مــعــارفــے از ســوره هاے قــرآنــ(ســوره رعــد)

[دژدان]

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّحْمَـٰنِ الرَّحِيمِ

مــعــارف قــرآن 
جــلــد 3 
نــویــســنــده: جــمــعــے از نــویــســنــدگــان
فــصــل پــنــجــم
مــعــارفــے از ســوره رعــد

[دژدان]

معجزات پيامبران‌

«وَ لَقَدْ ارْسَلْنا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ وَ جَعَلْنا لَهُمْ ازْواجاً وَ ذُرِّيَّةً وَ ما كانَ لِرَسوُلٍ أَنْ يَأْتِىَ بِايَةٍ الَّا بِاذْنِ اللَّهِ، لِكُلِّ اجَلٍ كِتابٌ»
پيش از تو نيز پيامبرانى را فرستاديم كه همسران و فرزندانى داشتند و هيچ پيامبرى حق نداشت جز با اجازه خدا معجزه‌اى بياورد كه براى هر اجلى كتابى است.

سنت خداوند بر اين قرار گرفته كه انبياء، از جنس بشر و داراى زن و فرزندانى باشند، اما انسانهايى برگزيده و شايسته ابلاغ رسالت باشند.
از طرف ديگر پيامبران براى اثبات رسالت خود بايد معجزه‌اى ارائه دهند؛ ولى در آوردن معجزه مستقل نيستند. آنان به اذن خدا قدرت ارائه معجزه دارند؛ بنابراين هر معجزه‌اى كه از آنان خواسته شود تا اراده الهى تعلق نگيرد، اجابت نمى‌شود.
در واقع پيامبران مظهر قدرت الهى در ارائه معجزاتند.

#رد_معجزات... 

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

ردّ معجزات

پيشنهادى‌ پيامبران براى نشان دادن صدق ادعاى خود، معجزه ارائه مى‌دادند، چون بسيارى از مردم در حدى نيستند كه بتوانند با ادله عقلى، نبوت پيامبرى را بپذيرند و نياز به معجزات محسوس دارند تا از راه حس به حقانيت دعوت آن پيامبران پى ببرند. امّا در اين بين، عده‌اى طلب معجزه از پيامبران را وسيله‌اى براى ايمان نياوردن خود قرار داده بودند و همواره معجزات رنگارنگ و متنوعى از پيامبران مى‌خواستند، آنها در اين درخواست خود به دنبال دو هدف بودند؛ زيرا با خود مى‌گفتند اگر پيامبران به معجزات درخواستى ما كه اكثراً همراه با درخواستهاى مادى همانند آوردن گنج و مانند آن بود، پاسخ مثبت دادند، ما از آن مواهب مادى استفاده كرده و ايمان هم نخواهيم آورد و اگر آنان نتوانند به درخواستهاى ما پاسخ مثبت دهند، بهانه‌اى مى‌شود براى ايمان نياوردن و تبليغات ما بر ضد پيامبران، پس آنها هدفشان هدايت طلبى و آشكار شدن حق نبود بلكه به دنبال منافع مادى خود و بى‌ارزش ساختن اعتبار و قداست معجزه بودند.
پيامبران الهى در مقابل اين درخواست معجزات (كه به آنها معجزات پيشنهادى يا اقتراحى گفته مى‌شود) تسليم نشده و ابراز مى‌داشتند كه ما تنها بشرى همانند شما هستيم و معجزات و آيات تنها در دست خداست و ما وظيفه انذار شما را به عهده داريم.

#آياتى_از_قرآن_به_ درخواست هاى _غیر _اصولى...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

آیاتی از قرآن به درخواست های غیر اصولی

آيات زير از اين نوع هستند:
«وَ قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى تَفْجُرَ لَنا مِنَ اْلَارْضِ يَنْبُوعاً اوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخيلٍ وَ عِنَبٍ وَ فَتُفَجِّرَ اْلَانْهارَ خِللَها تَفْجيراً اوْ تُسْقِطَ السَّماءَ كَما زَعَمْتَ عَلَيْنا كِسَفاً اوْ تَأْتِىَ بِاللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ قَبيلًا اوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ اوْ تَرْقى فِى السَّماءِ وَ لَنْ نُؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنا كِتاباً نَقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحانَ رَبى هَلْ كُنْتُ الَّا بَشَراً رَسُولًا»
و گفتند: ما هرگز به تو ايمان نمى‌آوريم تا اين كه چشمه جوشانى از اين سرزمين (خشك و سوزان) براى ما خارج سازى يا باغى از نخل و انگور از آن تو باشد، و نهرها در لابه لاى آن جارى كنى، يا قطعات (سنگهاى) آسمان را- آن چنان كه مى‌پندارى- بر سر ما فرود آرى، يا خداوند و فرشتگان را در برابر ما بياورى يا براى تو خانه‌اى پر نقش و نگار از طلا باشد؛ يا به آسمان بالا روى، حتّى اگر به آسمان روى، ايمان نمى‌آوريم مگر آن كه نامه‌انى بر ما فرود آورى كه آن را بخوانيم؛ بگو: منزه است پروردگارم (از اين كارهاى بيهوده)! مگر من جز انسانى فرستاده خدا هستم؟!

