معارفی از سوره های قرآن (سوره شعراء)

[دژدان]

مـــعــارف قــــرآن
جــلــد 4
نــویـــسـنــده: جــمــعــے از نــویــســنــدگـان
فــــصــــل هفـــتـم
مــعــارفــے از ســــوره شــعــراء

[دژدان]

سوره شعراء

---

سوره شعراء، مكّى، بيست و ششمين سوره قرآن كريم و داراى 227 آيه است.
علامه طباطبائى(ره) همه آيات آن را مكى مى‌داند، ولى برخى از مفسران، چهار يا پنج آيه آخر آن را مدنى مى‌دانند.
غرض اين سوره، تسلاى خاطر پيامبر(ص) در برابر تكذيب مردم و نسبتهاى ناروا به آن بزرگوار است و به اين منظور، چند داستان از اقوام گذشته و سرنوشت آنان و كيفرشان را به خاطر تكذيب پيامبران گوشزد مى‌كند.

فشرده مطالب سوره‌

---

سوره شعراء نيز چون ديگر سوره‌هاى مكى به بيان معارف كلى همچون اثبات مبدأ و معاد پرداخته و مشركان را تهديد مى‌كند كه در صورت روگردانى از ياد حق و نپذيرفتن آيات الهى، همانند اقوام گذشته، دچار عذاب و نابودى خواهند شد.

ادامه دارد...

1398/02/24
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

فشرده مطالب سوره

---

در ابتداى سوره به مقام آيات الهى و دلسوزى زياد پيامبر اكرم(ص) براى هدايت مشركان اشاره كرده و بيان مى‌كند كه مشركان در برابر اين همه لطف و رحمت، از پذيرش آيات الهى رو مى‌گردانند.
در ادامه، براى هشدار به كافران به نقل سرگذشت اقوام گذشته پرداخته و ارسال‌ پيامبران و نجات پيروان آنان و هلاكت مخالفان را متذكر مى‌گردد. در اين رابطه، سرگذشت قوم موسى(ع) را مشروحتر بازگو كرده و معجزات حضرت موسى(ع) و چگونگى شكست فرعونيان را توضيح مى‌دهد؛ سپس داستان قوم ابراهيم، نوح، هود، صالح، لوط و شعيب را با توضيح كمترى آورده و در مورد هر كدام تصريح مى‌كند كه آنان در ابتداى دعوت خويش، قومشان را به تقواى الهى و اطاعت از خويش فرا مى‌خواندند و اعلام مى‌كردند كه ما در برابر رسالت خويش، انتظار هيچ‌گونه پاداشى از شما نداريم.
در بخش پايانى سوره، باز به عظمت قرآن و نزول آن از جانب خداوند بر قلب پيامبر اكرم(ص) به وسيله فرشته وحى اشاره كرده و مشركان را به عذاب تهديد مى‌كند. در اين قسمت درباره تبليغ و چگونگى برخورد با مؤمنان و توكل بر پروردگار به پيامبر(ص) دستوراتى مى‌دهد.

ادامه: اندوه بزرگ پيامبر(ص)

1398/02/25
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

اندوه بزرگ پیامبر(ص)

---

«لَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ الَّا يَكُونُوا مُؤْمِنينَ انْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّماءِ آيَةً فَظَلَّتْ اعْناقُهُمْ لَها خاضِعينَ» (شعراء، آيات 3- 4)
گويى مى خواهى جان خود را از شدت اندوه از دست بدهى به خاطر اينكه آنها ايمان نمى‌آورند! اگر ما اراده كنيم، از آسمان بر آنان آيه‌اى نازل مى‌كنيم كه گردنهايشان در برابر آن خاضع گردد!

