوقشان، خط کوشش ايشان را دنبال کنيم. در اين راستا، تذکراتي از کلمات نورشان - توقيعات امام عصر (عج) - در قالب سخنراني و توسل بود، در کنار مرقد مطهر منبع نور، هشتمين مشعل روشن تذکر حضرت ثامن الحجج - عليه السلام - که برادراني متذکر، آنها را از نوار پياده کرده، با کمي اصلاح - در عين محفوظ نگاه داشتن لحن گفتاري و خطابي در حد امکان - در اختيار گوشهاي شنوا - اذن واعيه - قرار مي دهند. پادششان با مولايشان امام زمان - عليه السلام. اميد که موجب يادآوري نويسنده و خواننده بشود و مورد رضايت و خشنودي آن مذکر پرده نشين و غايب از نظر قرار گيرد و خداوند رئوف آن را به عنوان گامي کوچک در مسير زمينه سازي براي ظهور آن سرور بپذيرد. نوزدهم محرم 1414 - تهران - 19/ 4/ 1372 سيد حسين حسيني [ صفحه 4]

[گل مريم]

چرا مي خواهند بدانند؟

براي اينکه به طور فطري در همه انسانها روحيه تبعيت از رهبر وجود دارد، يعني روحيه تبعيت از قهرمان، و انسان دنبال يک قهرمان مي گردد که او را براي خودش الگو قرار بدهد، دنبالش حرکت کند.

و روي همين حساب، دين ما که دين فطري است، براي ما قهرمان معين کرده و قهرماناني که صد در صد اصيل و صحيح هستند چهارده نفرند، يک زن و سيزده مرد.

اينها قهرماناني هستند که انسانها در طول تاريخ تا قيام قيامت، اگر از اينها تبعيت و پيروي کنند، تکامل پيدا مي کنند و به کمال مي رسند. و اينها را مي گويند چهارده معصوم.

و به همين جهت است که اينها را مي گويند امام.

امام اصل لغتش به معناي الگو و اصل قابل پيروي و تبعيت است، يعني کسي يا چيزي که اشخاص و يا اشياء ديگر بايد خودشان را با آن تطبيق بدهند.

مثلا به شاغول بنايي مي گويند امام. چرا؟

براي اينکه تراز ديوار است. ديوار مي خواهد تراز شود با شاغول است.

همچنين به مسطر مي گويند امام. قديمها کاغذ خط نداشت سفيد بود. بعد خطاطها مسطرهايي درست کرده بودند. مسطر مقوايي بود که از آن [ صفحه 10] نخهايي کلفت و منظم رد کرده بودند. کاغذ را مي گذاشتند روي اين، يک دست مي کشيدند، جاي اين نخها مي افتاد خط مي شد، مي توانستند درست بنويسند. به آن مسطر که باعث درست کردن خط و سطر بود مي گفتند امام. چرا؟ براي اينکه خطوط را با آن تطبيق مي کردند.

اين مساله که انسان دنبال قهرماني مي گردد که از او پيروي و تبعيت کند و مو به مو خودش را تابع او قرار بدهد، يک مساله فطري است. بر اين اساس برادراني که اينجا هستند و خواهراني که پشت پرده هستند و عزيزاني که با ايشان روبرو هستيم، همگي دلمان مي خواهد که زندگيمان را با زندگي رهبر و امام و پيشوا تطبيق کنيم. و اين تطبيق به شرط شناسايي است.

[گل مريم]

. بالاخره انسان بايد يک سير داشته باشد. اگر در سير و سلوکش نداند به چه راهي مي رود، اين در جاهليت است، در گمراهي است.

و لذا فرموده اند: من مات و لم يعرف امام زمانه، مات ميته جاهليه. [1] چون آدم بايد بداند که از چه کسي تبعيت مي کند، دنبال چه کسي مي رود و از چه کسي پيروي مي کند، چه کسي الگوي کامل زندگي او [ صفحه 11] هست.... اين، شناختن امام زمان است.

لذا بايد انسان امام زمان خود را بشناسد. و اين شناسايي بر دو قسم است که اين يک داستان مفصل و جالبي دارد که نمي توانم الان به طور کامل توضيح بدهم، ولي اجمالا مي گويم:

يک نحوه شناسايي داريم که شناسايي عقلي و ذهني و شناسنامه اي است....

ايشان فرزند حضرت نرجس خاتون هستند. پدرشان حضرت امام حسن عسکري - عليه السلام - است. سال تولدشان 255 ه. ق است. محل تولدشان سامراست. غيبت صغرايشان تا سال 329 ه. ق بوده است. غيبت کبرايشان از آن وقت شروع شده. نواب معروفشان چهار نفر هستند و.... اينها را مي گويند شناسايي شناسنامه اي و شناسايي عقلي يا ذهني.

