شرح حال و زندگي مفضل بن عمر جعفى

[گل مريم]

بسم الله الرحمن الرحیم

ولادت

ابو محمد، مفضل بن عمر جعفى كوفى ، در اواخر قرن اول هجرى در شهر كوفه به دنيا آمد.


مقام علمى

او از چهره هاى سرشناس و از شاگردان ممتاز امام جعفر صادق و امام موسى كاظم و امام رضا عليهم السلام به شمار مى آيد.

بنابر بعضى روايات وى امام محمد باقر عليه السلام را نيز درك كرده است .

وى روايات فراوانى را از امام جعفر صادق و امام موسى كاظم عليهماالسلام نقل كرده و از راويان بزرگ حديث به شمار مى رود.

مفضل از مقام و منزلت بزرگى نزد آن دو امام برخوردار بوده و از طرف آن دو امام متولى در گرفتن اموال و مصرف آنها بوده است و اين خود دليل بر اعتماد و اطمينان ائمه بزرگوار به وى است .
در روايتى آمده كه امام جعفر صادق عليه السلام به مفضل فرمود:
"هر گاه ديدى ميان دو تن از شيعيان ما اختلاف و نزاعى بر سر مالى بوجود آمده تو خود از اموال من آن را بپرداز".

و در روايتى از امام رضا عليه السلام آمده كه آن حضرت فرمودند:
"مفضل انيس و همدم من است و در كنار او احساس راحتى مى كنم".

روايت است كه روزى مفضل خدمت امام جعفر صادق عليه السلام رسيد. آن حضرت با ديدن وى خوشحال شد و لبخند بر لب هاى مبارك آن حضرت نقش بست و فرمود:
"اى مفضل ! به پروردگارم قسم كه من تو را دوست دارم و هر كس را كه تو را دوست بدارد هم دوست دارم .
اى مفضل ! اگر تمام ياران من آنچه را كه تو مى دانى مى دانستند ديگر هيچگاه دو نفر از آنها هم با هم اختلاف پيدا نمى كردند".

مفضل در پاسخ عرض كرد:"اى فرزند رسول خدا! گمان مى كنم شما من را در جايگاهى بالاتر از جايگاه خودم قرار داده ايد".

امام عليه السلام فرمودند:
"بلكه من تو را در جايگاهى قرار دادم كه خداوند متعال قرار داده است" .

[گل مريم]

تأليفات وى

1 - كتاب توحيد مفضل ، كه املاى امام جعفر صادق عليه السلام است و در آن به مباحث خداشناسى پرداخته شده و شهرت مفضل بيشتر به واسطه همين كتاب است .
2 - كتاب الوصية ، كه در آن امام جعفر صادق عليه السلام مفضل را از امور مسلمانان و زندگى و خواسته هاى آنان و حوادث حال و آينده و اسرار جهان سفلى و عليا آگاه فرموده است .
3 - كتاب اليوم و الليله كه شامل مستحبات و دعاهايى است كه مفضل آنها را روايت كرده است .
4 - كتاب علل الشرايع ، در بيان فلسفه احكام شرعى و فوايد و منافع آن است .
5 - كتاب الاهليلجة ، اين كتاب املاى امام جعفر صادق عليه السلام و در ردّ ملحدان و منكران خداوند متعال بيان شده است .


وفات

سرانجام مفضل ، پس از هشتاد سال عمر با بركت و خدمت در راه محمد و آل محمد صلوات الله عليهم در شهر كوفه دار فانى را وداع نمود و به بهشت برين سفر كرد.
امام رضا عليه السلام وقتى خبر وفات مفضل را شنيد فرمود: "او به آسايش ‍ و راحتى رسيد".