احساس مسئوليت‌

---

انسان مسلمان نسبت به جامعه خويش، احساس مسئوليت مى‌كند و علاوه بر اينكه خود رهرو صراط مستقيم است، سعى مى‌كند كه ديگران را هم به پيمودن اين راه ترغيب كند. او طنين فرياد
«كُلُّكُمْ راعٍ وَ كُلُّكُمْ مَسْؤُولٍ»
را هميشه در گوش خود احساس مى‌كند. هر چه ايمان فرد قويتر باشد، احساس مسؤوليتش بيشتر است.
از اين رو، پيامبران، اين نگاهبانان حريم بشريت، مسؤوليت بيشترى به دوش خود احساس مى‌كردند و از بين آنان پيامبر اسلام(ص) كه در بالاترين درجه معرفت و تكامل است، بيشترين مسؤوليت را بر دوش خود احساس مى‌كرد و دوران بيست و سه ساله بعثت با آن همه رنجها و تلاشها گواه اين مطلب است.

ادامه دارد...

1398/02/26
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

اندوه بزرگ پیامبر(ص)&
احساس مسئولیت

---

پيامبر(ص) مظهر رحمت الهى بود و نسبت به خلق خدا احساس مسؤوليت مى‌كرد.
از سويى نگران پيروانش بود كه نكند از نيمه راه برگردند، يا سستى كنند و به اوج كمال نرسند و از سويى غم گمراهى گمراهان بر قلبش سايه مى‌افكند، به طورى كه نزديك بود جان به جان آفرين تسليم كند.
امام خمينى(قدس سره) مى‌فرمايد:
«تمام چيزهايى كه از آن مى‌سوختند انبياء، اين بود كه مى‌ديدند مردم دارند خودشان را مى‌كشند طرف جهنم، انبياء مظهر رحمت حق تعالى هستند، مى‌خواهند كه مردم خوب باشند. مى‌خواهند همه مردم معرفت‌اللَّه داشته باشند. مى‌خواهند همه مردم سعادت داشته باشند. وقتى مى‌بينند كه اين مردم دارند به جهنم مى‌روند، آنها افسوسش را مى‌خورند.»
«يكى ازغصه‌ هاى‌ انبيا هم‌ همين‌ است كه تعليماتشان‌ را نتوانستند به‌ ثمر برسانند، به‌آن طورى‌ كه تعليم اقتضا مى‌كند، پيغمبر مى‌خواست همه‌ مردم‌ را على‌ بن‌ ابى‌طالب كند، ولى نمى‌شد.»

ادامه: تسلّى به پيامبر(ص)

1398/02/28
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

تسلّى به پيامبر(ص)

---

افراد جامعه از لحاظ تعهد نسبت به انجام وظيفه به چهار دسته تقسيم مى‌شوند:

الف- كسانى كه شانه از زير بار مسؤوليت خالى كرده، انجام وظيفه نمى‌كنند.

ب- كسانى كه از خود سستى نشان داده، وظيفه خويش را بطور شايسته انجام نمى‌دهند.

ج- افرادى كه وظيفه خود را بخوبى انجام مى‌دهند و احتياجى به تذكر و مراقبت ندارند.

د- عده‌اى كه با وجود انجام وظيفه و مأموريت، خود را مقصر مى‌دانند و بدين جهت‌ سختيهاى فراوان بر خود هموار مى‌كنند و زحمات طاقت فرسايى را متحمل مى‌شوند تا اطمينان حاصل كنند كه وظيفه خويش را انجام داده‌اند، بطورى كه آقا و مولاى آنها از روى لطف و محبت به آنها تذكر داده، مى‌گويد: بيش از حد خود را به زحمت نيندازيد.

ادامه دارد...

1398/02/29
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

تسلّی به پیامبر(ص)

---

پيامبر اكرم(ص) نيز از نظر انجام وظايف فردى خود را بسيار به زحمت مى‌انداخت، به حدى كه بر اثر نماز زياد پاهايش ورم كرده بود. خداوند خطاب به وى مى‌فرمايد:
«طه‌ ما انْزَلْنا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقى‌»
طه (اى پيامبر) ما قرآن را بر تو نازل نكرديم تا خود را به زحمت اندازى.