يک شناسايي ديگر هم داريم که فراتر از اين شناسايي است که اسم آن شناسايي را من در اينجا مي گذارم شناسايي قلبي، شناسايي معنوي. يک دريچه هم باز مي کنم که نگوييد: نسيه رد نشويد! خودت را مي شناسي يا نه؟!
بله مي شناسم، دو جور مي شناسم، يک شناسايي عقلي از خودم دارم، مي دانم که در چه سالي متولد شده ام، اسمم چيست، مادرم کيست، مادر بزرگم کيست، پدر بزرگم کيست، در چه شهري متولد شده ام، زنم که بوده، و.... اينها شناسايي شناسنامه اي است.

ولي يک شناسايي هم از خودم دارم که شناسايي شناسنامه اي نيست، عقلي نيست، فکري [ صفحه 12] نيست. خودم را مي شناسم، همراه خودم هستم، هيچ وقت از خودم غافل نيستم، احساس انانيت مي کنم، احساس خوديت مي کنم.
اين البته خيلي مفصل است. يک سرش به بحث امامت مي خورد و يک سرش به توحيد مي خورد که بهترين راه شناسايي خدا هم همين راه است که به آن مي گويند معرفت وجداني، معرفت فواد و قلب، که آيات قرآن هم به آن اشاره مي کند.

[گل مريم]

امام زمان هم يک جور شناسايي دارد که شناسايي ذهني و شناسنامه اي است. آدم بحار را مي خواند، مشخصات امام زمان را به دست مي آورد.

اما يک شناسايي ديگر هم دارد، شناسايي قلبي، روحي، معنوي.

گاهي کساني هستند که ممکن است از امام عصر - عليه السلام - از نظر شناسايي شناسنامه اي دو سه تا معلومات بيشتر نداشته باشند و همين قدر بدانند که امام دوازدهم است و فرزند نرجس خاتون و در سامرا متولد شده و...

ولي در شناسايي قلبي آن قدر در سطح بالا باشند که از نزديکان و خصيصين آن حضرت باشند. اين مهم است....

ماها - بنده خودم را عرض مي کنم - شناسايي شناسنامه ايمان بد نيست. ممکن است در مورد حضرت خيلي معلومات داشته باشيم، کتابخانه سيار باشيم. ولي اگر شناسايي قلبي داشته باشيم، بايد ديگران هم شخصيت امام عصر - ارواحنا فداه - را در پيشاني ما [ صفحه 13] بخوانند.

شناسايي قلبي جوري است که بايد در اثر آن ديگران هم شخصيت معنوي امام عصر را در پيشاني ما بخوانند.

اين دو جور شناسايي....

پس ما بايد امام عصر - عليه السلام - را بشناسيم تا اينکه بدانيم دنبال چه کسي مي رويم: وقتي که محبوبمان شد، دلمان مي خواهد حرفهايشان را بفهميم، فرمايشاتش را به دست بياوريم، پيروي کنيم شخصيتش را، قيافه اش را، طرز زندگيش را، طرز سلوکش را، طرز معامله اش را، طرز رفتارش را، طرز حرکاتش را، طرز سکناتش را، طرز غذا خوردنش، به مسجد رفتنش تا ناخن گرفتنش را...

اينها را بايد بدانيم تا اينکه از او پيروي کنيم. ببينيم که مقياس و ميزان و محکي که ما از آن حضرت داريم چقدر است. وقتي يک سکه اي را، يک طلايي را، يا يک گردن بندي را به دست ما بدهند، ما وارد نيستيم بگوييم طلاي بيست و چهار عيار است يا نه، ولي به مجرد اينکه به زرگر دادند، با دوايي که دارد، با محک، با سنگ محک مي سنجد و مي گويد: اين طلايش خيلي کم است، قلابي است.

براي اينکه ما ميزان طلايي که در وجودمان هست - که شناسايي آن حضرت و پيروي و تبعيت از ايشان است - معلوم بشود، بايد با سنگ حق بسنجيم.

[گل مريم]

سنگ حق يعني خود امام عصر - عليه السلام.

ايشان سنگ حقند و در ترازوي عدل الهي، اعمال ما و شخصيت ما با ايشان سنجيده مي شود. يعني در يک کفه ترازو سنگ را مي گذارند و [ صفحه 14] در يک کفه جنس را.

جنس ما هستيم و اعمال ما.

