رواياتى پيرامون ياران امام مهدى عليه السلام

[گل مريم]

رواياتى پيرامون ياران امام مهدى عليه السلام

---

برگرفته از آثار آية الله سيد محمد كاظم قزويني

در سـتـايش از اين گروه وارسته و شايسته اى كه خداوند اينان را برگزيده و به هـمـراهى و يارى حضرت مهدى عليه السلام مفتخرشان ساخته ، روايات بسيارى وارد شده اسـت .
در ايـن روايـات ضـمـن ترسيم شخصيت ارزشمند و نقش سازنده و اوصاف برجسته آنان ، از چگونگى پيوستن آنان به امام عصر عليه السلام در مكه ، سخن رفته و فراتر اينكه ، آياتى از قرآن شريف در مورد آنان تاءويل شده است .
مـا نـخـست برخى از روايات را در اين مورد مى آوريم و آنگاه به شرح و توضيح آنها مى پردازيم :

1ـ از دو امـام گـرانـمـايـه حـضـرت بـاقـر و حـضـرت صـادق عـليـهـمـاالسـلام در تاءويل اين آيه شريفه :
((و لئن اخرنا عنهما العذاب الى امة معدوده .))^{(سوره هود، آيه 8.)} آمده است كه :
((ان الامـة المـعدودة ، هم اءصحاب المهدى فى آخر الزمان ، ثلاثمائة و ثلاثة عشر رجلا، كعدة اءهل بدر، يجتمعون فى ساعة واحدة ، كما يجتمع قزع الخريف .))^{(يـنـابـيـع المـودة ، ج 3، ص 79 و تـفـسـيـر بـرهـان ذيل آيه شريفه .)}
يعنى :
امـت ^{(واژه ((امـة )) از مـاده ((ام )) اسـت و در اصـل بـه مـفـهـوم انـضمام چيزهايى به يكديگر است . به همين جهت به هر گروهى كه در هـدف يـا زمـان و مـكـان واحـدى گرد آيند نيز، امت گفته مى شود. اما اين واژه گاه به معناى ((وقـت )) هـم آمـده اسـت از جـمله در سوره يوسف ، آيه 45 و نيز ظاهر همين آيه شريفه كه بـه مـعـنـاى وقت است ، اما تفسير حقيقى و تاءويل آن ، طبق روايات رسيده از خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله ((ياران حضرت مهدى هستند.)) بنابراين ((امة معدوده )) مى شود: گروهى كه ، شمارشان محدود است .
و آيه اينطور ترجمه مى شود: ((اگر ما مجازات ستمكاران را به قيام مهدى عليه السلام و ياران او واگذاريم ... .)} مـورد اشـاره در آيـه شـريفه ، ياران حضرت مهدى در واپسين حركت تاريخ و آخـرالزمـان هـسـتـند. آنان به شمار ياران پيامبر صلى الله عليه و آله در جنگ بدر، 313 نـفـرنـد و بـسـان ابـرهـاى پـراكـنـده پـايـيـزى ـ كـه بـنـاگـاه بـراى نزول باران رحمت ، به خواست خدا متراكم و منسجم مى گردند ـ ظرف يك ساعت از سراسر جهان در مكه ، برگرد وجود آن خورشيد جهان افروز، گرد مى آيند.

[گل مريم]

2ـ از امام صادق عليه السلام در مورد آيه شريفه :
((فـاستبقوا الخيرات اينما تكونوا ياءت بكم الله جميعا.))^{(سوره بقره ، آيه 148. يعنى :
پـس در نيكى كردن به يكديگر سبقت گيريد، هر كجا كه باشيد خداوند شما را گرد مى آورد.)} آورده اند كه فرمود:
((يـعـنـى اصـحـاب القائم ، الثلاثمائة و بضع عشرة و هم ـ الله ـ الامة المعدودة ، يجتمعون فى ساعة واحدة كقزع الخريف .))^{(ينابيع المودة ، ج 3، ص 76 و بحارالانوار، ج 51، ص 55.)}
يعنى :
اين آيه شريفه اشاره به 313 نفر ياران اصلى حضرت مهدى عليه السلام دارد. بخداى سـوگـنـد! كه آنان در شمار، اندك هستند. اما در كارآيى و ايمان و شكوه معنوى ، بسيار. و بـسـان ابـر پراكنده پاييزى ـ كه بناگاه به فرمان خدا به هم مى پيوندد و متراكم مى گردد ـ آنان نيز ظرف يك ساعت از سراسر گيتى در مكه حاضر مى گردند.

[گل مريم]

4ـ از امام باقر عليه السلام آورده اند كه فرمود:

((اصـحـاب القـائم ثـلاثـمـائة و ثـلاثـة عـشـر رجـلا، اءولاد العـجـم ، بـعـضـهـم يـحـمـل فـى السحاب نهارا، يعرف باسمه و اسم ابيه و نسبه و حليته ، و بعضهم نائم على فراشه ، فيوافيه فى مكة على غير ميعاد.))^{(غيبت نعمانى ، ص 312، باب 20، ح 8 و بحارالانوار، ج 52، ص 369.)}

يعنى :

هـسـتـه مركزى ياران قائم ، 313 نفر هستند برخى از آنان در روز روشن با نام و نشان و حـسـب و نـسـب شـناخته شده و بطور آشكار، بوسيله ابرها بسوى آن حضرت مى شتابند و بـرخـى همانگونه كه شبانگاه بر بستر خويش خفته اند، بدون وعده و آگاهى پيشين ـ در مكه ـ به خدمت سالار خويش مفتخر مى گردند.