هماهنگى قوانين با زمان‌ جمله «لِكُلِّ أَجَلٍ كِتابٌ» پاسخ به كسانى است كه مى‌گويند چرا احكامى از تورات و انجيل دگرگون شده است، مگر نه اين است كه اينها همه كتابهاى آسمانى است كه از طرف خداوند نازل شده است؟ مگر خدا فرمان خود را نقض مى‌كند؟
اين آيه در مقام جواب مى‌گويد: براى هر زمانى حكم و قانونى مقرر شده است؛ چرا كه بشريت با زندگى متحول و رو به تكامل خود، نياز به برنامه‌هاى متفاوتى دارد كه مطابق با زمان خود باشد.

#بداء...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

بداء

«يَمْحُوا اللَّهُ ما يَشاءُ وَ يُثْبِّتُ وَ عِنْدَهُ امُّ الْكِتابِ»
خداوند هر چه را بخواهد، محو مى‌كند و هر چه را بخواهد اثبات مى‌كند و امُّ الْكِتابِ (اصل‌ همه كتابها) نزد اوست.

مقدرات خداوند بر دو گونه است:

الف- مقدرات ثابت:

كه بدون ترديد واقع مى‌شود و تغيير و تبديل در آن راه ندارد.
اين مقدرات در «ام الكتاب» يا «لوح محفوظ» ثبت است و هيچكس را جز خداوند بر آن احاطه نيست؛ مگر به اذن خدا.

ب- مقدرات قابل تغيير:

كه خداوند آنها را تابع شرايط و مصالح قرار داده و ممكن است با حصول آن شروط حاصل شود يا با حاصل شدن شرايط ديگر، تقدير ديگرى واقع گردد. اين تقديرات در «لوح محو و اثبات» ثبت شده و بندگانى به اذن خداوند بر آن اطلاع مى‌يابند. البته مآل و مرجع اين لوح، همان لوح محفوظ و تغييرات محو و اثباتى در اين لوح به مقتضاى لوح محفوظ است، و به همين جهت لوح محفوظ را «ام الكتاب» ناميده‌اند.

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

بداء

«يَمْحُوا اللَّهُ ما يَشاءُ وَ يُثْبِّتُ وَ عِنْدَهُ امُّ الْكِتابِ»
خداوند هر چه را بخواهد، محو مى‌كند و هر چه را بخواهد اثبات مى‌كند و امُّ الْكِتابِ (اصل‌ همه كتابها) نزد اوست.

از اين آيه شريفه استفاده مى‌شود كه چنين نيست كه اگر خداوند تقديرى مقرّر فرمود، ديگر نتواند آن را تغيير دهد. او فاعل اختياردارى است كه آنچه بخواهد مى‌كند
«يَمْحُوا اللَّهُ ما يَشاءُ وَ يُثْبِتُ».

البته همچنانكه خودش فرموده افعال او گزاف نيست و بر حسب مصالح و مفاسد واقعى است.
حضرت على (ع) پيرامون تفسير اين‌ آيه‌ از رسول‌خدا (ص) پرسش‌كرد؛ آن حضرت‌ فرمود:
ديدگانت را با تفسير آن روشن مى‌كنم و ديدگان امتم را كه بعد از من مى‌آيند با تفسير آن روشن مى‌سازم، و آن اين است كه صدقه در صورتى كه با شرايطش انجام شود و احسان به پدر و مادر و به طور كلى كار نيك كردن، شقاوت را به سعادت مبدل نموده، عمر را طولانى و از پيشامدهاى بد جلوگيرى مى‌كند.
پاسخ پيامبر اكرم (ص) اشاره به همه مقدرات قابل تغيير است كه گاهى بعضى اعمال سبب تغيير آنها مى‌گردد.