مثلا نماز خواندي، خيلي به فقرا کمک کردي... بسيار خوب، بفرماييد بگذاريد روي ترازو. بعد کمک به فقراي محبوب ما را که حق است و کارش کار حق و سنگ حق است، مي گذارند روي کفه ديگر ترازو، باهم مقايسه مي شوند.

مي گويي: 100 تا بيمارستان ساختم و... نه! اينها ملاک نيست، بايد بدانيم با سنگ حق چقدر وزن مي گيرد و وزن مي پذيرد.

من خيلي منبر رفتم... باشد، منبر رفته باشي، مي گذاريم توي کفه ترازو.... مي بينيم همه اش دود شد، بخار شد رفت بالا، با سنگ حق هيچ نمي خواند. براي اينکه درونش هيچ خدا نبوده، همه اش ريا بوده، همه اش تظاهر بوده....

چون شما علاقمند هستيد که محبوبتان را بشناسيد.... وقتي مي گويم شما - ان شاء الله - ما هم در جرگه شما هستيم.

خداوند ما را از دوستان شما قرار بدهد، و ما را در زمره عاشقان امام زمان قرار بدهد، و ما را از شما که عاشقان و مشتاقان ظهور آن حضرت هستيد، جدا نکند.

براي اينکه بهتر بشناسيم و براي اينکه از ايشان تبعيت و پيروي بکنيم و بدانيم که شخصيت ايشان چيست، کمي از گفتارهايشان را من در اين سه شب چهار شب مي خوانم.... شايد که ما با بيان کلمات ايشان، يک قدم به ايشان نزديکتر شويم.

و شايد شما که دل [ صفحه 15] پاکي داريد و نوعا جوان هستيد و دلهاي سوخته داريد، با شنيدن گفتارهاي درر بار ايشان، احساس قرب و دوستي بيشتري با ايشان داشته باشيد و ايشان هم - ان شاء الله - توجه و عنايت بيشتري داشته باشند و ما را از غريبي و تنهايي در بياورند، و ما هم با نزديک شدن به ايشان، حضرتش را از تنهايي و غريبي در بياوريم.

چون غريب آن کسي است که آشنا نداشته باشد. و کسي که در ميان خانه خودش هيچ کدام از بچه هايش، زنش، عيالش، خانواده اش، همرنگ و همسخن و همگامش نباشد، اين غريب است ديگر، غريب. و خانه ما که خانه امام عصر - ارواحنا فداه - است، وقتي چون مني در آنم که با اين لباسهاي درازي که پوشيده ام، مي خواهم داد بزنم که من از همگامان و همراهان ايشان هستم، ولي در هيچ کدام از شوون زندگيم رنگ و بو و خاصيت و حقيقت ايشان را نداشته باشم، به راه ديگر بروم...

[گل مريم]

... آن وقت بايد بپذيرم که امام من در اين خانه غريب است... غريب الغربا اوست، براي اينکه من همراه او نيستم.... و اين غربت را اميرالمومنين هم داشت.

لذا من تصميم گرفتم که براي شما عزيزان و دوستان و شما سروران که ان شاء الله همه ما يک جوهره داريم - و آن از لطف خودشان است - و آن جوهره عشق مولاست و محبت آن حضرت.... من خيلي خوشم آمد که صاحب اين خانه گفت: زندگيم را [ صفحه 16] مي خواهم با توسل به امام زمان - عليه السلام - شروع کنم. بارک الله!

و فکر مي کنم که آقايي آقا طوري باشد که اين جور تفکرات را، اين جور افکار را، و اين جور افراد را - ان شاء الله - در روز قيامت در صف دوستان خودش قرار بدهد.

و اميدواريم که محافل ما و مجالس ما، محافل و مجالسي باشد که ما را به حضرت نزديکتر کند. و مجالس ما و محبتهاي ما و وعظهاي ما، چيزهايي باشد که ما را به حضرت نزديکتر کند و غصه ها و غمهاي قلبي آن حضرت را اندکي کمتر کند - ان شاء الله.

جمله اي که امشب انتخاب کرده بودم رويش صحبت بکنيم، نوزدهمين توقيعي است که مرحوم مجلسي در جلد پنجاه و سوم بحار الانوار صفحه 190 و 191 نقل کرده است.

توقيع يعني نامه هايي که حضرت نوشته اند، يا سفارشاتي که کرده اند، يا فرمايشاتي که به صورت کتبي براي افرادي آمده، چه براي نواب خاص، و چه براي نايبان عامشان. در بحار، مرحوم مجلسي بيست و چند توقيع نقل مي کند که نوزدهمين توقيعش را از کمال الدين شيخ صدوق - که در هزار سال پيش مي زيسته - نقل مي کند.