[گل مريم]

5 ـ از اميرمؤمنان عليه السلام آورده اند كه فرمود:
((ان اصـحـاب القـائم شـبـاب ، لا كـهـول فـيـهـم الا كالكحل فى العين ، او كالملح فى الزاد و اءقل الزاد، الملح .))^{(بحارالانوار، ج 52، ص 333 و غيبت نعمانى ، ص 315، باب 20، ح 10.)}
يعنى :
يـاران اصـلى قـائم عـليـه السـلام همگى جوان هستند و سالخورده در ميان آنان اندك است ، بسان سرمه در چشم يا نمك در طعام ، باز هم كمتر...

[گل مريم]

6ـ و نـيـز ضـمـن پـاسخ به فردى كه از وجود گرانمايه حضرت مهدى عليه السلام مى پرسد، فرمود:

((...فيجمع الله تعالى له قوما، قزع كقزع السحاب ، يؤ لف الله بين قلوبهم ، لا يـسـتـوحـشـون مـن اءحد و لا يفرحون باءحد يدخل فيهم ، على عدة اءصحاب بدر، لم يسبقهم الاءولون و لا يدركهم الآخرون ... .))^{(معجم احاديث الامام المهدى عليه السلام ، ج 3، ص 100 و مستدرك الصحيحين ، ج 4، ص 554.)}
يعنى :

...آنگاه خداوند گروهى را بر گرد او مى آورد ـ كه بسان ابرهاى پراكنده و پاييزى به هـم پيوسته و متراكم مى گردند ـ ميان دلهاى آنان پيوندى از مهر و ايمان بوجود مى آورد كـه نـه از قـدرتى مى هراسند و نه بخاطر پيوستن فرد يا قدرتى به گروهشان دچار شادمانى و غرور مى گردند، شمارشان شمار ياران پيامبر در ((بدر)) است واز نظر مقام و منزلت ، نه گذشتگان از آنان سبقت جسته اند و نه آيندگان به آنان مى رسند.

[گل مريم]

7ـ و نيز از امام صادق عليه السلام آورده اند كه فرمود:
(( فـيـصـيـر اليه اءنصاره من اءطراف الاءرض ، تطوى لهم طيا، حتى يبايعوه . )) ^{(الفـصـول المهمة ، بخش 12، بحارالانوار، ج 52، ص 334 و معجم احاديث الامام المهدى عليه السلام ج 3، ص 290 از منابع متعدد.)}
يـعـنى :

ياران حضرت مهدى عليه السلام از كران تا كران گيتى بسوى او مى شتابند و زمـيـن زيـر پـاى آنـان بـسـان طـومارى ، در هم پيچيده مى شود تا هر چه سريعتر به مكه برسند و با آن گرامى بيعت نمايند.

[گل مريم]

8ـ و نيز فرمود:

(( اذا اذن الامـام دعـا الله بـاسـمـه العبرانى ، فاتيحت له صحابته الثملاثمائة و ثـلاثـة عـشـر قـزع كقزع الخريف ، فهم اصحاب الاءلوية ، منهم من يفقد من فراشه ليلا، فـيـصـبـح بـمـكـة و منهم من يرى يسير فى السحاب نهارا، يعرف باسمه و اسم اءبيه و حليته و نسبه ... )) ^{( غيبت نعمانى ، ص 3 باب 20 و بحارالانوار، ج 52، ص 368.)}
يعنى : هنگامى كه خداوند به حضرت مهدى عليه السلام فرمان قيام براى اصلاح زمين و زمـان مـى دهد او خداى را به نام خاصى مى خواند و روى نياز به بارگاه آن بى نياز مى برد، آنگاه است كه ياران اصلى او كه 313 نفر هستند بسان ابرهاى پراكنده پاييزى از سراسر جهان به لطف خدا بر گرد او حاضر مى گردند، اينان پرچمداران لشكر عظيم و پرشكوه او هستند، برخى از آنان شامگاه ـ همانگونه كه در خانه و در بسترش خفته است ـ نـاپـديـد و در مـكه حاضر مى گردد و برخى ديگر از نظر نام و نشان و ديگر ويژگيها شناخته شده و در روز روشن بوسيله ابرها، بسوى هدف مى شتابند.