#ديدگاه_شيعه‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

ديدگاه شيعه‌

شيعه به استناد آيه فوق، معتقد به «بداء» است و عده‌اى از علماى اهل تسنن به علت نداشتن آگاهى صحيح از اين عقيده، آن را باطل دانسته‌اند، از اين رو در يك نگاه كوتاه به بررسى مسأله بداء مى‌پردازيم.
وقتى كسى عزم بر انجام كارى كند و بعد بر او معلوم گردد كه انجام آن فعل مطابق مصلحت نيست و پشيمان شود، اصطلاحاً گفته مى‌شود براى او «بداء» حاصل شده است.
بداء در مورد خداى تعالى به معنى فوق صحيح نيست بلكه به معناى آشكار كردن و نماياندن است. بدين صورت كه خداوند تقديرى مشروط، معين فرموده و در لوح محو و اثبات، ثبت شده است. بعد با توجه به حاصل نشدن آن شرط، آن تقدير محو و حكم و تقدير ديگرى ثبت مى‌شود؛ ولى علم و قضاى خدا ترديد بردار نيست و در لوح محفوظ ثبت است و اگر كسى بر لوح محو و اثبات به اذن خدا اطلاع پيدا كند، مقدراتى مى‌بيند و از وقوع آنها خبر مى‌دهد. بعد ممكن است بعضى از آنها به خاطر حاصل نشدن شرايط لازم، واقع نشود و در اينجا بر ما روشن مى‌گردد كه تقديرى كه ما منتظر آن بوديم از مقدرات حتمى خداوند نبوده و قضاى ترديد ناپذير حق بر آن تعلق نگرفته است. اين معناى «بداء» است.

#مثال_معنای_بداء...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

مثال معنای بداء

به عنوان مثال در مورد قوم يونس (ع)، خداوند خبر داد كه آنان را سه روز ديگر هلاك خواهد كرد.
حضرت يونس از بين آنان رفت و طليعه عذاب پديدار شد.
با پديدار شدن عذاب، آنان توبه كردند و توبه‌شان پذيرفته شد و عذاب از آنان دفع گرديد.
در اينجا، به اصطلاح بداء حاصل شد. يعنى خداوند براى ما آشكار كرد كه مقدر و قضاى حتمى در مورد آنان نجات بود و آنچه قبلًا اطلاع داده شده بود تقدير مشروط بود كه حاصل نشد.
#نسخ_احكام نيز نوعى #بداء است چون وقتى خداوند حكمى را نسخ مى‌كند در واقع آشكار مى‌كند كه مصلحت حكم اول كه به نظر دائمى مى‌آمد تا اينجا بود و الآن مصلحت از بين رفته و شرايط تغيير كرده و حكم جديد لازم است.
اين در لوح محفوظ از همان اول ثبت شده بود و تغيير قضايى براى خداوند حاصل نشده است. البته بداى در احكام را اصطلاحاً نسخ مى‌گويند. 

#پاسخ_به_اهل_سنت‌...

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

پاسخ به اهل سنت‌

اينك در پاسخ به اشكال اهل سنت در مورد اعتقاد شيعه به بداء بايد گفت، اگر اشكال آنان از اين جهت است كه معناى بداء، پشيمان شدن و تغيير اراده خداست، قطعاً شيعه نيز بداء به معناى تغيير عقيده و پشيمان شدن را در مورد خداوند رد مى‌كند ولى اگر آنان مى‌خواهند با وجود هرگونه تغيير و تبديل در مقدرات مخالفت كنند بايد گفت كه اين مطلب علاوه بر مخالفت با روايات منقوله از خود اهل سنت جايى براى تفسير و توجيه منطقى براى نمازها و دعاى آنها باز نمى‌گذارد. زيرا با اعتقاد به قطعيت همه مقدّرات، دعا كردن و درخواست چيزى كه در تقدير نوشته شده است بى‌مورد و غلط مى‌باشد.

#پایان_سوره

در ادامه معارفی از سوره ابراهیم

https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

پرسش‌ ها

1- «مؤثر حقيقى» در كارها كيست؟ توضيح دهيد.

2- نشانه‌هاى حق و باطل را بيان نماييد.

3- خداوند براى روشن كردن فرق ميان حق و باطل، چه مثلى مى‌زند؟

4- چهار نشانه از نشانه‌هاى خردمندان را ذكر كنيد.

5- بيم از بدى حساب به چه معناست؟

6- انواع ذكر را توضيح دهيد.

7- آيا پيامبران هر معجزه‌اى كه از آنان خواسته مى‌شد، مى‌توانستند بياورند؟

8- جمله «لِكُلِّ اجَلٍ كِتابٌ» به چه حقيقتى اشاره دارد؟

9- «بداء» در فرهنگ شيعه به چه معناست؟

https://t.me/shahrenuraniquran