[گل مريم]

ايشان مي نويسد:

توقيعي است از جانب حضرت به عثمان بن سعيد عمروي و فرزندش. عثمان بن سعيد و فرزندش محمد بن عثمان نايب خاص اول و دوم بودند، باب اول و باب دوم بودند. [ صفحه 17]

بعد مي نوسيد: روايت کرده آن را سعد بن عبدالله. ايشان هم يکي از روات بسيار مورد اطمينان است. بعد مي گويد: شيخ ابوجعفر - رضي الله عنه - مي گويد: اين نامه را به خط خود سعد بن عبدالله - رحمه الله - من ديدم.

در اين توقيع حضرت مي فرمايد:

وفقکما الله لطاعته و ثبتکما علي دينه و اسعدکما بمرضاته...: خداوند شما پدر و پسر را براي اطاعت خود موفق بدارد، و شما را بر دينش ثابت قدم بفرمايد، و شما را به مرضات و حشنوديش، راه خشنوديش، سعادتمند بگرداند. به ما نامه شما رسيده درباره مختار و مناظره او با کسي راجع به امامت.

اين توقيع کلا راجع به امامت است. نسبتا مختصر است. لذا اين را انتخاب کردم. در آن اشاره شده به اينکه کسي با فردي به نام مختار مناظره کرده و گفته که حضرت امام حسن عسکري غير از جعفر که برادرش بود - که به جعفر کذاب معروف شده - خلفي نداشته است. بعد حضرت به عثمان بن سعيد و فرزندش مي نويسد: همه آنچه نوشته بوديد که اصحاب شما در جواب اين مطلب گفته اند، فهميدم. و بعد مي فرمايد: و انا اعوذ بالله من العمي بعد الجلاء. از اين عبارت بر مي آيد که اين کسي که اين حرف را زده بوده، کسي بوده که حقيقت را قبلا مي دانسته و لذا حضرت فرموده است: و من به خدا پناه مي برم از کوري بعد از بينايي، تاريکي بعد از روشنايي. [ صفحه 18]
اين خيلي سخت است. چون ما دو جور کوري داريم: يک کوري اوليه داريم - مثل کور مادر زاد - که خيلي سخت نيست، سخت نمي گذرد. چون رنگها را نديده. اما يک کوري بعد از بينايي داريم. کسي که سي سال، بيست سال، ده سال با بينايي زندگي کرده، کور بشود، خيلي سخت است. کوري بعد از بينايي، چه کوري ظاهري چه کوري باطني، خيلي سخت است.

در دعا چه مي خوانيم؟ ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هديتنا. [2] . در قرآن کريم هم داريم که کساني که کافر شدند بعد از اينکه ايمان آوردند، ثم ازدادوا کفرا.... [3] اينهايي که اول مومنند بعد خراب مي شوند، ديگر خيلي سخت است، خيلي مشکل است که آدم هدايتشان کند.

[گل مريم]

. لذا امام عصر - عليه السلام - مي فرمايد: اعوذ بالله من العمي بعد الجلاء. در 18 - 17 سال قبل، جواني که از دوستان نزديک من بود، رفت در يک محيطهايي و عقايدش خيلي عوض شد. باهم قرار صحبت گذاشتيم. هر چه من شروع کردم به گفتن، گفت: آن مطلب را مي خواهي بگويي که در فلان جلسه براي فلاني گفتي؟ آن يکي مطلب را مي خواهي بگويي که در فلان جلسه ديگر براي فلان شخص ديگر گفتي؟

... خوب، همه حرفهاي مرا بلد بود.... در فرقه هاي مختلف شما نگاه کنيد - فرقه هاي غير ديني که از [ صفحه 19] اسلام برگشتند - در آنها کساني موثرتر بودند که قبلا همين کتابها دستشان بوده. اعوذ بالله من العمي بعد الجلاء: به خدا پناه مي برم از کوري بعد از روشني.

خيلي مواظب باشيد - آقايان و بانوان گرامي! - که بعد از اينکه انسان روشن شد و هدايت شد، کور نشود. بايد به خدا پناه برد. ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هديتنا. اين آيه، آيه 8 از سوره آل عمران است. در آيه قبل از آن از محکم و متشابه قرآن صحبت مي کند که خيلي مطلب مهمي است و آيه اش هم طولاني است.