راوى پـرسـيـد: ((فـدايـت گردم ! كداميك از اين دو گروه از نظر ايمان و ديگر ويژگيها برجسته ترند؟))

فرمود: ((آن كسانى كه به وسيله ابر در روز روشن بسوى هدف ، سير داده مى شوند... آنان ناپديد شدگانند و اين آيه در مورد آنان آمده است :
(( اينما تكونوا ياءت بكم الله جميعا )) ^{(سوره بقره ، آيه 148.)}

[گل مريم]

11ـ امام صادق عليه السلام فرمود:
(( بـيـنـا شـباب الشيعة على ظهور سطوحهم نيام ، اذ وافوا الى صاحبهم فى ليلة واحدة على غير ميعاد، فيصبحون بمكة . )) ^{(غيبت نعمانى ، ص 314 باب 20، ج 6.)}

يـعـنى :
به هنگام ظهور مهدى عليه السلام ، جوانان و جوانمردان شيعه همانگونه كه بر پـشـت بـام خـانـه هـاى خـويش در خوابند، همگى يك شب بدون وعده قبلى ، بامداد را در مكه حاضر و به ديدار امام عصر عليه السلام مفتخر مى گردند.

[گل مريم]

12ـ و از اميرمؤمنان عليه السلام آورده اند كه فرمود:

(( ...اءلا و ان المهدى اءحسن الناس خلقا و خلقا، ثم اذا قام ، يجتمع اليه اءصحابه ، عـلى عـدّة اءهـل بـدر و هـم ثـلاثـمـائة و ثـلاثـة عـشـر رجـلا، كاءنّهم ليوث قد خرجوا من غـابـاتـهـم ، مـثـل زبـر الحـديـد، لو اءنـّهـم هـمـّوا بـازالة الجـبـال الرواسـى لا زالوهـا عـن مـواضـعـهـا فـهـم الذيـن وحـدوا الله حـق تـوحـيـده ، لهـم بـالليـل اءصـوات كـاءصـوات الثـواكـل ، خـوفـا و خـشـيـة مـن الله تـعـالى قـوام الليـل ، صـوام النـهـار، كـاءنـّمـا ربـّاهـم اءب واحـد وامّ واحـدة ، قـلوبـهـم مجتمعة بالمحبة والنصيحة ... اءلا و انّى اءعرف اءسماءهم و امصارهم ... .)) ^{(الزام الناصب ، ج 2، ص 200، نوائب الدهور ميرجهانى ، ج 2، ص 114.)}
يـعنى :
بهوش باشيد كه مهدى عليه السلام زيباترين انسانها در سيما و كاملترينها در اخلاق و ارزشهاى معنوى و انسانى است . هنگامى كه قيام كند ياران اصلى او كه شمارشان 313 نـفـر و بـه شمار ياران پيامبر در جنگ بدر است ، همگى بسان شيرانى از قرارگاه خـويـش خـارج گشته و برگرد آن گرامى حلقه مى زنند. آنان براستى بسان پاره آهنى هستند كه بر متلاشى نمودن كوهها تصميم بگيرند آنها را نابود مى سازند.

آنـان خـداى را آنـگـونـه كـه شايسته است به يكتايى و يگانگى مى پرستند، شبانگاهان نداى دلنواز نيايش و گريه هاى آنان از خوف خدا، بسان مادران جوان مرده ، طنين افكن است . شب زنده دارانند و روزه گيران و از نظر معنوى و اخلاقى همه بسان هم هستند، گويى يك پـدر و مادر آنان را پرورانده اند و دلهايشان لبريز از مهر و خيرخواهى ... است ، بهوش باشيد كه نام بلند آنان را مى دانم و از شهرهايشان نيز آگاهم ... .

[گل مريم]

13ـ امام باقر عليه السلام فرمود:
(( يـبـايـع القـائم ـ بـيـن الركـن و المـقـام ـ ثـلاثـمـائة و نـيـف ، عـدّة .اءهـل بـدر، فـيـهـم النـجـبـاء مـن اءهـل مـصـر و الاءبـدال ⁽¹⁾ مـن اءهل الشام و الاءخيار من اهل العراق . )) ^{(بحارالانوار، ج 52، ص 304 و اختصاص ، ص 208.)}
يـعـنـى : بـا قـائم آل مـحـمـد(ص ) ميان ركن و مقام ، 313 شخصيت بزرگ به شمار ياران پيامبر در بدر، بيعت مى نمايند در ميان اينان چهره هاى برجسته اى از مصر و شايستگانى از شام و خوبانى از عراق هستند.

1- مـجـمـع البـحـريـن مى گويد: ((ابدال )) گروهى از شايستگان هستند كه زمين هـيـچـگـاه از آنان تهى نيست و هرگاه يكى از آنان از جهان رخت بربست ، خداوند ديگرى را جايگزين او خواهد ساخت .
فيروزآبادى در قاموس آورده : ((ابدال ، گروهى هستند كه خداوند به بركت آنان زمين را بـرپـا داشـتـه اسـت ، شـمـار آنـان 70 نـفـر اسـت ، و 40 نـفر آنان از سوريه و لبنان و فـلسـطـيـن و اردن خـواهند بود و 30 نفرشان از ديگر نقاط گيتى . هرگاه يكى از آنها از دنيا برود، خداوند ديگرى را جايگزين او سازد.))
برخى نيز گفته اند: ((ابدال ، يعنى برترين ها و با فضيلت ترينها)).