آيات شكر و سپاسگزارى نِعْمَت هاى خدا

[سحر]

بِسْم الله الرحمن الرحيم
آیات شکر


1. ثُمَّ عَفَوْنَا عَنكُم مِّن بَعْدِ ذَٰلِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿البقرة: ٥٢﴾
آنگاه پس از آن [شرك گرايى، باز هم‏] از شما درگذشتيم؛ باشد كه سپاسگزار باشيد.


2. ثُمَّ بَعَثْنَاكُم مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿البقرة: ٥٦﴾
آن گاه شما را از پس مرگتان زنده كرديم شايد سپاس بداريد.


3. فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ ﴿البقرة: ١٥٢﴾
بنابراين، مرا ياد كنيد [تا] شما را ياد كنم؛ و مرا سپاس گزاريد، و [نعمتهاى بيشمار] مرا ناسپاسى نكنيد.


4. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّـهِ إِن كُنتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ ﴿البقرة: ١٧٢﴾
هان اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد! از نعمتهاى پاكيزه‏اى كه روزى شما ساخته‏ ايم، بخوريد و سپاس خدا را بگزاريد؛ اگر تنها او را مى‏ پرستيد.


5. شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللَّـهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللَّـهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿البقرة: ١٨٥﴾
ماه رمضان [همان ماه پربركتى‏] است كه در آن قرآن [شريف ]- بعنوان راهنمايى براى مردم و [دربردارنده‏] نشانه‏هايى روشن از هدايت، و [ميزان سنجش و] جداسازى حق از باطل - فرو فرستاده شده است. پس هر كس از شما اين ماه را دريابد، بايد آن را روزه بدارد؛ و هر كه [در آن ماه‏] بيمار يا در سفر باشد، [بايد افطار كند و آنگاه‏] شمارى از روزهاى ديگر را [روزه بگيرد]. خدا براى شما آسانى مى‏ خواهد و دشوارى [و رنج ]برايتان نمى‏ خواهد؛ و [اين دستور روزه‏ دارى‏] براى آن است كه [كار بر شما آسان شود و ]شمار [آن روزها] را كامل سازيد و خدا را به پاس آنكه شما را راه نموده است، به بزرگى [و شكوه‏] بستاييد؛ و باشد كه [او را به‏ پاس ارزانى‏ داشتن اين نعمتهاى گران‏] سپاس گزاريد.


6. أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ خَرَجُوا مِن دِيَارِهِمْ وَهُمْ أُلُوفٌ حَذَرَ الْمَوْتِ فَقَالَ لَهُمُ اللَّـهُ مُوتُوا ثُمَّ أَحْيَاهُمْ إِنَّ اللَّـهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ ﴿البقرة: ٢٤٣﴾
آيا به [سرگذشت شگفت‏انگيز] كسانى كه از بيم مرگ [و به انگيزه فرار از جهاد]، از خانه‏ هاى خويش بيرون رفتند، و هزاران [نفر ]بودند، ننگريسته ‏اى؟! پس، خدا به آنان گفت: «بميريد!» [و تمامى آنان مردند]؛ آنگاه [دگرباره‏] آنان را زنده ساخت! آرى؛ خداوند داراى بخششى [بزرگ و بسيار] بر مردم است، ولى بيشتر مردم سپاس نمى‏ گزارند.


7. وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّـهُ بِبَدْرٍ وَأَنتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُوا اللَّـهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿آل عمران: ١٢٣﴾
و براستى خدا شما را در [كارزار] بدر - با آنكه [در برابر انبوه دشمن‏] ناتوان بوديد - يارى كرد [ و شما را بر آنان پيروزى بخشيد]؛ پس، پرواى خداى را پيشه سازيد؛ باشد كه سپاس [او را] گزاريد.



8. مَّا يَفْعَلُ اللَّـهُ بِعَذَابِكُمْ إِن شَكَرْتُمْ وَآمَنتُمْ وَكَانَ اللَّـهُ شَاكِرًا عَلِيمًا ﴿النساء: ١٤٧﴾
اگر [شما مردم در زندگى خويش‏] سپاس خدا [و نعمت‏هاى او ]را بگزاريد و ايمان بياوريد، خدا مى‏ خواهد با عذاب شما چه كند؟ و خداوند هماره حق شناس و داناست.


9. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ وَإِن كُنتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا وَإِن كُنتُم مَّرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُم مِّنْهُ مَا يُرِيدُ اللَّـهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُم مِّنْ حَرَجٍ وَلَـٰكِن يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿المائدة: ٦﴾
اى كسانى كه ايمان آورده ‏ايد! هنگامى كه به نماز برمى‏خيزيد، صورت و دست‏هاى خويشتن را تا آرنج‏ها بشوييد و [بخشى از جلو] سر و [روى ]پاهايتان را تا برآمدگى روى پاها مسح نماييد؛ و اگر «جنب» بوديد، [با انجام غسل ]پاكى گزينيد؛ و اگر بيمار يا در سفر بوديد يا يكى از شما از آبريزگاه آمده يا با زنان آميزش نموديد و [آن گاه براى وضو يا غسل‏] آبى نيافتيد، پس آهنگ زمينى پاك [و پاكيزه ]نماييد و آن گاه صورت و دست‏هاى خويشتن را با آن مسح كنيد؛ خدا نمى‏ خواهد براى شما تنگنايى پديد آورد، بلكه بر آن است كه شما را پاك ساخته و نعمت خود را بر شما تمام گرداند، باشد كه [او را ]سپاس گزاريد.


10. لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّـهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَـٰكِن يُؤَاخِذُكُم بِمَا عَقَّدتُّمُ الْأَيْمَانَ فَكَفَّارَتُهُ إِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاكِينَ مِنْ أَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ أَهْلِيكُمْ أَوْ كِسْوَتُهُمْ أَوْ تَحْرِيرُ رَقَبَةٍ فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَاثَةِ أَيَّامٍ ذَٰلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّـهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿المائدة: ٨٩﴾
خدا شما را بخاطر بى‏ توجهى [و بيهوده‏ گويى‏] در سوگندهايتان بازخواست نمى‏ كند، امّا شما را به ‏خاطر سوگندهايى كه [از روى توجّه و هدف ]استوار ساخته‏ ايد [و آنگاه آنها را مى‏ شكنيد ]بازخواست مى‏نمايد. و كفّاره آن [يا ]غذا دادن به ده نفر بينوا از نوع متوسط آن غذاهايى است كه خانواده خويش را با آن تغذيه مى ‏نماييد، يا [تأمين‏] پوشاك آنان و يا آزاد ساختن يك برده. پس كسى كه [هيچ كدام از اين سه چيز را] نيافت، بر اوست كه سه روز روزه بدارد، اين است كفّاره سوگندهاى شما، آنگاه كه سوگند ياد مى‏ كنيد [و آن را مى‏ شكنيد] و سوگندهاى خويش را [با همه وجود] پاس بداريد؛ خدا، آيات [و نشانه‏ هاى قدرت ]خود را اين گونه براى شما بروشنى بيان مى‏ كند؛ باشد كه سپاس [او را ]گزاريد.


11. وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ ﴿الأعراف: ١٠﴾
و بيقين ما به شما[ مردم ]در زمين توانايى [و اقتدار ]بخشيديم و برايتان در آن وسايل [و امكانات‏] زيست قرار داديم، [امّا] چه اندك سپاس [خدا ]مى ‏گزاريد.


12. وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ ﴿الأعراف: ٥٨﴾
و سرزمين پاك [و بارور، گل و] گياهش به خواست پروردگارش [به آسانى ]برمى‏آيد؛ و آن [سرزمينى‏] كه ناپاك [وشوره‏زار] است، جز [گياه ]ناچيز و بى‏ ارزش [از آن نمى‏رويد و] بر نمى‏ آيد. ما آيات [و نشانه‏ هاى يكتايى و قدرت خود] را اين گونه براى گروهى كه سپاس مى‏دارند [به صورتهاى ]گوناگون بيان مى‏ كنيم.


13. وَاذْكُرُوا إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الْأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ وَأَيَّدَكُم بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿الأنفال: ٢٦﴾
و هنگامى را [به ياد آوريد] كه شما در روى زمين گروهى اندك و به ناتوانى كشيده شده بوديد، مى‏ هراسيديد كه [مبادا ]مردم [مكّه‏] شما را بربايند، امّا [خدا ]شما را [در نقطه‏ هاى امن ]جاى داد و به يارى خود نيرومندتان گردانيد و از چيزهاى [پاك و ]پاكيزه روزيتان داد، باشد كه سپاس [خدا را] بگزاريد.



14. وَمَا ظَنُّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّـهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّـهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ ﴿يونس: ٦٠﴾
و آن كسانى كه به خدا دروغ مى‏بندند، درباره [كيفر سهمگين كارشان در ]روز رستاخيز چه گمان مى ‏برند؟! بى‏ترديد خدا بر مردم بخشش [بسيارى ]دارد، امّا بيشتر آنان سپاس [آن همه نعمت را ]نمى‏ گزارند.


15. وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَائِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَا أَن نُّشْرِكَ بِاللَّـهِ مِن شَيْءٍ ذَٰلِكَ مِن فَضْلِ اللَّـهِ عَلَيْنَا وَعَلَى النَّاسِ وَلَـٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ ﴿يوسف: ٣٨﴾
و [دين و] آيين پدرانم ابراهيم، اسحاق و يعقوب را پيروى نموده‏ ام. براى ما زيبنده نيست كه چيزى را شريك [و همتاى ]خدا گيريم. اين [نعمت توحيدگرايى و يكتا پرستى ]از فزون بخشى خدا بر ما و بر مردم است، امّا بيشتر مردم سپاس [خداى يكتا را ]نمى‏ گزارند.


16. وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ ﴿ابراهيم: ٧﴾
و هنگامى را كه پروردگارتان اعلام داشت كه اگر به راستى سپاس [ خدا را ]گزاريد، بى‏ ترديد [ نعمت‏هاى خود بر] شما را خواهم افزود و اگر ناسپاسى ورزيد، [ بدانيد كه‏] عذاب من سخن [ و دردناك‏] خواهد بود.