پيامبر(ص) از نظر انجام وظايف اجتماعى و ابلاغ رسالت نيز تمام تلاش خود را به كار مى‌گرفت و سخت نگران جهل و گمراهى برخى از مردم بود؛ بگونه‌اى كه خداوند در اين مورد او را تسلّى داده و مى‌فرمايد:
چنان نگران اين مردمى كه گويا مى‌خواهى جان خود را از دست بدهى.

ادامه:قلب سليم‌ 

1398/02/30
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

قلب سليم‌

---

«وَ لا تُخْزِنى‌ يَوْمَ يُبْعَثُونَ يَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ الَّا مَنْ اتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليمٍ» (شعراء، آيات 87- 89)
و در روز قيامت مرا رسوا مساز، روزى كه نه مال سودى مى‌دهد و نه فرزندان، مگر آن كس كه با قلبى سليم به نزد خدابيايد.

حضرت ابراهيم(ع) در ادامه نيايش، از خداوند مى‌خواهد كه او را در قيامت رسوا و شرمسار نسازد.
حال اين سؤال مطرح مى‌شود كه چرا حضرت ابراهيم كه پيامبر و معصوم بود، چنين درخواستى از خدا مى‌كند؟
در پاسخ بايد گفت:

الف- به خاطر اينكه معصومين(ع) خود را مقصر دانسته، حق خداوند را ادا شدنى نمى‌دانند و عبادت خود را نيز ناچيز و غير قابل قبول عرضه به پيشگاه خدا تلقى مى‌كنند.
امام حسين (ع) فرمود:
«الهى‌ مَنْ كانَتْ مَحاسِنُهُ مَساوى‌ فَكَيْفَ لا تَكُونُ مَساويهِ مَساوى‌»
خداى من! كسى كه كارهاى خوبش بد است، چگونه كارهاى بدش بد نباشد؟! 

ادامه دارد...

1398/02/31
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

قلب سلیم

---

چرا حضرت ابراهيم كه پيامبر و معصوم بود، چنين درخواستى از خدا مى‌كند؟
در پاسخ بايد گفت:

الف- به خاطر اينكه معصومين(ع) خود را مقصر دانسته، حق خداوند را ادا شدنى نمى‌دانند و عبادت خود را نيز ناچيز و غير قابل قبول عرضه به پيشگاه خدا تلقى مى‌كنند.

ب- به خاطر ترك اولاهايى كه ممكن است از برخى پيامبران سر زده باشد.

ج- شايد بتوان گفت كه خِزىْ در اينجا به معناى رسوايى و شرمندگى حاصل از افشاى گناه نيست، بلكه چنان كه معناى آن دلالت مى‌كند، عبارت است از يارى نكردن به كسى كه اميد يارى دارد. در اين صورت مفهوم آيه چنين خواهد بود:
«خدايا من چشم اميدم به توست و از تو انتظار يارى دارم، در آن روز يارى خود را از من دريغ مدار.»

ادامه: حقيقت قلب سليم‌ 

1398/03/01
https://t.me/shahrenuraniquran

[دژدان]

حقيقت قلب سليم‌

---

در قرآن، براى قلب، اوصاف مختلفى شمرده شده است، از جمله:

الف- قسى و سخت‌

«وَ لَوْ كُنْتَ فَظّاً غَليظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ»
اگر تو تندخو و سنگدل بودى، از اطرافت پراكنده مى‌شدند.

«ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ»
سپس دلهاى شما سخت شد.

ب- بيمار

«فى‌ قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللَّهُ مَرَضاً»
در دلهاى آنان بيمارى است، خداوند نيز بر بيمارى‌شان افزود.

ج- گناهكار

«وَ مَنْ يَكْتُمْها فَانَّهُ اثِمٌ قَلْبُهُ»
هر كس گواهى را كتمان كند، بيقين دلش گناهكار است.

ادامه دارد...

1398/03/02
https://t.me/shahrenuraniquran