بعد در آيه بعد از قول راسخان در علم نقل مي فرمايد که مي گويند: ربنا لا تزغ قلوبنا بعد اذ هديتنا و هب لنا من لدنک رحمه. خيلي مواظب باشيد! تا آدم سرش را بجنباند، شيطان به طور کلي مي برد. من جلسه ديده ام... من سابقا متدين بوده ام... من خيلي روضه شرکت کرده ام... من ديگر خراب نمي شوم... ديگر هيچ حرفي در من اثر نمي کند... ايمانم قوي هست... خانواده خيلي خوب بوده... شاگرد آقاي حسيني بوده ام... استاد آقاي حسيني بوده ام... رفيق آقاي کي بوده ام... کي بوده ام... اينها هيچ کدامش دليل نيست. بايد هميشه آدم به خدا پناه ببرد. هميشه بايد انسان به خدا پناه ببرد تا اينکه در راهي که دارد گمراه نشود. لذا امام عصر - عليه السلام - که امام معصوم است، مي فرمايد: اعوذ بالله من العمي بعد الجلاء. [ صفحه 20] بعد از اينکه انسان به نور رسيده، بعد توي تاريکي بيفتد، بعد از اينکه هدايت يافته، خراب بشود...

[گل مريم]

... اين از نظر فقهي هم مشکل است.

ما دو جور مرتد داريم، مرتد فطري داريم، مرتد ملي داريم.

يک وقت کسي هست که اول مسلمان بوده، بعد بر مي گردد ارتداد پيدا مي کند. اين، مرتد فطري است. زيرا از فطرت اسلام برگشته. و يک وقت نه، کسي که مسلمان نبوده، بر مي گردد مسلمان مي شود، بعد بر مي گردد دوباره کافر مي شود.

اولي کارش خيلي مشکل است. مي گويند توبه اش هم قبول نيست. خيلي کارش مشکل است. لذا بايد مراقب اعمال و حرکات بود تا اينکه انسان بعد از جلاء به عمي و کوري مبتلا نشود.

در آيه کريمه قرآن دارد که: و من اعرض عن ذکري فان له معيشه ضنکا و نحشره يوم القيامه اعمي: [4] . کسي که اعراض از ياد من بکند... اعراض از ياد من بکند، يعني به ياد من بوده و حالا اعراض کرده. کساني هستند که از اول به ياد من نبودند، اينها هيچ، ولي کساني بودند که اول به ياد من بودند، حالا اعراض از ياد من کرده اند.

يعني تا ديروز نمازش مرتب بوده، حالا کم کم عوض مي شود. محيط در آدم اثر مي کند... رفيق در آدم اثر مي کند... لقمه در آدم اثر مي کند... ازدواج در آدم اثر مي کند.... بعضي از ازدواجها هست که زير و رو کرده و به طور کلي بچه ها را متدين کرده است. بعضي از ازدواجها هم [ صفحه 21] هست که بر عکس اينها اثر مي کند.

و من اعرض عن ذکري فان له معيشه ضنکا: کساني که اعراض از ذکر من بکنند، براي آنها زندگي پر مشقت است.

در روز قيامت اينها مي گويند: رب لم حشرتني اعمي و قد کنت بصيرا، قال کذلک اتتک آياتنا فنسيتها و کذلک اليوم تنسي. [5] .

همه اش اين جوري مي گويد. مي گويد آيات ما آمد، تو فراموش کردي. مي دانستي، خوب بودي، متدين بودي، محيطت را عوض کردي، به خاطر اينکه بيشتر به پول برسي محيطت را عوض کردي، به خاطر اينکه به زندگي مرفه تر برسي شغلت را عوض کردي، براي اينکه به پول بيشتري برسي... و آن شغل تو را برد، ديگر حلال و حرام نداري. اين براي همه هست. نه فقط براي شما که جوان هستيد، براي ميانسالها هم هست، براي پيرمردها هم هست. دنيا و محيط خيلي در آدم اثر مي کند.

يک وقتي يکي از اساتيد پيرمرد من براي يک دوره معالجه به لندن رفته بود. وقتي ايشان برگشت گفت: عجيب است! محيط کشورهاي اروپايي در همه اثر دارد! مثل اينکه من پرسيدم: حاج آقا در شما اثر کرد؟ گفت: بله در من هم اثر کرده. گفتم: در شما چه اثري کرده؟ گفت: اول از محيط خارج بدم مي آمد، حالا ديگر بدم نمي آيد. اين حد اقل اثرش است. خيلي اثر دارد محيط. [ صفحه 22] رفيق و رفقا هم خيلي اثر دارند.

هر موقع که ما مي آمديم مشهد، فلان آقا مرتب مي آمد در حرم. حالا رفيق بدي پيدا کرده است، يواش يواش از مرز نماز هم مي گذرد. اعوذ بالله من العمي بعد الجلاء.